فادیا جومعە

 

بەیروت-لە ناوجەرگەی باشووری لوبنان، بەتایبەتی لە ناوچەی سور، چیرۆکێکی ناوازە دەربارەی ئەو ژنانە دەگێڕێتەوە کە بە قورسایی جەنگ نەشکاون، لەجیاتی ئەوە، ڕووبەڕووی جێگۆڕکێ بوون بە تۆو، خاک و شکۆمەندی، لە کاتێکدا هەموو گوندەکان وێران بوون و هێشتا زۆرێک لە خێزانەکان نەگەڕاونەتەوە بۆ ماڵەکانیان، بەڵام دەستپێشخەری "تۆوی سور" وەک شوێنێک بۆ ژیان و بەرگری ناسک لەدایک بووە، کە ژنانی ئاوارەی ناوچە سنوورییەکان پێشەنگایەتی دەکەن.

 

لە ئاوارەبوون بۆ بەرهەمهێنان

لە سەرەتای هێرشەکانی ئیسرائیل بۆ سەر باشووری لوبنان لە تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤، هەزاران خێزان ناچار بوون ماڵ و گوندەکانیان جێبهێڵن کە لە بەرەکانی پێشەوەن و پەنا بۆ شارۆچکە و شارە پارێزراوەکانی کەنار دەریا ببەن، لەنێوانیاندا ژنان هەن کە زەوی و ماڵ و سامانیان لەدەستداوە، بەڵام خواستی کارکردن و بیناسازییان لەدەست نەداوە.

 

لەم چوارچێوەیەدا، یەکەی بەڕێوەبردنی کارەساتەکان لە یەکێتی شارەوانییەکانی سور بە هاوبەشی لەگەڵ نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ژنان پڕۆژەیەکی کشتوکاڵی دەستپێکردووە کە ژنان بە زەوی دەبەستێتەوە، تەنانەت ئەگەر تازەش بێت، چونکە دەرگایان بۆ سەقامگیری، کار و داهاتی شکۆمەندانە دەکاتەوە.

 

گەڕانەوەی چاندنی ژنان

"تۆوی سور" تەنها پڕۆژەیەکی کشتوکاڵی نییە، ڕێگایەکە بۆ بەهێزکردنی ئابووری و کۆمەڵایەتی، سەرەتا بە خولی پەروەردەی ژنانی ئاوارە لە کشتوکاڵی ئۆرگانیک، چاودێری نەمامگە، بەرهەمهێنانی خۆراک، کارکردن لە چێشتخانەیەکی کۆمەڵایەتیدا کە خزمەت بە سەدان خێزانی زیانلێکەوتوو دەکات، لە بەرامبەر کارەکانیاندا، ژنان ڕۆژانە یارمەتیەکیان وەردەگرن کە سەربەخۆیییان بەرز دەکاتەوە و سەرچاوەیەکیان بۆ دابین دەکات، بۆ پشتیوانیکردنیان لە بارودۆخی سەختی ئاوارەبووندا.

 

بەڵام لەوەش گرنگتر، پڕۆژەکە هەستێکی قووڵی سەربەخۆیی دروست دەکات، ئامرازێکی بەرجەستەی بەرخۆدانی ڕۆژانە و دوور لە چەک و نزیک لە خاک بۆ ژنان دابین دەکات.

 

بەردەوامیی لە دەرەوەی باری نائاسایی

لەنێوان ئەو قەیرانە ئاڵۆزانەی لوبنان تووشی دەبێت، لە داڕمانی ئابوورییەوە تا ململانێی سنوورییەکان، بەردەوامیی دەبێتە مەرجی پێشوەختە بۆ هەر دەستێوەردانێکی گەشەپێدان، ئەوەی پڕۆژەی "تۆوی سور" جیا دەکاتەوە ئەوەیە کە تەنها بە فریاگوزاری یان یارمەتی کاتی سنووردار نییە، بەڵکو بناغەکانی داهاتوویەکی کشتوکاڵی بەرهەمدار دادەنێت کە تەنانەت دوای وەستانی بودجەی دەرەکیش دەتوانێت بەردەوام بێت.

 

ژنان توانیویانە نەمامگە دابمەزرێنن کە دەتوانرێت لە کاتی گەڕانەوەیاندا بگوازرێنەوە بۆ گوندەکانیان، پێکهێنانی یارمەتییەکان هاندەدرێت بۆ دڵنیابوون لە بەبازاڕکردنی بەرهەم و بەردەوامی کارکردن، دابینکردنی لێهاتوویی تەواوی ژیانیان.

 

پێویستی بەردەوامی و فراوانبوون

بەڵام پێویستییەکە لە خودی پڕۆژەکە زیاترە، هەزاران ژن بە ئاوارەیی ماونەتەوە، هەندێکیان هاوژین یان بژێوی ژیانیان لەدەستداوە، ئێستا لە شارۆچکەکانی وەک سور و رشیدیە و بورج ئێل شیمالی دەژین، هیچ داهاتوویەکی ڕوونیان نییە، فراوانکردنی ئەم دەستپێشخەرییانە و بەستنەوەیان بە پلانی کشتوکاڵی و بازاڕی نیشتمانییەوە ڕێگای گەیشتن بە ئاسایشی ئابووری و کۆمەڵایەتییە بۆیان.

 

"تۆوی سور" تەنها چاندنی سەوزە نییە؛ تۆوی شکۆ و مافەکانە، وە وەبەرهێنانێکی ڕاستەقینە لە مرۆڤەکاندا، بەتایبەتی لەو ژنانەی کە ژیان لە داروپەردووەکانەوە دروست دەکەن.