لە قوڵایی هەر کۆمەڵگەیەکدا، برین و ئازاری شاراوە بوونیان هەیە کە زۆرجار بەهۆی شەرم پەردەپۆش دەکرێن. یەکێک لە قێزەونترین و وێرانکەرترین ئەو تاوانانە، دەستدرێژیی سێکسییە بۆ سەر منداڵان؛ ئەو تاوانەی کە بێگەردی دەدزێت، متمانە دەکوژێت و شوێنەوارێکی هەمیشەیی لەسەر دەروون و جەستەی قوربانییەکە جێدەهێڵێت. ئەمە تەنها تاوانێک نییە بەرامبەر تاکێک، بەڵکو هێرشێکە بۆ سەر کۆی مرۆڤایەتی و داهاتووی کۆمەڵگە.

 

تاوانێکە زیاترە لە توندوتیژیی جەستەیی

کاتێک باس لە دەستدرێژیی سێکسی دەکرێت، زۆرجار وێنەی توندوتیژییەکی ڕاستەوخۆ دێتە بەرچاو، بەڵام ڕاستییەکە زۆر لەوە ئاڵۆزترە. ئەم تاوانە چەندین شێوازی هەیە.

 

_دەستلێدانی نەشیاو: هەر جۆرە دەستلێدانێکی ئەندامانی هەستیاری جەستەی منداڵ.

_هەڵخەڵەتاندن: پرۆسەیەکی درێژخایەنە کە تێیدا دەستدرێژیکار بە شێوەیەکی بەرنامە بۆ داڕێژراو متمانەی منداڵ و خێزانەکەی بەدەست دەهێنێت، دیارییان بۆ دەکڕێت، وایان لێدەکات هەست بە تایبەتبوون بکەن، تا لە کۆتاییدا بۆ مەبەستە گڵاوەکانی خۆی بەکاریان بهێنێت.

_قۆستنەوەی سێکسی: ناچارکردنی منداڵ بە سەیرکردنی وێنە و ڤیدیۆی پۆرنۆگرافی، یان وێنەگرتنی منداڵەکە بە شێوەیەکی نەشیاو.

_دەستدرێژیی ئۆنلاین: هەڕەشەکردن و فریودانی منداڵان لە ڕێگەی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان و یارییە ئەلیکترۆنییەکانەوە. ترسناکترین لایەنی ئەم تاوانە ئەوەیە کە لە زۆربەی حاڵەتەکاندا، دەستدرێژیکار کەسێکی نامۆ نییە، بەڵکو کەسێکی نزیک و جێی متمانەی منداڵەکەیە؛ وەک خزم، هاوڕێی خێزان، دراوسێ، یان مامۆستا. ئەمەش وادەکات منداڵەکە نەوێرێت سکاڵا بکات و هەست بە تاوانباری بکات.

 

شوێنەوارە قووڵەکانی بریتیە لە دزینی منداڵی

کاریگەرییەکانی دەستدرێژیی سێکسی تەنها لە ئازاری جەستەییدا کورت نابێتەوە، بەڵکو برینێکی هەمیشەیی لەسەر دەروونی منداڵەکە دروست دەکات.

 

کاریگەریی دەروونی: خەمۆکی، دڵەڕاوکێی توند، ترس لە خەڵک، لەدەستدانی متمانە بە هەموو کەسێک، هەستکردن بە گوناه و خۆبەتاوانبارزانین، و لە حاڵەتی تونددا بیرکردنەوە لە خۆکوشتن.

کاریگەریی کۆمەڵایەتی: گۆشەگیری و دوورکەوتنەوە لە هاوڕێ و خێزان، کێشە لە دروستکردنی پەیوەندیی سۆزداری لە داهاتوودا.

کاریگەریی جەستەیی: جگە لە ئازاری جەستەیی، ئەگەری تووشبوون بە نەخۆشییە گوازراوەکان و کێشەی تەندروستیی درێژخایەن.

 

بە کورتی، ئەم تاوانە "منداڵی" لە قوربانییەکە دەدزێت و ناچاری دەکات پێشوەختە ڕووبەڕووی جیهانێکی تاریک و ترسناک ببێتەوە کە بۆ تەمەنی ئەو نییە.

 

دیوارێکی بێدەنگە بۆچی قسەی لێوە ناکرێت؟

سەرەڕای قێزەونیی تاوانەکە، زۆرجار کۆمەڵگە بە بێدەنگییەکی کوشندە مامەڵەی لەگەڵدا دەکات، هۆکارەکانی ئەم بێدەنگییە زۆرن

۱_کولتووری عەیبە و شەرم: زۆرێک لە خێزانەکان لە ترسی "لەکەداربوونی شەرەف" و قسەی خەڵک، تاوانەکە دەشارنەوە و سکاڵا تۆمار ناکەن.

۲_لۆمەکردنی قوربانی: لەبری ئەوەی هەموو سەرکۆنەیەک ئاراستەی تاوانبار بکرێت، زۆرجار پرسیار لە جلوبەرگ و ڕەفتاری منداڵەکە دەکرێت و بە جۆرێک لە جۆرەکان قوربانییەکە بە بەرپرسیار دادەنرێت.

۳_نەبوونی هۆشیاری: کەمیی پەروەردەی سێکسیی دروست و نەبوونی زانیاری لەسەر چۆنیەتیی مامەڵەکردن لەگەڵ ئەم حاڵەتانە، وا دەکات خێزانەکان نەزانن چۆن ڕەفتار بکەن.

٤_ترس لە تاوانبار: ئەگەر تاوانبار کەسێکی دەسەڵاتدار یان خاوەن پێگەی کۆمەڵایەتی بێت، قوربانی و خێزانەکەی دەترسن سکاڵای لەسەر تۆمار بکەن.

 

ئەرکی ئێمە چییە؟

ڕووبەڕووبوونەوەی ئەم دیاردەیە ئەرکی هەموومانە و پێویستی بە هەنگاوی کرداری هەیە

_شکاندنی بێدەنگی: دەبێت قسە لەسەر ئەم بابەتە بکەین و بیکەینە پرسێکی گشتی. بێدەنگی تەنها خزمەت بە تاوانبار دەکات.

_پەروەردە و هۆشیاری: پێویستە منداڵان فێر بکرێن کە جەستەیان موڵکی خۆیانە و مافی ئەوەیان هەیە بڵێن "نەخێر". دەبێت دایکان و باوکان و مامۆستایان هۆشیار بکرێنەوە لەسەر نیشانەکانی دەستدرێژی و چۆنیەتیی مامەڵەکردن لەگەڵ منداڵی قوربانی.

_باوەڕکردن بە قوربانی: یەکەم و گرنگترین هەنگاو ئەوەیە کە "باوەڕ بە منداڵەکە بکەین". نابێت گومانی لێبکەین یان لۆمەی بکەین. دەبێت هەست بە ئارامی و پشتیوانی بکات.

_بەهێزکردنی یاسا: پێویستە یاساکان توندتر بکرێن و بە شێوەیەکی کاریگەر جێبەجێ بکرێن بۆ سزادانی تاوانباران و پاراستنی مافی قوربانییەکان.

_دابینکردنی پشتیوانیی دەروونی: پێویستە سەنتەری تایبەت هەبێت بۆ چارەسەر و پشتیوانیی دەروونیی ئەو منداڵانەی کە بوونەتە قوربانی، تا یارمەتییان بدرێت برینەکانیان ساڕێژ بکەنەوە.

 

کۆتایی

دەستدرێژیی سێکسی بۆ سەر منداڵان، تاریکترین گۆشەی مرۆڤایەتییە. بێدەنگبوون لێی هاوبەشیکردنە لە تاوانەکەدا. ئەرکی هەموومانە ببینە دەنگی ئەو منداڵانەی کە دەنگیان کپ کراوە، و ببینە پەنای ئەو گیانە پاکانەی کە متمانەیان شکێنراوە. پاراستنی هەر منداڵێک، پاراستنی ویژدانی کۆمەڵگە و داهاتووی نەتەوەیەکە.