شیا كۆیی

 

کۆیە-لەم ساڵانەی دواییدا بەشداری ژنان لە دامودەزگا سیاسی و ئیداریەکانی هەرێمی کوردستان زیادی کردووە، بەڵام ئەم ئامادەبوونە تا چەند کاریگەرە؟ ئایا ژنان تەنیا وەک کەسایەتییەکی ڕەمزی لە پێکهاتەکانی حکومەت و حزبیدا ئامادەن، یان ئەم بەشدارییە بووەتە هۆی بڕیاری گەورە و گۆڕانکاری ڕاستەقینە لە داڕشتنی سیاسەتدا؟.

 

سەبارەت بەم پرسیارانە فێنک شەفیق لێپرسراوی لقی هەولێری یەكێتی ژنانی كوردستان وەڵامی دایەوە و وتی: كاتێك باسی هەرێمی كوردستان دەكەین ژنان لەمێژە بەشداریان كردووە لە قەوارە سیاسییەكان و هەریەكەو بە پێی ستراتیژیەتی خۆی بۆ نموونە، ئەگەر باسی یەكێتی ژنانی كوردستان بكەین و كاتێك ئەنفال ڕوویدا و ژنان جیاكرانەوە لە خێزانەكان یەكیتی ژنان ئەو ژنانەی ڕێكخستەوە. كەواتە ژنان لە دێر زەمانەوە چ بە هێرشی چەكداری بێت یان بە هێرشی كۆمەڵایەتی بێت، بەشداری شۆڕشەكانیان كردووە، بۆیە دەبێت بەشداری ژنان لە سیاسەت بەشدارییەكی كارابێت لەناو هەموو قەوارەكان، جا ژن لەناو سیاسەتی حوكمرانی بووبێت یان لەناو ڕێكخراوەكان یان ئەو ژنانەی دەیانەوێت لەناو خێزانەكان سیاسەت بكەن، چونكە هەرشوێنك ژنی لێبێت بە دڵنیاییەوە ستراتیژییەتی پلانی ژنی تێدایە، كە وەك ژنێک لەو شوێنەی تێیدایە ڕێكیبخاتەوە.

 

فێنك شەفیق سەبارەت بە ڕۆڵی ژنان لە ناو پارتە سیاسییەکاندا وتی: هەرپارتێكی سیاسی خۆی پەیرەو و پرۆگرامی خۆی هەیە، من وەك پەیڕەو و پرۆگرامی یەكێتی نیشتمانی كوردستان كە خۆمی تێدایە زۆر بە ئاشكرا باسی رۆڵی كارای ژنان دەكات، دەبینین ژنانمان ئەندامی سەركردایەتییە یان پەرلەمانتارە یان لەناو رێكخراوەكانە و ژنمان هەیە وەزیر و بەڕێوەبەری گشتیە.

 

" دەبێت هۆشیاری زیاتر بكرێت و ژنان زیاتر رۆڵیان پێبدرێت و پلەو پایەی زیاتریان پێبدرێت"

فینك شەفیق لە بەردەوامی  قسەکانیدا وتی: ڕێگەپێدان بە ژن وادەكات كە ئابووری سیاسی و نەتەوەییمان و ئابووری كۆمەڵایەتیمان بەرەوپێش بڕوات و لەناو حزبە سیاسییەكانیش هەیە دەتوانن شانبەشانی پیاوان هەماهەنگی بكەن و ڕۆڵی خۆیان ببینن. هەروەها ئەگەر باسی حكوومەتی خۆجێی بكەین، بەڵێ ژنمان هەیە لە ناو حكوومەتی خۆجێیە و لەناو حزبەكانە، بەڵام هەماهەنگی پێویستی بەیەكسانییە، ئیمە زۆرجار باس لە سیستمی كۆتا دەكەین كە ٣٠٪ لە پەرلەماندابێت ٢٥٪  لەناو حزب بێت، ئەی ئەگەر ئەو كۆتاییە زیاتر بكرێت تا رۆڵیان زیاتر پێ بدرێت، بۆ نموونە لە هەڵبژاردن دەڵێن ژنان كێبڕكێی ژنان دەكەن و هەندێجار بە كێبڕكێكاری پیاو داناندرێن، بەوەش دەبێت هۆشیاری زیاتر بكرێت و ژنان زیاتر رۆڵیان پێبدرێت و پلەو پایەی زیاتریان پێبدرێت.

 

فێنك شەفیق سەبارەت بە ئەكادیمیبوون مەرجە بۆ بەشداری ژنان لە كایە سیاسی و ئیدارییەكان وتی: بێگومان ئەكادیمیبوون پێویستە بۆ پیاوانیش نەك هەر بۆ ژن، بەڵام كە دەڵێین ژنێك هۆشیارە خوێندەوارە بەمانای ئەوەی گەیشتبیتە دكتۆرا یان سەرۆك زانكۆیەك بێت، بەڵام لەگەڵ ئەو ژنەی كە هۆشیارە دەتوانن بگەن بە ئەكادیمیبوون بەمانای ئەوەی خوێندەوارێكی باش بێت بۆ واقیعی ئیستا و بەشداری بكات لە هەموو كایە سیاسییەكان و كۆمەڵایەتییەكان، بەوەی ژنان رۆڵی خۆیان زیاتر تاودەن و دەبێت زەمینە خۆشتر بكرێت بۆ ژنان.

 

فێنك شەفیق لە کۆتایی قسەکانیدا وتی: ئێستاو لە مێژووشدا ئەو قسەیە هەبووە، ژنان کاریان بە سیاسەتەوە نییە، بەڵام بمانەوێ و نەمانەوێ ژنانمان گەیشتوونەتە ئاستی زۆر باڵا و ژنان دەبێ خۆیان هۆشیار بكەنەوە بۆ ئەوەی بەرپەرچی ئەو قسانە بدەنەوە و دەشتوانین هەڵسەنگاندن بۆ ئەو ژنانە بكەین كە چۆن پیشكەوتنیان كردووە، چونكە هەموو ژنیك پلانی خۆی هەیە دەیەوێت بگاتە كوێ، بۆیە لێرەوە بە ژنان دەڵێم لە ئێستاوە لەو پێگانەی تێدانە زیاتر رۆڵی خۆیان ببینن ، جا سیاسەتی ناو حزب بێت یان ئابووری و كۆمەڵایەتی بێت، كە وتمان سیاسەت واتە هەمووشت دەگرێتەوە، بۆیە دەبی زیاتر ئەسپی خۆمان تاو بدەین لەناو كۆمەڵگە و خۆمان بە ئەكادیمی بكەین و ڕۆڵی خۆمان لەناو سیاسەت ببینین.