ڕۆشێل جونیور

سوەيدا ـ لە سەردەمی قەیرانە کێبڕکێکارەکان و نەبوونی دادپەروەری، شایەتحاڵی لەبیرنەکراو لە دڵی شاری سوەیدای سووریاوە سەرهەڵدەدات، خۆبەخش ڕەغد ئەبو عەساف، چوار ڕۆژی ترسناک لە ناو ژوری کفنی نەخۆشخانەیەکی گەمارۆدراودا دەگێڕێتەوە، کە سوەیدا بوو بە گۆڕەپانی تاوانێکی سیستماتیکی کە بە هیچ بیانوویەک ناتوانرێت پاساوی بۆ بهێنرێتەوە.

 

ڕەغد ئەبو عەساف، خۆبەخش ئەزموونە بە ئازارەکەی خۆی لە ناو نەخۆشخانەیەکدا دەگێڕێتەوە دوای ئەوەی گەمارۆی چەند ڕۆژێک هەڵگیرا، ئەو کارمەندی حکومەت نەبوو، بەڵام مرۆڤایەتییەکەی وای لێکرد خۆبەخشانە بەشداری بکات و بەشداری گروپی ئامادەکردن و پۆشینی تەرمی مردووەکان بکات، لە ماوەی تەنها چوار ڕۆژدا، تووشی دیمەنگەلێک بوو کە پێناسە نەکرابوو، کە ڕەنگدانەوەی گەورەیی ئەو کارەساتە بوو کە بەسەر دانیشتوانی شارەکەدا هاتبوو و کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر بەجێهێشت.

 

سەبارەت بەو دیمەنە ترسناکانەی کە شایەتحاڵی بوو، وتی: ژمارەیەکی زۆر مردوومان لە شارەکەوە دۆزیەوە، کە بە شێوەیەکی ترسناک کوژراون، لە نێو قوربانییەکان پیاوێک هەبوو کە دەست و قاچی بەسترابوو، سەری ببوو وتاواوی جەستەی سووتاوبوو، بڕبڕەکانی بە شێوەیەکی کارەساتبار دەرکەوتبوون، هەروەها بینیمان ژنانی سەرووی ٦٠ ساڵ، بە شێوەیەکی دڕندانە کوژراون، جلوبەرگەکانیان بە ڕوونی ئاماژەیە بۆ تەمەنی پیربوون و بێ توانایان، جگە لەمانە ژمارەیەکی زۆر هاوڵاتی مەدەنی هەبوون کە بە شێوازی دڕندانە کوژراون، بێ گوێدانە چ ئەوەی چەکیان پێ بووبێت یان نا.
ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەو گەمارۆیەی کە بەسەر نەخۆشخانەکەدا سەپێنراوە، یەکێک بووە لە دیمەنە ئازاربەخشەکان کە سوەیدا شایەتحاڵی بووە، شوێنێکیاین کردە ئامانج کە بڕیار بوو پەناگەیەکی مرۆیی بێت بۆ ئەو کەسانەی کە هاتبوون بۆ ئەنجامدانی ئەرکێکی بەرز کە پەیوەندی بە شەڕەوە نەبوو، سەرەڕای ئەمەش کارماندانی نەخۆشخانەکە توشی  گەمارۆ و سووکایەتی و لێدان و قسەی توند و ناشرین بوونەوە.

 

لە زیندانەکانی جولانیەوە تا شەقامەکانی سوەیدا

ڕەغد ئەبو عەساف ڕوونیشیکردەوە، لەکاتی پڕۆسەی پەردەپۆشکردنی تەرمی کارمەندانی ئاسایشی گشتی، سەرنجمان دا بۆنێکی تیژ و نامۆ، زۆر جیاوازە لە بۆنی ئاسایی خوێن، ئەمەش گومانی لێکەوتەوە کە ئەوان ماددەی سڕکەریان بەکارهێنابێت کە ماسولکە و دەمار و ڕەنگە مێشکیان بگرێتەوە، ئەمەش یارمەتی داون بۆ ئەنجامدانی کردەوەی دڕندانە کە خەیاڵ نەکراوە، ئەوەی لە سوەیدا و ئەودیو ڕوویدا تەنها سەرپێچی نییە؛ ئەوە یەکێکە لە تاوانە قێزەونەکان کە عەقڵ بەزەحمەت لێی تێدەگات.

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەنجامدەرانی ئەم تاوانانە تازەپێگەیشتووی بەرەکانی شەڕ نەبوون، بەڵکو مەشقی سیستماتیکییان کردووە و خاوەنی ئەزموونێکی بەرفراوان بوون لە ڕووبەڕووبوونەوەی سەربازیدا، ئەوان سەر بە گروپە ڕێکخراوەکان بوون کە لە چاودێری کەسێکدا سەریان هەڵدا کە بە "جولانی" ناسراوە، یەکێک بووە لە کەسایەتییە دیارەکان کە تێوەگلاوە لە کردەوە تیرۆریستییەکان، ئەو پێشینەیەکی دوورودرێژی لە شەڕی عێراقدا هەبووە و لەلایەن دەزگا نێودەوڵەتییەکانەوە داواکراو بووە.

 

بە ئازارەوە زیادی کرد کە ئەوان لە کوشتن و گەمارۆدان ڕازی نەبوون، بەڵکو شەڕێکیان بۆ سەر تەواوی شارەکە دەستپێکرد و ژێرخانی و خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکانی سویدەیان لەناوبرد، دەستیان گەیشتە نەخۆشخانە و ڕێگاوبان و بازنە و باڵەخانە و تەنانەت دوکانەکان، شارەکەیان کردە ناوچەیەکی کارەساتبار بە هەموو واتایەکی وشەکە، هیچ نیشانەیەکی ژیانی تێدا نەبوو.

 

"ئێمە دەمانەوێت هەوای پاک هەڵمژین"

ڕەغد ئەبو عەساف پەیامێکی ئاراستەی جیهان و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان کرد: ئەو خەیاڵەی ئێمە لەگەڵیدا دەژین سەبارەت بە ڕێکخراوە مرۆییەکان و ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ و یونیسێف و نەتەوە یەکگرتووەکان بێ کۆتا بەنرخە، ئەمانە ڕێکخراوی نێودەوڵەتین کە کاریگەری جیهانییان هەیە، توانای لێپرسینەوەیان لەگەڵ ئەم کەسە تاوانبارە هەیە، ئەمەش کەمترین کارە کە دەتوانن بیکەن.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، دەمانەوێت بژین و خێزانەکانمان لەبەردەم چاوماندا نەمرن، ئەمە سەرەتاییترین مافەکانی مرۆڤە: هەناسەدانی هەوای پاکە، نەک بە خوێن و باروت پیس کرابێت، ئەگەر ئەوەی ڕوودەدات پاکتاوکردنی نەتەوەیی یان ئایینی بێت، ئەوا ئێمە ئازاد نەکراوین؛ بەڵکو سێ سەد ساڵ گەڕاوینەتەوە بۆ دواوە.

ڕەغد ئەبو عەساف، شایەتحاڵ تەنیا ڕووداوەکان ناگێڕێتەوە؛ هاوارێکی مرۆییە کە داوای لە جیهان دەکات هەنگاو بنێت، ئەوەی لە سوەیدا دەگوزەرێت، ململانێیەکی ناوخۆیی نییە، بەڵکو تاوانێکی سیستماتیکە کە بەرامبەر بە هاوڵاتیانی مەدەنی ئەنجام دەدرێت، لەناو بێدەنگییەکی شەرمەزارکەری نێودەوڵەتیدا.