نەغم کەراجە

 

غەززە- حەنین مەبحوح، ئەو دایکە فەڵەستینییە تەمەن ٣٥ ساڵ، کە لە یادەوەری هیچی تری نەماوە، کاتژمێر ٣:٣٠خولەکی بەیانی دەنگی تەقینەوەیەک هات، و ژیانی حەنینی بۆ هەمیشە گۆڕی، کاتێک مووشەکێک ماڵەکەی لە باکووری دۆڵی غەززەی کردە ئامانج و چوار کچەکەی کوشت و بەجێی هێشت تا بەرگەی ئازارەکە بگرێت، قاچی بڕاوە، جەستە و ڕۆحی شکاوە.

 

''چوار کچەکەی لەدەستدا''

حەنین مەبحوح لە یەکێک لە مەترسیدارترین ناوچەکانی کەرتی غەززە دەژی، دەنگی ماندوو بووە، وتی: هەرگیز بیرم لەوە نەدەکردەوە کە ئەو بەیانیە دوا جار بێت کچەکانم بیبینن، تەنها چوار مانگ پێشتر کچەکەمم، ڕیمی لەدایک ببوو، هێشتا لە قۆناغی منداڵبوونم، ئەو شەوە ڕیمی لەسەر سنگم خەوتبوو، لە نزیکەوە گرتبووم، هەستم بە هەناسە بچووکەکانی دەکرد لە کاتێکدا سێ کچەکەم لە ژوورەکەی تەنیشتدا خەوتبوون.

 

هەموو شتێک بەو شێوەیە دەڕۆیشت کە دایکان لە کاتی شەڕدا خوویان پێ گرتووە (وریایی و دوعاکردن و خۆ شاردنەوە لە گۆشەکاندا)، بەڵام موشەکەکە هیچ دەرفەتێکی هەڵهاتنی نەهێشتەوە، ماڵەکەی لە چرکەیەکدا کردە داروپەردوو، وتی: لە خەو هەڵسام بە دەنگێک وەک کۆتایی جیهان، خۆمم بینیەوە لە ماڵی دراوسێکان، نازانم چۆن گەیشتمە ئەوێ، خەریک بوو بێهۆش بم، بەڵام دەنگێک لەناومدا هاوار دەکرد: ڕیمی لە کوێیە؟ کۆرپەکەم لە کوێیە؟ لە باوەشمدا خەوتبوو... تەنها ویستم بیبینم، جارێکی دیکە بیگرمەوە، تەنانەت بۆ ساتێکیش.

 

بەڵام ڕیمی لەوێ نەبوو، هەروەها سێ کچە بچووکەکەش نەبوون، چواریان بە یەکجار ڕۆیشتن، بەبێ ئەوەی ئەو دایکە ماڵئاواییان لێ بکات و خەونە بچووکەکانی خۆی و یارییەکانیان و دەنگی پێکەنینەکانیان بنێژێت، حەنین مەبحوح چاوەکانی لە ڕووناکیدا دەچرپێن وەک ئەوەی لە دیمەنێک هەڵبێت کە نایەوێت لەبیری بێت، وتی: ساڵانێکی زۆر زۆر ماندوو بووم بۆ پەروەردەکردنیان، یەک بە یەک ئاگاداریان بووم، بۆ ساتێکیش بەجێم نەهێشت.

 

تەقینەوەکە نەک هەر چوار کچەکەی لێ برد، بەڵکو تەرمەکانیشی لێ برد، حەنین مەبحوح برینێکی سەختی هەبووە، لە ئەنجامدا قاچی ڕاستی بڕاوە و شکانی ئاڵۆز لە قاچی چەپیدایە کە پێویستی بە پلێتێک هەبووە، دەستی چەپی ئەوەندە تێکچووبوو کە نەیتوانی بیجوڵێنێت، سەرەڕای ئەم هەموو ئازارە جەستەییە، برینە قووڵکەی بە نەبینراوی ماوەتەوە و چاک نەبووەتەوە.

 

وتی: هێشتا لە خەونەکانمدا دەموچاویان دەبینم... دەبینم بەرەو لای من ڕادەکەن، پێدەکەنن، پاشان لەناو تەمەکەدا ون دەبن، لە خەو هەڵدەستم بۆ ئەوەی بەدوایاندا بگەڕێم، تەنها بۆ ئەوەی ئەو کورسییە گەڕۆکە بدۆزمەوە کە ڕۆژەکانمی تێیدا بەسەر دەبەم، ئەوەی زۆر ئازارم دەدات ئەوەیە کە نەمتوانی لە دوا ساتەکانیاندا لە باوەشیان بگرم.

 

"دەمەوێت بە پێ بچمە لایان... نەک پاڵم پێبدرێت بەرەو ئەوان"

ئەمڕۆ حەنین مەبحوح لە سەر کورسی گەڕۆکدا قەتیس بووە و لە جەستەیەکی بارگرانی کەمئەندامیدا نیشتەجێیە و چاوەڕێی چارەسەرکردنە، پزیشکەکان پێیان وتووە کە دانانی ئەندامی دەستکرد دەکرێت، بەڵام پێویستی بە سەرچاوە هەیە کە لە کەرتی غەززەی ماندوودا بەردەست نییە، سەیری قاچە بڕاوەکەی دەکات، وتی: تەنها چارەسەرم دەوێت... بەزەییم ناوێت، دەمەوێت جارێکی دیکە بەپێ بڕوم، بە دوو پێی خۆم بچمە سەر گۆڕی کچەکانم، نەک لەسەر کورسییەک کە کەسانی دیکە پاڵیان پێوەناوە، هەست دەکەم ئەگەر ڕۆژێک هەستمەوە، هەست دەکەم هێشتا لەوێ چاوەڕێم دەکەن.

 

لە سەرەتای سەرهەڵدانی شەڕی ٧ی تشرینی ٢٠٢٣، کەرتی غەززە یەکێک لە کارەساتە مرۆییە وێرانکەرەکانی مێژووی نوێ بەخۆیەوە دەبینێت، دوایین ئاماری وەزارەتی تەندروستی لە غەززە و نووسینگەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ هەماهەنگی کاروباری مرۆیی "ئۆچا" تا ناوەڕاستی مانگی تەمووزی ٢٠٢٥ ئاماژە بەوە دەکات، کە ژمارەی گیانلەدەستدان ٩٠ هەزار کەسی تێپەڕاندووە، لەنێویاندا نزیکەی ١٧ هەزار و ٩٠٠ منداڵ و زیاتر لە ١١ هەزار ژن، ئەم ژمارانە تەنها ئاماری ئیستاتیک نین، بەڵکو نوێنەرایەتی دەموچاو و ناو و خەونە کوژاوەکان دەکەن، دایکانی وەک حەنین مەبحوح بەردەوامن لە ڕووبەڕووبوونەوەی ژیان بە تەنها، چاوەڕوانی چاکبوونەوەیەکن کە هەرگیز نایەت.

 

سیماکانی حەنین مەبحوح چیرۆکی گەورەتری ژنانی غەززە ئاشکرا دەکات، کە لە لێواری ژیاندا دەژین، وەک چۆن منداڵەکانیان پەروەردە دەکەن، بە هەمان شێوە ئازارەکانیشیان، وەک ئەوەی چارەنووسێکی دلنیا بێت، خۆڕاگر دەبن، بە دەنگێکی ئارامەوە، وتی: وەک ئەوەی قسە لەسەر نەبوونی بکات، من ڕقم لە ژیان نییە سەرەڕای هەموو ئەو شتانەی لێ وەرگرتووم، تەنها داوای ئەوە دەکەم کە کاتم پێ بدەن بۆ چاکبوونەوە.

 

بەم شێوەیە حەنین مەحبوب لە نێو ئازارەکانی لەدەستدان و ئازار و ئازارەکانی جەستەیدا ڕۆژەکانی بەسەر دەبات، لە یادەوەری ماڵێکی لەدەست چوو و دەنگی منداڵە کچە بچووکەکانی هەڵدەگرێت کە پێش ئەوەی فێری واتای ژیان ببن، کۆچی دواییان کردووە، لە هەموو نیگایەکدا نیشتمانێکی بریندار کە بەردەوامە لە بەرخۆدان ئاشکرا دەبێت، ژنێک کە بووە و ئێستاش هەروایە، کۆی کارەساتی تەواوی نەوەیەکی دایکانە کە هەموو شتێکیان لەدەستداوە جگە لە باوەڕەیان کە نەبوونی، هەرچەندە درێژە، خۆشەویستی دایکێک ناکوژێنێتەوە و ئازارە پیرۆزەکانی ناسڕێتەوە.