نور مەرسومی

 

بەغدا- بەشداربووانی کۆنگرەکە کە لە بەغدا بەڕێوەچوو، هیوای خۆیان دەربڕی بۆ سەرەتای ڕێبازێکی بەردەوامی پشتیوانی و هۆشیاری، نەک تەنها بۆنەیەکی کاتی هەڵبژاردن کە سنووردار بێت بە ماوەی بانگەشەی هەڵبژاردن.

 

کۆنگرەی "ژن: نیشتمانێک لە دڵی میللەتدا" دوێنێ ٢٩ی ئاب لە شاری بەغدا، بە پاڵپشتی دکتۆر غەسون عەلی روبەیعی کاندیدی هەڵبژاردنی داهاتوی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەچوو، ئەم کۆنگرەیە بەشێکە لە هەوڵەکانی بۆ پاڵپشتیکردنی ژنانی عێراق و بەرزکردنەوەی بەشداریکردنیان لە ژیانی سیاسیدا، لە کۆنگرەکەدا شایەتی بەشدارییەکی زۆری ژنانی خاوەن داهات سنووردار و زانیاری سنووردار بوو، بە گرنگیدان بە بەرزکردنەوەی ئاستی هۆشیارییان لە مافەکانی هەڵبژاردنەکانیان و پێشکەشکردنی ڕێنمای پێویست بۆ تێگەیشتن لە میکانیزمەکانی بەشداری سیاسی، لێرەدا پرسیار ئەوەیە: ئایا ئەم جۆرە دەستپێشخەرییانە لە دوای کۆتایی هاتنی بانگەشەی هەڵبژاردن بەردەوام دەبن، یان تەنها لە ماوەی بانگەشەی هەڵبژاردندا سنوردار دەبن؟

 

دکتۆر غەسون عەلی روبەیعی، کاندیدی هەڵبژاردنەکانی داهاتوی پەرلەمانی عێراق، جەختی لەوە کردەوە: کە لە بنەڕەتدا زیاتر لە ٢٠ ساڵە پزیشکی پزیشکی ژنانە، خۆی لە کار و کۆنگرەە سیاسییەکان دوور خستووەتەوە، لەماوەی چوار ساڵی ڕابردودا گۆڕانکاری کۆمەڵایەتی خێرا و دابەزینی بەرچاو لە بەها ئەخلاقییەکان لەناو کۆمەڵگەی عێراقدا ڕوویداوە، کە ئەمەش بووەتە هۆی هەڵوەشاندنەوەی زۆرێک لە خێزانەکان و تێکچوونی بناغەکانی پەیوەندیە کۆمەڵایەتیەکان، ئەمەش وای لێکرد بیر لە بەشداریکردن لە کاری سیاسی بکاتەوە بە ئامانجی بەشداریکردن لە چاکسازی لەوەی کە دەتوانرێت چاکسازی تێدا بکرێت، بەتایبەتی سەبارەت بە پشتگیریکردنی ژنان و هۆشیارکردنەوەی گروپە کەم داهاتەکان.

 

پەیامێکی ئاراستەی ژنانی عێراق کرد، وتی: کوێرانە دوای هەموو ئەو شتانە مەکەون کە لە کۆمەڵگەدا دەیبینن و هیچ دەستپێشخەرییەک بەبێ هۆشیاری و بیرکردنەوە ئەنجام مەدەن، پێویستە ماڵ و خێزانەکەت بپارێزیت، چونکە ئەوان بناغەی بونیادنانی کۆمەڵگەیەکی تەندروستن.

 

"کارکردن بۆ پێشخستنی هاوپشتی ژنان لە عێراق"

زینە عەبدولحەر، مامۆستای زمانی ئینگلیزی لە نەجەفەوە ڕوونیکردەوە، بەشداریم لەم کۆنگرەیەدا کرد بۆ پشتیوانی لە ژنان و ژنانی عێراقی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، چونکە ژنان لە کۆمەڵگەکانی ڕۆژهەڵاتدا ستەمیان لێدەکرێت، ئێمە ئاواتەخوازین دەنگ و پشتیوانییان هەبێت، هەروەها چاوەڕوانی بەرزبوونەوەی ئەوانین بۆ پەرلەمان و بەرزکردنەوەی دەنگی ژنانی عێراقین.

 

سەبارەت بە تەوەرەکانی کۆنگرەکە ڕوونی کردەوە، کە زۆربەی بابەتەکان پەروەردەی بوون و ئامانجیان پاڵپشتیکردنی ژنانی عێراق بووە، کۆنگرەکە بە شێوەیەکی بەرفراوان بەشداری بە خۆوە بینیوە و زیاتر لە ٧٠٠ ژن بەشدارییان تێدا کردوە، بە ڕەنگدانەوەی ئەو حەزە گەورەیە بۆ ئەم دەستپێشخەریانە، پێمان وایە ئەم هەنگاوە سەرەتای گەشتێکی درێژخایەنی پەروەردەیی نییە، هیوادارین بەردەوام بێت و فراوانتر بێت بۆ ئەوەی توێژە فراوانەکانی ژنان بگرێتەوە، لە ڕێگەی نووسینەکانمانەوە هەمیشە وەک دەنگێک دەمێنینەوە کە گوزارشت لە ئازارەکانی ژنان بکات و بەرگری لە مافەکانیان بکات.

 

ئامال عەزاوی، سەرۆکی ڕێکخراوی مرۆیی "لێواری سەوز"، لە میانی بەشداریکردنی لە کۆنگرەی "ژن: نیشتمانێک لە دڵی میللەتدا" جەختی لەوە کردەوە، کە ژنان نەک تەنها نوێنەرایەتی نیوەی کۆمەڵگە دەکەن، بەڵکو بناغە و ناوەڕۆکی کۆمەڵگەکەن، نەوە پەروەردە دەکەن و سەرکردە دروست دەکەن و بەرپرسیارێتی بونیادنانی تاک و کۆمەڵگە هەڵدەگرن،وتی: ئێمە ئاواتەخوازین بەردەوام بین لە ڕێبازی گۆڕانکاری، هیوادارین بوار بۆ ژنان برەخسێنرێت بۆ ئەوەی ڕۆڵی ڕاستەقینەی خۆیان بگرنە ئەستۆ، بەتایبەتی کە ژنانی عێراق شاهیدی گەشەسەندنی بەرچاون، ئێمە قۆناغی بەهێزکردنی ژنانمان تێپەڕاندوە، ئێستاش پێمان وایە ئەوان نوێنەرایەتی کۆمەڵگە بە گشتی دەکەن.

 

"داواکاری پشتگیری لە گەنجان"

سوهام فازڵ، بانگەوازێکی ئاراستەی حکومەتی نوێ کرد و داوای دابینکردنی هەلی کار بۆ گەنجان کرد لەنێو بەرزبوونەوەی ڕێژەی بێکاری و دەستپێکردنی حەوتەمین دەستەبەری خۆشگوزەرانی کۆمەڵایەتی کە سەرەڕای گرنگی لە پاڵپشتیکردنی کەسانی کەم دەرامەت وەستابوو، کە دامەزراوەی خۆشگوزەرانی کۆمەڵایەتی سەرچاوەیەکی گرنگی پاڵپشتی بۆ بەشێکی فراوانی هاوڵاتیان دادەنرێت.

 

هەروەها داوای چارەسەری بەپەلە بۆ کێشەی ئەو ماڵانە دەکات کە لە شوێنە نافەرمیەکاندا دروستکراون، پێشنیاری گۆڕینی بۆ خانووی فەرمی یان دابینکردنی قەرەبووی گونجاو دەکات بۆ ئەوەی خاوەنەکانیان بتوانن خانووبەرەی جێگرەوە بەدەستبهێنن کە مسۆگەری سەقامگیری دەکات، ئەو هیوای خۆی دەربڕی کە حکومەتی نوێ وەڵامی ئەم داواکاریانە بداتەوە، کە نوێنەرایەتی پێویستییەکی بەپەلە بۆ چینە بەرفراوانەکانی کۆمەڵگە دەکەن.

 

"گرنگی بەشداری ژنان لە پرۆسەی هەڵبژاردندا"

سەوسەن مەحمود جەبوری، چالاکوان، جەختی لە گرنگی بەشداریکردن لە پرۆسەی هەڵبژاردنی داهاتو کردەوە، هەروەها لەسەر هەڵبژاردنی حکومەتێک کردەوە کە پاڵپشتی هاوڵاتیان بکات و کاندیدی شیاو لە پێگەی شیاودا دابنێت، پشتگیریەکەی ئەو کاندیدانە ناگرێتەوە کە تەنها لە ماوەی هەڵبژاردنەکاندا دەردەکەون، بەڵکو سنووردارە بەو کەسانەی کە بەردەوامن لە پشتیوانیکردنی هاوڵاتیان و بە بەردەوامی گرنگی بە کاروبارەکانیان دەدەن.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، کە پێویستە هاوڵاتیان خۆیان لەو بەرپرسانە دووربخەنەوە کە تەنها لە وەرزی هەڵبژاردنەکاندا دەردەکەون، داوای لە حکومەت و ئەنجومەنی نوێنەران کرد کە گرنگیەکی تایبەت بە کەسوکار و منداڵی شەهیدان بە تایبەتی خوێندکاران بدەن بە هاندانیان بۆ خوێندن و چاودێریکردنی بارودۆخی خۆیان و کەسوکارەکانیان، زۆرێک لە ژنان لە دابینکردنی پێداویستییەکانی خێزانەکانیان لە ڕووی نیشتەجێبوون و ژیان و پەروەردەوە ڕووبەڕووی کێشەی بەرچاو دەبنەوە و داوای دابینکردنی پشتیوانی ماددی و ئەخلاقی پێویست دەکەین.