زەینەب خەلیف
دێرەزوور- هاوکات لەگەڵ هەڵکشانی مەترسیدار لە شاری سوەیدای باشووری سووریا و لەگەڵ بەرزبوونەوەی گرژییە خێڵیەکان و دەستوەردانی بەشێک لە خێڵە عەرەبییەکان لە ڕەوتی ڕووداوەکاندا بەناوی حکومەتی کاتیەوە، نیشانەکانی ململانێ لە ئاسۆدا دەردەکەون و هەڕەشەی تەقینەوەیەکی نوێی ناوخۆیی دەکات کە دەتوانێت سووریا بگرێتەوە و بیخاتە ناو تونێلێکی تاریکی شەڕی ناوخۆوە کە لێیەوە گەڕانەوەی نییە.

 

سوەیدا دەسوتێت و ئەو دوکەڵەی لە ئاسمانەکەیەوە بەرز دەبێتەوە، ئاماژەیە بۆ ئاگرکەوتنەوەیەکی ناوخۆیی، بەڵکو ئاماژەیە بۆ بوومەلەرزەیەکی نیشتمانی، ئەوەی ڕوودەدات تەنها پێکدادانی نێوان فراکسیۆنەکان نییە، ئاگادارکەرەوەیەکی کۆتاییە بۆ هەموو سووریا. ئاگری خێڵەگەری لە خۆڵەمێشدا دەستی کردووە بە دوکەڵکردن و ململانێ لە نێوان هەموواندا خەریکە دەڕوات و چاوەڕێی ساتێکی لاوازی دەکات تا شار و گوندەکان بەبێ جیاوازی بخوات.

 

نەسرە حوسێن، دانیشتووی پارێزگای دێرەزوور لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، هۆشداریدا لە دەستوەردانی خێڵەکان لە ململانێی خێڵی کە لەلایەن گروپە چەکدارەکانی سەر بە جیهادییەکانی هەتەشەوە سەریهەڵداوە، جەختی لەوە کردەوە کە ڕاکێشانی خێڵە عەرەبەکان بۆ ناو شەڕی خێڵەکی هێرشکردنە سەر خودی چەمکی خێڵە و هەوڵێکە بۆ بەتاڵکردنەوەی لە واتاکانی.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ڕووداوەکانی سوەیدا ڕووداوی گۆشەگیر نین، بەڵکو زنجیرەیەک هەوڵی بەردەوامی دووبارەن بۆ دابەشکردنی ڕیزەکانی سووریا و پاڵنانی پێکهاتە جیاوازەکان بەرەو کۆتایی شەڕی ناوخۆ، کەسانێک هەن بە نهێنی و بە ئاشکرا کاردەکەن بۆ چاندنی خێڵەگەری جارێکی دیکە، بۆ دووبارە کێشانەوەی سووریا بە درێژایی هێڵی خێڵەکییەکان کە هیچ پەیوەندییەکیان بە ناسنامەی یەکگرتووی ئێمەوە نییە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەمڕۆ لە گۆڕەپانێکداین یان لە خەو هەڵدەستین و یەکدەگرین، یان ماوینەتەوە لە تاڵاوێکی بێ بنی خوێندا بخنکێنین، ئەمە شەڕێکی دروز و سوننە نییە، نە ڕکابەرییە لە نێوان شاخ و دەشتەکاندا، بەڵکو شەڕێکە بۆ مانەوەی خودی میللەتەکە، یان دەبینە یەک گەل، بەسەر برینەکاندا زاڵ دەبین، یان دەگۆڕین بۆ گروپی پارچەپارچەکراو کە لەسەر وێرانەکانی نیشتمانێکی ونبوو شەڕ دەکەن.

نەسرە حوسێن جەختی لەوە کردەوە کە گەلی سووریا یەکن و ئەوەی لە سوەیدا ڕوویدا، نوێنەرایەتی ئێمە ناکات وەک سووری، هەروەها ڕەنگدانەوەی ئەخلاقی ئێمە نییە، فیتنە ئاگرێکە؛ ئەگەر دابگیرسێنێت، جیاوازی ناکات لە نێوان شارێک و شارێکی دیکە، یان پێکهاتەیەک لە پێکهاتەیەکی دیکە، دەبێت ئەم پیلانانە ڕەت بکەینەوە و بە یەکگرتوویی بوەستین بۆ پاراستنی وڵاتەکەمان.

 

نوسرە حوسێن بانگەوازی بۆ سەرکردەکانی کۆمەڵگا و شێخەکانی هۆزەکان و بڕیاردەرانی سەرتاسەری سوریا کرد و داوای لێکردن خۆیان لە پەرەسەندن بپارێزن. دەشڵێت: "پێویستە سەرکردە گەورەکان و عەشیرەتەکان یەکبگرن و لەسەر یەک وشە ڕێکبکەون بۆ ئەوەی بتوانین منداڵەکانمان لە ئاوارەبوون و خەسار بپارێزین. ئێمە نامانەوێت سوریا بچێتە ناو شەڕێکی تائیفی نوێ، دەمانەوێت منداڵەکانمان لە نیشتمانێکی ئارامدا پەروەردە بکەین، نەک لە کەمپەکان یان شارە وێرانکراوەکاندا".

 

"سوەیدا تەنیا نییە، منداڵەکانیشی منداڵی ئێمەن"

ئاماژەی بەوەشکرد، ڕووداوەکانی سوەیدا تەنها پەیوەندی بە هاوڵاتیانی شاخەکەوە نییە، بەڵکو کاریگەری لەسەر هەموو ماڵێکی سووریا هەیە، منداڵانی سوەیدا منداڵی دێرەزوورن، خوێنی منداڵەکانیان خوێنی منداڵەکانمانە، ئێمە یەک گەلین، هەرچەندە هەندێک هەوڵی دابەشکردنمان بدەن، سووریا نیشتمانێکە بۆ هەموو منداڵەکانی، بەبێ گوێدانە پاشخانی خێڵەکی و نەتەوەیی، و موڵکی گروپێک نییە بەسەر گروپێکی دیکەدا.

 

جەختیشی لەوەکردەوە کە ئەوەی لە سوەیدا ڕوویدا هۆشدارییەکی پێشوەختەیە لەوەی کە ئەگەر سوورییەکان بە باشی مامەڵەی لەگەڵ نەکەن، دەتوانێت بگۆڕێت بۆ کارەساتێکی نیشتمانی، لە نێوان بانگەوازەکانی پەرەسەندنی سووریادا، دەنگگەلێک لە قووڵایی سووریای ڕاستەقینەوە سەرچاوە دەگرن کە دووبەرەکی ڕەتدەکەنەوە و پێیان وایە یەکێتی نەتەوەیی تاکە ڕێگەی دەربازبوونە لە سووڕی ئاژاوەگێڕییەکان، لەم کاتە گرنگەدا سووریا زیاتر لە جاران پێویستی بە دەنگی فەلسەفەیە، دەبێت یان بە یەکگرتوویی لە بەرامبەر ململانێدا بوەستین، یان ئەوەی لە زێدی بریندارمان دەمێنێتەوە لەدەست بدەین.