ناوەندی هەواڵ

 

لە دوایین ڕاپۆرتە نێودەوڵەتییەکاندا، ئێران لە ڕیزبەندی ئەو وڵاتانەدایە کە ئاستی بەشداری سیاسی ژنانیان هەیە و تەنیا لەسەدا ٥.٦ی ژنان لە ئەنجومەنی شورای ئیسلامیدان. ئەم ئامارە نیگەرانکەرە، بە بەراورد لەگەڵ زۆرێک لە وڵاتانی ناوچەکە و جیهان، ئاماژەیە بۆ دواکەوتوویی جددی ئێران لە گەیشتن بە هاوسەنگی جێندەری لە ئۆرگانەکانی بڕیاردان.
لە لایەکی دیکەوە، ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی بە تەرخانکردنی لەسەدا ٥٠ی کورسییەکانی پەرلەمانی بۆ ژنان، لە پلەی یەکەمی ڕیزبەندی جیهانیدایە و وڵاتانی وەک ژاپۆن، تورکیا و تەنانەت سعودیەش لەم ڕووەوە زۆر باشتر لە ئێران ئەنجامیان داوە.

بەگوێرەی ڕاپۆرتێکی نەتەوە یەکگرتووەکان، زیادکردنی ئامادەبوونی ژنان لە ئەنجومەنی یاسادانان دەتوانێت کاریگەریی ڕاستەوخۆی هەبێت لەسەر باشترکردنی کوالێتی سیاسەتە گشتیەکان، بەتایبەتی لە بوارەکانی وەک پەروەردە، تەندروستی، خۆشگوزەرانی، دادپەروەری کۆمەڵایەتی.

دیدگای ژنان لەسەر بنەمای جێندەر، ئەزموونە جیاوازەکانی ژیاو و تێگەیشتنێکی قووڵتر لە پرسە کۆمەڵایەتییەکان، وایان لێدەکات ببنە ئەکتەرێکی بەهێز لە پرۆسەی داڕشتنی سیاسەتدا. بەڵام بە تەنها ٪٥.٦ی ژنان لە پەرلەماندا، ئێران لە پلەمی ڕیزبەندی جیهانیدایە بۆ بەشداریی سیاسی ژنان، لە کاتێکدا وڵاتانی ناوچەیی وەک ئیمارات، سعوودیە و تورکیا هەنگاوی زیاتریان لە بەهێزکردنی ژناندا ناوە.

ئەم بۆشاییە جێندەرییە لە دەزگای یاساداناندا نەک هەر نکۆڵی لە  دادپەروەری کۆمەڵایەتی دەکات، بەڵکو بەربەستێکی ڕاستەقینە بۆ گەشەسەندنی بەردەوامی ئێران دروست دەکات.

 

سەرەڕای هەوڵەکانی ئەم دواییە بۆ پێشخستنی بەشداریکردنی ژنان لە سیاسەتی ئێراندا، بەڵام ڕێگایان بۆ پۆستە گەورەکانی بڕیاردان، هێشتا ڕووبەڕووی بەربەستە پێکهاتەیی و کولتووری و یاساییەکان دەبێتەوە، نکۆڵی  کردنی سەرەکی بریتین لە یاسا سنووردارەکان، نەبوونی پشتیوانی حکومەت و حزب بۆ ژنان، کۆتاییەکانی پاسیڤ و فەزای کۆمەڵایەتی کۆنەپەرست.