ئارژین دیلەک ئۆنجەل

 

ناوەندی هەواڵ- بزووتنەوەی ژنانی ئازاد "تەژەئا" لە ١ی تشرینی یەکەم ڕێپێوانێکی هێمای لە شاری ئامەد لە باکووری کوردستان بۆ ئەنقەرەی پایتەخت دەستپێکرد، بە دروشمی "بە هیواوە بەرەو ئازادی دەڕۆین"، سەدان ژن بە هێلەکی وەنەوشەییەوە بەشدارییان لە ڕێپێوانەکەدا کرد، کە دەربڕینی بەکۆمەڵ بوو بۆ ئیرادە و هاودەنگی.

 

لە میانی ڕێپێوانەکەیاندا، بەشداربووان لە شارەکانی ئورفا، ئامەد، ئەزەنە و مێرسین وەستان و لە هەر وێستگەیەکدا پشتیوانییەکی بەرفراوانی گشتییان لێکرا، ڕێپێوانەکە تەنها لە دەربڕینی داواکاری ژناندا سنووردار نەبوو، هەروەها وەک شوێنێکی گوێگرتن لە نیگەرانی و ئاواتەکانی خەڵکی ئەم شارانە کاری کرد، کە ئەمەش کارەکتەری کارلێککارانە و کۆمەڵایەتی بەخشییە ڕێپێوانەکە.

 

بڕیارە سبەینێ ٧ی تشرینی یەکەم لە ئەنقەرە کۆتایی بە ڕێپێوانەکە بهێنرێت و دوا وێستگەی خەباتێکە کە هەڵگری پەیامی هیوا و داواکاری ئازادی و دادپەروەرییە.

 

داواکارییە دەستوورییەکان و دانپێدانان بە مافەکان لە ناوەڕۆکی مانگی ئاداردا

داواکارییە سەرەکییەکانی ڕێپێوانی "بە هیواوە بەرەو ئازادی دەڕۆین" کە لەلایەن تەڤگەری ژنانی ئازاد"تەژەئا"ەوە دەستیپێکردووە، بریتین لە بانگەوازی ئازادکردنی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، مسۆگەرکردنی مافە زمانەوانی و کولتوورییەکانی گەلی کورد لە چوارچێوەیەکی دەستووری، داننان بە ئیرادەی هەڵبژێردراوی گەل، و پەسەندکردنی فەرمی سیستمی هاوسەرۆکایەتی کە ڕۆڵی ژنان لە ژیانی سیاسیدا بەرز دەکاتەوە.

 

لە نێو ئەو ژنانەی کە لەم ڕێپێوانەدا بەشدارن، نارین کزغور هاوسەرۆکی پارتی هەرێمە دیموکراتییەکان "دەبەپە" هەیە، لەگەڵ ئاژانسەکەمان قسەی کرد سەبارەت بە ئامانج و کەشوهەوای ئەم دەستپێشخەرییە، جەختی لەوە کردەوە، کە ڕێپێوانەکە نوێنەرایەتی دەنگێکی بەکۆمەڵی ژنان دەکات بۆ ئازادی و دادپەروەری و نوێنەرایەتی ڕاستەقینە.

 

ڕوونیشیکردەوە، ڕێپێوانەکە کە لە شاری ئامەد دەستیپێکردووە، تا ئێستاش بەردەوامە، ئامانجی گەیاندنی داواکارییە لە دڵی باکووری کوردستانەوە بۆ ئەنقەرە پایتەختی تورکیا، وتی: ئێمە لە ڕێگاداین بۆ گەیاندنی دەنگ و داواکارییەکانمان لە ئامەد دڵی باکووری کوردستانەوە بۆ ئەنقەرە پایتەختی وڵات.

 

لە ڕێپێوانەکەدا، سەدان ژن لە سەرانسەری باکووری کوردستان و تورکیا بەشداربوون، جەختی لەوە کردەوە، کە ئەوان لە دەوری ئامانجێکی هاوبەش یەکگرتوون و دەنگێکی بەکۆمەڵیان بەرزکردەوە و خواستەکانیان دەربڕی، وتی: لە هەموو شارێکدا، کە تێیدا تێدەپەڕین پێشوازییەکی گەرممان لێدەکرێت و ئەمەش هێزێکی زیاترمان پێدەبەخشێت بۆ بەردەوامبوونمان.

 

هەروەها ئاماژەی بەوەشکردووە، کە بەشداربووانی ڕێپێوانەکە لە هەموو وێستگەیەکدا لەگەڵ خەڵکی ناوچەکەدا کارلێکیان کردووە و گوێیان لە بۆچوون و داواکارییەکانیان گرتووە و بەڵگەیان لەسەر کردوو، جەختی لە داواکارییەکانی تەڤگەری ژنانی ئازاد"تەژەئا" ڕەنگدانەوەی ڕاستەقینەی داواکارییەکانی خودی خەڵکە.

 

"ڕگەیاندراوی ئاشتی و دیموکراتیک: نەخشەڕێگایەک بۆ ژیانێکی ئازاد و هاوبەش"

نارین کزغور پێداچوونەوەی بە پێشهاتەکانی دوای بانگەوازەکەی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان لە ٢٧ی شوباتدا کرد، ئاماژەی بەوەدا، کە بانگەوازەکەی بۆ بونیادنانی 'ئاشتی و کۆمەڵگەیەکی دیموکراتی و دواتر پێشکەشکردنی جاڕنامەی ئاشتی و دیموکراتی بۆ گەلانی تورکیا، کە چارەسەرێکی هەمەلایەنەی بۆ هەلومەرجەکانی ژیانێکی هاوبەش و یەکسان و ئازاد پێکهێنا.

 

وتی: بەڕێز ئۆجالان نەخشەڕێگایەکی بۆ دەرچوون لەو قەیرانانەی خستەڕوو کە شەڕ و ململانێکان بەجێیان هێشتووە و چەندین سەدەیە لە گەلان تووشی بوون، بۆیە داواکاری بنەڕەتی ئێمە مسۆگەرکردنی ئازادی جەستەی خۆیەتی، بەو پێیەی ئەو لایەنی سەرەکییە لەم پرۆسەیەدا.

 

لە چوارچێوەی پرۆسەی هەڵوەشاندنەوە، و دوای ئەوەی بزووتنەوەی ەکەکە بڕیاری هەڵوەشاندنەوە و چەکداماڵینی خۆی ڕاگەیاند، لیژنەیەک بە ناوی "کۆمیسیۆنی هاوپشتی و گەلان و دیموکراتی نیشتمانی" لە پەرلەمانی تورکیا دامەزرا بۆ ئەنجامدانی هەمواری یاسایی پێویست و ئاگادارکردنەوەی بۆچوونی گشتی لە پێشکەوتنی پرۆسەکە.

 

کۆمسیۆنەکە یەکەم کۆبوونەوەی خۆی لە ٥ی ئاب ئەنجامدا، سێزدەهەمین کۆبوونەوەی خۆی لە ٢ی تشرینی یەکەم ئەنجامدا، بەردەوامە لە کارەکانی بە گوێگرتن لە ڕێکخراوە یاساییەکان، دامەزراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی، و ئەو خێزانانەی کە کوڕ یان کەسوکاریان لە کاتی ململانێدا لەدەستداوە، لە هەوڵێکدا بۆ ئەوەی دەنگی قوربانییەکان بخرێتە ناو پرۆسەی چارەسەری سیاسییەوە.

 

"تا ئازادبوونی بەڕێز ئۆجالان بەردەوام دەبین"

نارین کزغور تیشکی خستە سەر گرنگی کۆبوونەوەکانی لیژنەکانی پەرلەمان و ڕۆڵی ئەوان لە پشتیوانیکردنی پرۆسەی چارەسەری، جەختی لەوە کردەوە کە داننان بە مافەکانی گەلی کوردستان پێویستی بە هەموارکردنەوەی بنچینەی دەستوور هەیە.

 

جەختیشی لەوە کردەوە، کە یەکێک لە ئامانجەکانی ڕێپێوانەکە داوای چەسپاندنی ئەو مافانەیە لە دەستووردا، وتی: وەک چۆن دەستووری ساڵی ١٩٢١ دان بە بوون و مافەکانی گەلی کوردستاندا ناوە، دەبێت ئەمڕۆ کۆمیسیۆنی پەرلەمانیش لە دۆخێکدا بێت کە دان بەو مافانەدا بنێت و کار بکات بۆ بڕیاردان و دەرکردنی یاسایەک کە مسۆگەری بکات.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، کە داواکارییە سەرەکییەکانی ژنانی بەشداربوو لە ڕێپێوانەکەدا، دیدارێکی ڕاستەوخۆیە لەگەڵ بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالان، ئەمە جگە لەوەی داوای هەموارکردنەوەی دەستوور دەکەن کە مافی ڕێکخستن و ئازادی باوەڕ و دانپێدانان بە بوونی گەلانی جۆراوجۆر لە تورکیادا مسۆگەر بکەن، لەگەڵ ئەو لایەنی سەرەکییە لەم پرۆسەیەدا، بۆیە دەبێت گوێ لە پێشنیارەکانی بۆ چارەسەرکردنی کێشەکە بگیرێت، هەروەها ڕێپێوانەکە دەگاتە ئەنقەرە و لەوێدا ئەم داواکاریانە دەخرێنە بەردەم پەرلەمان، لە هەنگاوێکدا، کە ئامانج لێی گۆڕینی دەنگی ژنان و گەلانە بۆ کردەوەی سیاسی بەرجەستە.

 

نارین کزغور، لە کۆتایی قسەکانیدا، جەختی لەوە کردەوە، کە خەباتی ژنان بۆ ئازادی و دیموکراتی لەگەڵ کۆتایی هاتنی ڕێپێوانەکەی ٧ی تشرینی یەکەم لە ئەنقەرە ناوەستێت، بەڵکو بە زەبری زیاترەوە بەردەوام دەبێت، وەک تەڤگەری ژنانی ئازاد "تەژەئا"و چالاکوانی سیاسی، بەردەوام دەبین لە ڕێکخستنی بۆنە و چالاکییەکان تا ئەو مەرجانە جێبەجێ دەکرێن کە ڕێگە بە بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالان دەدەن بە ئازادی کاربکات- واتە تا ئەو کاتەی ئازادی جەستەیی تەواوەتی مسۆگەر دەکرێت.