ڕەفیف ئیسلیم

 

غەززە- لەناو ئەو هێرشانەی کە بەردەوامە بۆ سەر کەرتی غەززە، ڕۆژنامەگەریی فەڵەستینی خەریکە هێماکانی خۆی لەدەست دەدات. دەیان ژنە ڕۆژنامەنووس لە کاتی جێبەجێکردنی ئەرکی پیشەیی خۆیان لە گەیاندنی ڕاستییەکان کوژراون. لە هەوڵێکدا بۆ پاراستنی میراسەکەیان و ئاشکراکردنی ڕادەی ئەو پێشێلکاریانەی کە تووشی بوون، چیرۆکەکانیان لە ڕێگەی شایەتحاڵی هاوڕێ و خێزانەکانیانەوە بەڵگە دەکرێت.

 

دامەزراوەی "فلسطينيات" لەم دواییانەدا پێشانگایەکی وێنەیی بە ناوی " مش سترة واقية" لە بارەگای سەرەکی خۆی لە شاری ڕامەڵڵا ئەنجامدا. بڕیارە لە چەند ڕۆژی داهاتوودا پێشانگاکە بگوازرێتەوە بۆ پەراوێزی ڕووداوە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان، چیرۆکی کوشتنی بە ئەنقەستی ٤١ ژنە ڕۆژنامەنووسی فەلەستینی لەلایەن هێزەکانی ئیسرائیلەوە بەڵگە دەکات، کە ئەو ئێلەکە پارێزەرانەی کە لەسەریان نووسراوە "پرێس"یان کردووە بە ئامانجی جوڵاو، ئەمەش ئارەزووی سەربازەکان زیاتر دەکات بۆ ئەوەی هەرکاتێک بیانبینن بیانکەنە ئامانج.

 

بەڵگەنامەکردنی تاوانەکانی دژی مرۆڤایەتی لە غەززە

شیرین خەلیفە، ڕۆژنامەنووس لە دامەزراوەی "فلسطينيات" وتی: بیرۆکەی پڕۆژەکە بریتییە لە بەڵگەنامەکردنی چیرۆکی ژنە ڕۆژنامەنووسە فەلەستینییەکان کە لە کاتی هێرشکردنە سەر کەرتی غەززە کوژراون، کە لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ەوە دەستیپێکردووە تا ئەم ساتەوەختە، ئەو ساتەی چاوپێکەوتنەکە ئەنجامدراوە، شارە گەمارۆدراوەکە ٤٢ ژنە ڕۆژنامەنووسی فەڵەستینی گیانیان لەدەستداوە.

 

شیرین خەلیفە لە میانی چاوپێکەوتنەکەیدا جەختی لەوە کردەوە "ئەو ژنە ڕۆژنامەنووسانە ژمارە نین". هەر ڕۆژنامەنووسێک چیرۆکێکی هەیە و خەونێکی هەیە کە هیوای خواستبوو بەدەستی بهێنێت، بەڵام ستەمکاری ئیسرائیل پێش ئەوەی بتوانێت بەدیبهێنێت، ئەو خەونەی لەت کرد. هەموو ژنە ڕۆژنامەنووسەکان بەشێکی دانەبڕاون لە خێزان و کۆمەڵگاکانیان، بۆیە ئەستەمە سەرنجت لەسەریان بێت وەک ژمارەیەکی تەنها کە لە بولیتینی هەواڵی ڕۆژانە یان لە ڕاپۆرتەکانی ڕێکخراوە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکاندا هاتووە.

 

وردەکارییەکان لە ژێر داروپەردوودا نێژراون

ئاماژەی بەوەکرد، پێشانگاکە ڕێزلێنانێکە بۆ ژنە ڕۆژنامەنووسە کۆچکردووەکان بە بەڵگەنامەکردنی چیرۆکی سەرکەوتنەکانیان و باسکردنی خواستە پیشەییەکانیان. پلانەکانیان بۆ داهاتوو دەکۆڵێتەوە، و چۆن کاتیان لەگەڵ منداڵ و دایک و باوکیان بەسەر بردووە. ئەمانە هەموو وردەکارییەکانن کە دوای مردنیان لە ژێر داروپەردوودا نێژراون، کارەکە لە ڕێگەی دەنگی هاوڕێ ڕۆژنامەوانەکانیانەوە، بە هەردوو ڕەگەزی نێر و مێ و خێزانەکانیانەوە، هەریەک لە چیرۆکەکانیان باسدەکەن.

 

شیرین خەلیفە لە کاتی گەشتەکەیدا بۆ لێکۆڵینەوە و بەڵگەنامەسازی، ئاماژەی بە ناتەبایی لە ئامارەکانی تۆمارکردنی ژمارەی ڕۆژنامەنووسانی ژن کرد. دامەزراوە فەرمییەکان کوژرانی ٣٢ ژنە ڕۆژنامەنووسیان لە جینۆسایدی بەردەوامی غەززە بەڵگە کردووە، لە کاتێکدا دامەزراوەکە ٤٢ ڕۆژنامەنووسی ژنی تۆمار کردووە. لە ئەنجامدا زۆر ژنە ڕۆژنامەنووس هەن کە لەم بەڵگەنامەیەدا لابراون و تەنانەت وەک ژمارەش ئاماژەیان پێنەکراوە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، بەشێک لە ڕۆژنامەنووسانی ژن بەهۆی تەقەی ئیسرائیلەوە نەکوژراون، بەڵکو بە هۆکاری دیکەی ڕاستەوخۆ پەیوەست بە هێرشەکەوە کوژراون، وەک ئەوەی لەگەڵ سوعاد سکێیکدا ڕوویدا، کە لە ئەنجامی دڕندەیی و چڕی دەنگی هێرشە یەک لە دوای یەکەکان، کە لە ڕێگەی موشەک و تۆپ تۆپخانەکانەوە توڕەیی خۆیان بۆ خەڵکی مەدەنی دەردەکرد، گیانی لەدەستدا. بەشێکی دیکەشیان لە ئەنجامی ئەو سەرما زۆرەدا لە کاتی ژیان لە ناو خێمەکاندا گیانیان لەدەستدا، دوای ئەوەی بە زۆر لە ماڵەکانیان ئاوارەبوون.

 

ئەو ژنە ڕۆژنامەنووسانەی کە جێپەنجەی خۆیان لەسەر مێژوو بەجێهێشتووە

بە وتەی شیرین خەلیفە، گرنگی ئەم کارە لە بەڵگەنامەکردنی ئەو پێشێلکارییانەی هێزە ئیسرائیلییەکان لە کەرتی غەززە بەرامبەر بە ژنە ڕۆژنامەنووسەکانە، بە تایبەت کە هەندێکیان دوای مردنیان وەسیەتنامەیەکیان بەجێهێشتووە بۆ گێڕانەوەی چیرۆکەکە، ڕۆژنامەنووس فاتمە حەسونە لە لاپەڕەی تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی نووسیویەتی: ئەگەر بمرم، مردنێکی دەنگ بەرزم دەوێت، نامەوێت تەنها هەواڵێکی خێرا بم، یان تەنها ژمارەیەک لە گروپێکدا بم. من مردنێکم دەوێت کە جیهان بیبیستێت، کاریگەرییەک کە بۆ هەمیشە بەردەوام بێت، وێنەیەکی نەمر کە شوێنەواری کات و شوێن نەسڕێتەوە.

 

شێرین خەلیفە پێشنیاری گرتنەبەری هەنگاو بۆ ڕاگرتنی جینۆساید لە کەرتی غەززە کردو وتی: ڕۆژنامەنووسانی ژن بەشێکن لە کۆمەڵگەی فەلەستینی و ترسناکییەکانی ئاوارەیی و تاڵیی بێ ماڵ و حاڵ و ژیان لە خێمە و سەختی ئەو برسێتییەی کە گەدەی بەتاڵ وێران دەکات، ئەزموونیان کردووە، جگە لەو بارگرانییانە، بەرپرسیارن لە مانەوەی وریابوون لە مەیدانەکەدا بۆ گەیاندنی وێنەکە و نوسینی هەواڵ و چیرۆک سەبارەت بە قڕکردن و برسیکردنی گەلێک لەناو عەرەبی و نێودەوڵەتیدا بێدەنگی.