ناوەندی هەواڵ

 

بەپێی ڕاپۆرتەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان و ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ، دۆخی مرۆیی کەرتی غەززە لەنێوان شەڕی بەردەوامدا زۆرترین زیانی خۆی لەسەر ژنان و منداڵان دەگەیەنێت، کە نزیکەی ٧پ%ی قوربانییەکان پێکدەهێنن، هەروەها هەردوولا بەدوای ئاگربەستێکی نوێدا دەگەڕێن.

 

ڕۆژی ١٠ی تەمموز، کەرتی غەززە شایەتی هەڵکشانی سەربازیی مەترسیدار بوو لەلایەن هێزەکانی ئیسرائیلەوە، کە لە ئەنجامدا زیاتر لە ١٠١ کەس گیانیان لەدەستدا، کە ٥١ کەسیان وەرگری هاوکاری لە ڕەفەح و شاری غەززە بوون.

 

بۆردوومانی چڕوپڕی ئاسمانی و تۆپخانەکانی ئیسرائیل گەڕەکەکانی زەیتون و شوجاعییە و توفاحیان کردە ئامانج، جگە لە کەمپی پەنابەرانی بریج و نەسیرات، شاری غەززە و خان یونس، بەو هۆیەوە دەیان فەڵەستینی کوژران کە لە نێویاندا منداڵیشی تێدابوو.

 

بەرگری شارستانی لە غەززە بەهۆی توندی تۆپبارانەکان و کەمیی سووتەمەنی و کەرەستە و کەلوپەلەکانەوە، لە ڕزگارکردنی ئەو کەسانەی گیریان خواردووە، ڕووبەڕووی پرسی بەرچاو بووەتەوە. هەروەها نەخۆشخانەکان بەدەست کەمییەکی زۆری کەلوپەلی پزیشکییەوە دەناڵێنن و ناچاریان کردووە لەنێوان بریندارەکاندا یەکێکیان هەڵبژێرن.

 

گفتوگۆکانی ئاگربەست

گفتوگۆی نهێنی لە کۆشکی سپی لەنێوان بەرپرسانی ئەمریکا و سوپای ئیسرائیل و قەتەر سەبارەت بە ئاگربەست و ئاڵوگۆڕی دیلەکان بەڕێوەچوو،لای خۆیەوە حەماس دووپاتی کردەوە کە "خۆی بەدەستەوە نادات" و پێداگری لەسەر ئەوە کرد کە مەرجەکانی ڕێکەوتنەکە دەسەپێنێت.

 

پێشەنگی وەزیرانی ئیسرائیل ڕایگەیاند کە داوای ڕێککەوتن دەکات، بەڵام "بە هیچ نرخێک نییە"، جەختی لەسەر پێویستی کۆتاییهێنان بە دەسەڵاتی حەماس لە غەززە کرد.

 

دۆناڵد ترەمپ، پێشەنگی ئەمریکا دووپاتی کردەوە کە پێشکەوتن لە دانوستانەکاندا هەبووە، حەماسیش ڕەزامەندی دەربڕی لەسەر ئازادکردنی ١٠ بارمتە لە چوارچێوەی هەوڵە بەردەوامەکان بۆ گەیشتن بە ئاگربەست.

 

بەپێی سەرچاوە پزیشکییەکان، ژمارەی کوژراوانی شەڕی بەردەوامی کەرتی غەززە کە لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ دەستیپێکردووە، گەیشتووەتە ٥٧ هەزار و ٦٨٠ کەس کوژراون کە زۆربەیان منداڵ و ژنن، ١٣٧ هەزار و ٤٠٩ کەسی دیکەش بریندارن.

 

ئەم سەرچاوانە ئاماژەیان بەوە کردووە کە ئەم ژمارەی کوژراوانە ٧١١٨ کوژراو و ٢٥٣٦٨ بریندار لەخۆدەگرێت لە ١٨ی ئادارەوە، کاتێک هێزەکانی ئیسرائیل لە دوای ڕێککەوتنی ئاگربەست دەستیان بە هێرشەکانیان بۆ سەر کەرتی ناوچەکە کردەوە.

 

لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری ڕابردوودا ژمارەی ئەو کەسانەی کە لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری ڕابردوودا گەیشتوونەتە نەخۆشخانەکان، گەیشتووەتە ٧ کوژراو و ٥٧ کەسی دیکەش بریندارن، بەمەش کۆی گشتی ئەو کەسانەی لە ململانێی بژێوی ژیاندا گیانیان لەدەستداوە گەیشتە ٧٧٣ کەس، پێنج هەزار و ١٠١ کەسیش بریندار بوون.

 

لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ەوە، هێزەکانی ئیسرائیل لە کەرتی غەززە کۆمەڵکوژی دەکەن، لەوانە کوشتن، برسیکردن، وێرانکردن و ئاوارەبوون، بە پشتگوێخستنی بانگەواز و فەرمانە نێودەوڵەتییەکانی دادگای نێودەوڵەتی بۆ ڕاگرتنی هێرشەکە.