civak/jiyan

  • Di hefteya 653’an de aqubeta Mehmet Mehdî hat pirsîn 

    ÎHD û Xizmên Windayan di çalakiya xwe ya vê heftê de aqubeta Mehmet Mehdî Akdenîz ê li Pasûr a Amedê, di 20’ê Sibata 1994’an de, ji aliyê leşkeran ve hat binçavkirin û 27 salin agahî jê nayê girtin pirsîn.

  • Daxwaza Emîne Ertak tenê mezarek ayîdê hevjînê xwe yê 29 salin winda ye 

    Di çalakiya hefteya 855’emîn a Dayikên Şemiyê de aqubata Mehmet Ertak ê 18’ê Tebaxa 1992’an li Şirnexê hatî windakirin hat pirsîn.

  • Li Efganistanê ji ber Talîbanan jiyan veguheriye dojehê 

    Esman tarî erd germ, kolanên ku bûne çol. Gundewarên zer û bê reng, dikanên kilîtkirî û li hemû malan şîn û xemgînî heye... Ev hemû ji ber pêkanînê Talîbanan çêbûne. Bi taybetî li ser jinan pêkanînên wisa qirêj hene ku cihê wan di tu bîr û baweriyê de tune ye. Jinên temenê wan di navbera 15-45 salî de ji aliyê vê rêxistina hov ve tên revandin û zewicandin.

  • “Di qada perwerdê de pêdiviya zarokan bi mijulbûn û hîskirinê heye” 

    Sara Yaqûb Yûsif derbarê perwerdekirina zarokan de dibêje: "Hezkirina min ji karê mamostetiyê û afrandina nifşekî rewşenbîr re ewqas zêdeye ku xeyala min a yekem bû saziyeke perwerdehiyê ava bikim û têde zarokan li gorî tê xwestin perwerde bikim."

  • “Ez bi hêza baweriya xwe li ser piyan disekinim” 

    Şemsa Berkel wekî bi hezaran kesên li Sûriyeyê dijîn, ji ber şerê bi dehan salan e didome gelek êş kişandiye. Tevî ku hevjînê wê jiyana xwe ji dest da, birîndar bû, pêwîstî bi gelek emeliyatan hebû û berpirsiyariya wê ya ji bo mezinkirina zarokên wê hebû jî wê hêza xwe ji baweriya xwe girt û dizanibû ku gelek kes weke wê van êşan dikşînin.

  • “Me ne riya kişandina êşê riya berxwedanê hilbijart” 

    Halîse Bîlîr piştî du kurên wê jiyana xwe ji dest dan, ji bo dayikên din heman êşê nekşînin têkoşîna aştiyê dimeşîne. Li ser têkoşîna didomîne wiha dibêje “Bila hemû dayik rabin ser piyan û destên xwe bidin hev. Gelek êşên me hene lê me ne riya kişandina êşê, riya têkoşînê hilbijart. Em li hemberî şer jiyanê diparêzin, em ji bo wê têkoşîn dimeşinîn.”

  • "Zarokên ku bi zimanê dayika xwe mezin dibin di her warî de serkeftîtir in" 

    Hevseroka MED-DER'ê Şîlan Elmas Kan diyar kir ku salên dawî dayik û bavên Kurd ên li Kurdistanê bi zarokên xwe re ne bi zimanê zikmakî, bi zimanê tirkî diaxivin û bang li malbatan kir ku ji vê rêbaz û hînbûyînê dûr bikevin. Şîlan Elmas Kan destnîşan kir ku divê zarok bi hînbûna zimanê zikmakî dest bi jiyanê bikin û destnîşan kir ku zarokên bi zimanê dayikê mezin dibin di her warî de serkeftîtir in.

  • Nisrîn El-Eşqer: Zehmetiyên ku ez pê re rû bi rû mam, siyaset, mezhebperestî û nijadperestî bû 

    Nisrîn El-Eşqer bi kar û xebata xwe gihîşt asteke wisa ku dikaribû bibe endama yekemîn di sendîkaya ku di sala 1951'ê de hatiye damezrandin.

  • Dayik ji bo çarenûsa zarokên xwe pîşeyên xwe diguherin 

    Li Qahîreyê gelek dayik hene ji bo şert û mercên jiyana zarokên xwe yên xwedî pêwîstiyên taybet baştir bikin û wan bi civakê bidin qezenckirin gelek fedakariyan dikin û ji bo zarokên xwe dest ji pîşeyên xwe di berdidin, karê ji bo wan bi feyde dikin.

  • Jin piştî zewacê gelek êşan dikşînin 

    Jinên ku dizewicin û li gel malbata hevjînê xwe dijîn, piştî demekê jiyana wan a digihîje astek gelek xirab û êdî tundîtûjî dest pê dike û pirsgirêk êdî di navbera hevjîn û xesû de derdikevin û ev nakokiyên malbatê wisa dibin ku rewş digihîje asta kuştin û xwekuştinê û êdî mal vediguhere qada şer.

  • Bi xebata xwe hêviyê dide bi hezaran mirovan 

    Çîgdem Kuzucu, zarokê xwe yê yekane Erdî Berkay Gulmez, çend sal berê ji ber nexweşiya losemiyê winda kir. Kuzucu, piştî mirina kurê wî Erdî, bi avakirina koma "Hûn Dikarin Bibin Yek ji 1000 Dilxwazan?" li ser medyaya civakî ji bo balê bikşîne ser nexweşên losemiyê û alîkariya nexweşên ku li benda neqlê ne bike, bû hêviya bi hezaran mirovan.

  • Zubeyde Tepe: 28 sale ji bo darezandina kujerê kurê xwe têkoşînê didim 

    Dayikên Şemiyê vê hefteyê faîlên nûçegihanê rojnameya Ozgur Gundemê Ferhat Tepe pirsîn. Dayika Ferhat Zubeyde Tepe got: “Ev 28 salin ez ji bo darezandina kujerê kurê xwe têkoşînê dikim. Li tirkiyê edalet nîne, ger heba niha kujer hatibûn dîtin.”

  • Xizmên Windayan: Osman Bûlûttekîn li ku ye? 

    Şaxa ÎHD û Xizmên Windayan, aqûbeta Osman Bûlûttekîn ê di sala 1995’an de li navçeya Pasûrê hat binçavkirin û carek din agahî jê nehat girtin, pirsîn.

  • Li Efganistanê jinên rojnamevan di hedefê de ne 

    Jinên rojnamevanên Efganistanê yên li gel hemû zehemtiyan jî di karê xwe de bi israrin dibêjin: “Di bingehê van hemû pirsgirêkan de deshilata heyî ya dijminiya jinan dike ji pêşketina jinan ditirse. Ji ber dizane bi zanebûn û pêşketina jinan re civak jî pêşdikeve. Divê em jin jî li hemberî zehemtiyên tê jiyîn gav pajde navêjin, ger em di ya xwe de bi israrbin dê deshilata heyî nekare dengê azadiya ramanê bitepisîne.”

  • “Ev Salek e ez ne dikarim destê xwe bidim kurê xwe ne jî hembêz bikim” 

    Mihan Turan bal kişand ser zehmetiyên ku di girtîgehên Tirkiyeyê de tên jiyîn û bal kişand ser şert û mercên bi pandemiyê re hîn bêtir zor bûne û ev tişt pirsî: "Ji ber vê nexweşiyê salek e hevdîtinên vekirî nehatine kirin, dîtin li paş camê ne. Ez ne dikarim destê xwe bidim kurê xwe ne jî dikarîm hembêz bikim. Ma di vê dinyayê de ji bo dayikêk ji vê bi êştir û xirabtir çi heye?”

  • “Mala min topbaran kirin û keriyek pezê min kuştin” 

    Hûsa Ehmed a ku ji zaroktiyê de li gundê Til El-Leben dijî, topbarana mala xwe ji aliyê dewleta tirk a dagirker ve û çawaniya kuştina keriyê pezê xwe nirxand û da zanîn ku ew ji xweliyê jiyana nû diafirînin. Her çiqas dagirker wan qetil bikin jî ew ê ji nû ve bijîn tevî ku malên wan hilweşandin lê wan ji nû ve ava kir. Ev ax axa dapîrên wan e."

  • Ji bo zarokên xwedî pêdawistiyên taybet pola xwendinê 

    Rêxistina Xwedî Pêdawistiyên Taybet a Helepçe polek yê havînê ji bo zarokên xwedî pêdawistiyên taybet vekiriye û têde waneyên xwendin, derunî û civakî didin.

  • Jinan ji ber nexweşiya koronayê demên zor û zehmet derbas kirin 

    Li tevahî cîhanê dema ku mirov bi vîrusa koronayê dikevin mejûlbûyînek di warê tenduristiyê baş ji wan re tê peydakirin. Li nexweşxaneyan xebatkar hene ku nexweş diparêzin bijîşk û hemşîre, bi nexweşan re mejûl dibin lê li bajarên welatên Ereb ji ber binesaziya tenduristî ya hilweşiyayî ev derfet tune ne loma hin kes neçar bûne ku bi rola bijîşk an hemşîreyan rabin.

  • Çîroka min Çiyayên Şengalê ye –6 

    “Axa me her tiştê me ye” Maşo Xidir a di fermanê de zarokek xwe windakirî û neçarî koçberiyê bûyî dubare vegera ser gundê xwe wiha tîne ziman: “Dema ku gundê me hat rizgarkirin ger rê vekirîbûna, ez ê hema di wê rojê de vegeriyaba gundê xwe. Wê roja ku Til Izêr hat rizgarkirin, me dixwest em li warê xwe bûna. Tiştek wek axa mirov nîn e, çiqas mirov li ser axa hinekên din bijî, nabe axa mirovan. Dema ez vegeriyam mala xwe, ez gelekî kêfxweş bûm. Di zilaman de fikra jin namûs û şeref ê heye lê ew ne rast e ax û war şerf û namûs e ji ber ku ger axa te û warê te hebe wê demê dayik, xuşk, hevjîn û malbata te heye. Axa te tunebe tiştek din tune ye. Vaye me di fermanê de dît ji ber bêwariyê bi hezaran keç hatin kuştin û firotin.”

  • Rojnamevan Melvîn Xorî çîroka xwe bi teqîna Beyrûdê re vedibêje 

    4’ê Tebaxa 2020’an de, rojeke wisa ye ku gelê Lubnanê wê ji bîr nake. Ji ber ku ew di bîra wan de wekî yek ji xirabtirîn bîranînên dîrokê hatiye tomarkirin. Ew roj li Beyrûdê teqîn çêbûbû ku zêdetirî du sed kesî jiyana xwe ji dest da û zêdeyî şeş hezar kes birîndar bûn.