"یەکگرتنی کۆمەڵایەتی گرنگە بۆ تەندروستی"

فادیمە تەمەل، دەروونناس ڕایگەیاند پرۆسەکانی تراوما لە ناوچەی بوومەلەرزەکە قووڵتر دەبنەوە و ئەم بارودۆخە بە نیشانەی جیاواز دەردەکەوێت، یەکگرتنی کۆمەڵایەتی گرنگە بۆ ئەوەی ئەم پڕۆسەیە تێپەڕێت.

مەدینە مامەدئۆغڵو

 

سەمسور-دوای بوومەلەرزەکەی ٦ی شوباتی ساڵی ڕابردوو لە باکووری کوردستان و تورکیا کە ناوەندەکەی مەڕەش بوو، برینەکانی خەڵک چاک نەبوونەتەوە، بە یەکگرتنی خۆبەخشان، برینەکانی قوربانیانی بوومەلەرزەکە کە ٨ مانگی تێپەڕاندووە ئاشکرا دەکرێن، ئەم ڕووداوە لە ژنان و منداڵاندا زیاتر دەردەکەوێت کە بارگرانی پرۆسەکە هەڵدەگرن.

 

فادیمە تەمەل، دەروونناس کە لە ناوچەی بوومەلەرزەکە کار دەکات، ئاماژەی بەوەکرد، کێشە دەروونییەکانی وەک نەخۆشی دڵەڕاوکێی دوای تراوما، جوڵە و شێواوی ڕاستکردنەوە لە کۆمەڵگەدا دەبیندرێن و تراوما لە کۆمەڵگەدا ڕوودەدات.

 

"بارگرانی ئەم پڕۆسەیە لەسەر شانی ژنان و منداڵانە"

فادیمە تەمەل ڕایگەیاند، دوای بوومەلەرزەکە، تراومای ژنان و منداڵان نیشانەکانی فشاری دەروونی دوای تراوما "TSSB"  نموونەکانیان دۆزراونەتەوە و وتی: ژنان و منداڵان نەک تەنها خزمەکانیان کە گیانیان لەدەستداوە، بەڵکو ڕۆتینی ژیانیان لەدەستداوە، دەبینین کە ستانداردەکان و ڕۆڵ و ئەرکەکانی ژنان و منداڵان لەگەڵ ژیانی ئێستایاندا گۆڕاوە دوای کارەساتەکە، دەزانین کە باری ژنان و منداڵان لەم چوارچێوەیەدا زیادی کردووە، هەرچەندە نیشانەکانی خەمۆکی و دڵەڕاوکێ زیاتر لە ژناندا باون، بەڵام لە منداڵاندا، کێشە دەبینین لەگەڵ خۆگونجاندن، یان زەحمەتی دەربڕینی هەستەکانیان، هەروەها لاوازی پەیوەندییەکان لەگەڵ ئەو ژینگەیەی تێیدا دەژین.

 

"کۆمەڵگە داواکارییەکانی خۆی بە دەنگێکی بەرزتر دەردەبڕێت"

فادیمە تەمەل ڕایگەیاند کۆمەڵگە دەزانێت ژیان بەردەوامە، بەڵام بەهۆی بوومەلەرزەکەوە ملیۆنان کەس ناچارکراون ماڵەکانیان و دراوسێکانیان بەجێبهێڵن، کۆمەڵگە ڕێباز و هەڵوێستێکی نوێی گەشەپێداوەو وتی: زۆربەی کۆمەڵگە هەوڵیان داوە لە بارودۆخی ئێستادا بەردەوام بن لە ژیانی خۆیان بەبێ ئەوەی ئەگەری هەڵبژاردنی ناچاری و دۆڕانیان هەبێت، لەگەڵ ئەوەشدا، هەستیان بە تاوانی ژیان کرد بۆ ئەوەی پێداویستییە سەرەتاییەکانیان دابین بکەن، دەتوانین بڵێین کۆمەڵگە ئەو ڕاستییەی قبوڵ کردووە کە ژیان بەردەوام دەبێت و هەردوو پێداویستییە بنەڕەتییەکانی خۆی و پێویستییەکانی بۆ پاڵپشتی دەروونی و کۆمەڵایەتی بە شێوەیەکی بەرزتر دەربڕیوە.

 

"پێویستە کۆمەڵگە لەناوخۆیدا پەیوەندییەکی گەرم دروست بکات"

فادیمە تەمەل ئاماژەی بە زیادبوونی ڕووداوەکانی کوشتن و خۆکوشتن کرد و وتی: دەتوانین بڵێین ئەنجامەکانی ئەم هەڵسەنگاندنانە پشتڕاست دەکەینەوە بۆ هاوکارەکانمان و ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی کە لەو بوارەدا کار دەکەن. ئەوە ڕاستە کە حاڵەتەکان لە زیادبووندان، بەڵام زۆر گرنگە وەک کۆمەڵگە و تاک پەیوەندییەکی گەرمیان لەگەڵ یەکتر هەبێت و ئاگاداری یەکتر بن، خۆبەخشان لە بواری ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و کارمەندانی گشتی ئەرکی گەورەیان هەیە، هەموو ئەو ڕێکخراوانەی کە لە ناوچەی کارەساتەکەدا کار دەکەن پێویستە هاوکاری بکەن لە ناسینەوە و ڕێگریکردن و پشتگیریکردن، پێویستە لە کاتی گونجاودا پێداویستییەکانی کۆمەڵگە لە شوێنی گونجاودا کۆبکاتەوە.

 

"پێویستە کاری تێرو گونجاو لە ناوچەکە ئەنجام بدرێت"

لە کۆتایی قسەکانیدا فادیمە تەمەل جەختی لە پێویستی هەماهەنگی نێوان ئەو ڕێکخراو و کەسانە کردەوە کە لە ناوچەکەدا کاردەکەن بۆ چارەسەرکردنی کێشە کۆمەڵایەتییەکان و وتی: دەتوانین بڵێین ئەگەر توێژینەوەی گونجاو ئەنجام نەدرا بۆ پشتگیریکردنی ئەم پێداویستییانە، ئەوا پاراستنی خۆشگوزەرانی تاکەکان و کۆمەڵگە زەحمەتە، لەم چوارچێوەیەدا، نۆرماڵی نوێی ئێمە کێشەی نوێ دروست دەکات، ئێستا دەرفەتمان هەیە بۆ تێگەیشتن لەوەی کە ئاستی توندوتیژی لە کۆمەڵگەدا زیاد دەکات و ناکۆکییەکان لەناو خێزاندا زیاد دەکات و کێشەکانی جوڵە و خۆگونجاندن زیاتر سەردەکەون. لەم ڕووەوە، زۆر گرنگە هەموو دامەزراوەیەک و تاکێک بەگوێرەی بەهرە و تواناکانی خۆی بەرپرسیارێتی هەڵبگرێت و هاوکاری تاکە ڕێگایە بۆ بەهێزکردنی دەسەڵاتمان.