ڕۆنیدا حاجی 

 

حەسەکە-لە کاتێکدا ناوچەکە و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهان شاهیدی جەنگی جیهانی سێیەمن، ئەوانەی زۆرترین زیانیان بەرکەوتووە بەهۆی شەڕەکانەوە و ئامانجی سەرەکی سیاسەتەکانی جەنگن، ژنانن. لە سەردەمێکدا کە شەڕ و داگیرکاری و توندوتیژی جێندەری لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێکەوە دەژین، ژنان پاراستنی خۆیان نەک هەر وەک مافێک بەڵکو وەک پێویستییەکی ژیان دەبینن، نەورۆز ئەحمەد، ئەندامی فەرماندەیی گشتی یەکینەکانی پاراستنی ژنان "یەپەژە" وەڵامی پرسیارەکانی ئاژانسەکەمانی دایەوە سەبارەت بە پێویستی خۆپاراستنی ژنان.

 

"پاراستن پرسێکی گرنگە بۆ هەموو بوونەوەرێکی زیندوو"

نەورۆز ئەحمەد ئاماژەی بەوەدا کە کۆمەڵگە بەبێ خۆپاراستن ناتوانێت پارێزگاری لە بوونی خۆی بکات و لە درێژەی قسەکانیدا وتی: پاراستن پرسێکی بنەڕەتییە بۆ بوون، هەر شوێنێک کە بوونی هەبێت ناتوانێت بەبێ خۆپاراستن بوونی هەبێت، ئەمەش بۆ هەموو زیندەوەران ڕەوایە، بە تایبەتی بۆ مرۆڤ گرنگە، چونکە لە سروشتی مرۆڤدا پێویستییەکی زیاتر بۆ خۆپاراستن و یەکدەنگی هەیە، کاتێک دەسەڵات و دەوڵەت دامەزرا، پارێزگاری لە دەستی کۆمەڵگە وەرگیرا و پاراستن بوو بە ئەرکی دەوڵەت و دەسەڵات و سوپا کە لە کۆمەڵگە دابڕاو بوو لە سروشتدا پاراستن دەبێ بۆ کۆمەڵگەبێت، بەڵام لەگەڵ ئەوەی ئەو بازنەیە لە نێوان کۆمەڵگەو دەسەڵاتدا فراوانتر بوو و دابەشبوون لە ناو کۆمەڵگەدا دروست بوو تەنانەت لە نێوان ژن و پیاودا کۆمەڵگەکان بە پێی ئایین و باوەڕ و نەتەوە و نەریتەکان دابەش بوون.

 

ئایا خۆپاراستن تەنها بەکارهێنانی دەمانچەیە؟

نەورۆز ئەحمەد ئاماژەی بەوەدا کە پاراستن چەندین جۆری هەیەو وتی: هەژموونی و کۆیلایەتی بەسەر ژناندا سەپێندرا، بەو هۆشیارییەی کە ژن ناتوانێت خۆی بپارێزێت، هەمیشە پێویستی بە پیاو هەیە بۆ پاراستنی، دەوڵەت و هاوژین و برا و باوک، بەم شێوەیە، بڕیاری بۆ داوە، کۆمەڵگە لە حەقیقەتەکەی دوور بخەنەوە، ئەگەر بتەوێت ئەو بوونە بپارێزیت، پێویستە بیپارێزیت بۆ لەناوبردنی ئەو بوونە، پاراستنی خۆی لێ بسەنێتەوە بۆ ئەو ژنە، خۆپاراستن ئەوەیە کە زۆرترین پێویستی پێیەتی، کاتێک دەڵێین پاراستن، ئێمە تەنها لەڕووی هێزی سەربازی و چەکەوە هەڵناسەنگێنین، پێش هەموو شتێک، ئەگەر هۆشیاری نەبێت، کۆمەڵگە خۆی ڕێکناخات، نازانێت بۆچی دەبێت خۆی بپارێزێت و دەبێت خۆی لە چیدا بپارێزێت سەرەتا، خۆپاراستن کە ڕوودەدات خۆی لە بازنەی پێشووی دەوڵەت ڕزگار ناکات کە بە درێژایی مێژوو، شەڕ هەمیشە وەک ئامرازێک بۆ کوشتن بەڕێوەچووە. هەر بۆیەشە شەڕ و کوشتن و دەستدرێژی و دزی و ڕفاندن و هەموو جۆرە خراپەیەک دژی ژنان ڕوویداوە.

 

"یەپەژە خەبات دەکات بۆ بونیادنانی ژیانێکی ئازاد و دیموکراسی"

نەورۆز ئەحمەد ئاماژەی بەوەدا کە عەقڵ و ئامانجی یەپەژە جیاوازە و وتی: لەکاتێکدا کە هێرش دەکرێتە سەر بوونی ئێوە، دیار نییە داهاتووتان چی دەبێت، تەنانەت ئەگەر حکومەتیش بگۆڕێت، ئەوا بیرکردنەوەکە هەر وایە، زۆرجاریش بیرکردنەوەیەکی خراپتر کە دەیەوێت کۆمەڵگە بگەڕێنێتەوە بۆ سەردەمی نەفامی، بە ناوی ئایین و بە شێوازی پاشەکشەیی کە لە سەردەمی نەزنای پێکدێت جیبەجێ دەکرێت، خۆڕێکخستن و خۆپاراستن پێویستن. ئێمە وەک یەپەژە، ئێمە لە سەردەمێکدا کە ئەم واقیعانەمان بینی، بە پشتبەستن بەو ئەزموونانەی کە هەمانبوو و خەباتی ژنان لە مێژوودا، بەم شێوەیە خۆمان ڕێکخست. نموونەیەکی نوێ بوو لە مێژووی مرۆڤایەتیدا. ئێمە وەک هێزێکی یەپەژە خۆمان ڕێکدەخەین نەک بە هۆشیاری کوشتن. ئێمە خەبات دەکەین بۆ بونیادنانی ژیانێکی ئازاد و دیموکراسی. لەسەر بنەمای هۆشیاری ژیانێکی ئازاد و دیموکراسی، کەوتینە ڕێ، خۆمان ڕێکخست و خەباتی بۆ دەکەین. ئامانج و دروشمی ئێمە ئەمەیە؛ ئەگەر کەس هێرش نەکاتە سەرمان، ئێمە هێرش ناکەینە سەر هیچ کەسێک، بەڵام ئەگەر هێرشمان بکرێتە سەر، خۆمان دەپارێزین.

 

"ڕێکخستنی ژنان بۆ ئێمە زۆر گرنگ بوو"

نەورۆز ئەحمەد ئاماژەی بەوەکرد، ڕاستە حکومەت لە سووریا گۆڕانکاری بەسەردا هاتووە، بەڵام عەقڵیەت هەر وایە و خراپترەو وتی: ڕاستە هەمووان هیوای ئەوە دەخواست ڕژێمی بەعس بکەوێت، بەڵام ئەوەی لە جێگەی خۆیدا هات، چارەنووسی کۆمەڵگەش لەناو دەبات، بۆیە پاراستن ناکرێت بە کەسێکی دیکە بسپێردرێت، بۆیە خۆ ڕێکخستن، خۆمان لەسەر ئەو بنەمای خۆپاراستن، و ڕێکخستنی خۆمان لەسەر ئەم بنەمایە هەر لە سەرەتاوە تا ئەمڕۆ، و بەو عەقڵیەتەشەوە، چۆن هەموو کۆمەڵگە دەتوانێت خۆی بپارێزێت، ڕێکخستنی ژنان بۆ ئێمە زۆر گرنگ بوو، بەهۆی ئەو شەڕەی کە لە هەموو جیهاندا بەڕێوەدەچێت.

 

"دوێنێ شنگال و کۆبانێ ئەمڕۆ کەنارەکانی سووریا و سوەیدا"

نەورۆز ئەحمەد سەرنجی بۆ ئەو سیاسەتانەی جینۆساید ڕاکێشا کە بە فەرمی لە کەناراوەکانی سووریا و سوەیدا ئەنجام دەدرێن و وتی: لە کەناراوەکانی سووریا و سوەیدا بینیمان کە حکومەتی دیمەشق چۆن کۆمەڵکوژی ئەنجام دەدات و ژن و منداڵ و کەسنای بەتەمەن بە شێوازی دڕندانە و لەژێر ناوی ئایندا دەکوژێت. ئەوەی ئەوان دەیانویست لە کۆبان و شەنگال بیکەن ئەمڕۆ لە کەناراوەکانی سووریا و لە سوەیدا ڕوودەدەن، ئەو دیمەنانەی لە کەناراوەکان و لە سوەیدا سەریان هەڵدا، بۆ ئێمە شتێکی نوێ نەبوون، دیمەنی ئازاربەخش بوون، بەڵام ئەو دیمەنانەی پێشتر ئەزموونمان کردوون، ئەمڕۆ دەبینین ئەو شێوازە دڕندانەیە کە دژی گەلان بەکارهێندراون، دژی مرۆڤایەتی و هیچ پەیوەندییەکیان بە مرۆڤایەتییەوە نییە. هەروەک چۆن ژنانی ئێزدی لە شنگال ڕفێندراون و ئەمڕۆش کەسانی ونبوو هەیە، هەمان شت لە سوەیدا ڕوویداوە، .بۆ ئەوە هەرچییەک ڕووبدات، ئێمە وەک کۆمەڵگە دەبێت خۆمان ڕێکبخەین و بەرگری لەخۆمان بکەین، سوپا بەرگری لە وڵات دەکات، لە بەرامبەر هەڕەشەکانی ناوخۆ و دەرەکیدا.

 

"پێویستمان بە هاودەنگی کۆمەڵایەتی و یەکێتی ژنان هەیە"

نەورۆز ئەحمەد جەختی لەوە کردەوە کە کۆمەڵگە دەبێت خۆی بپارێزێت و وتی: ئەمە پێش هەموو شتێک پێویستە بۆ ژنان، بەو پێیەی ژنان بە لاوازترینی کۆمەڵگە دادەنرێت، زۆرترین پێویستی بە خۆپاراستنە، ئێمە پێویستمان بە هاودەنگی کۆمەڵایەتی و یەکگرتوویی ژنان هەیە بۆ ئەوەی بتوانین پێکەوە خەبات بکەین بۆ گۆڕینی هۆشیاری و  نەتەوەی دیموکراتیک کە لەسەر بنەمای یەکسانییەکی جوان و خوشک و برایەتی گەلان، لە ڕێگەی ئەم ئامرازەوە دەتوانین بوونی خۆمان بپارێزین.