سنە

 

 ژنان و کۆمەڵگەکان هەمیشە ڕێگایەکیان دۆزیوەتەوە بۆ دروستکردنی فەزایەک کە بتوانن ئەو ئازارە دەرببڕن کە تووشی دەبن،  ئەم فەزایە هەندێک جار لە ڕێگەی وێژەوەو هەندێک جار لە ڕێگەی سینەما و هەندێک جار لە ڕێگەی هارمۆنی ڕیتمیی گۆرانییەکەوە و هەندێک جار لە ڕێگەی  شانۆییەکانەوە دروست دەبێت، بە هەردوو ڕێگاکە، ژنان ڕێگایەکیان دۆزیەوە بۆ دەربڕینی خۆیان و ئەم گێڕانەوەیەیان لە مێژوودا چەسپاند.

 

 شانۆیی "هەنارێ"، لە نووسینی سیمین چایچی، لە دەرهێنانی پەیام عەلاوی و پێشکەشکردنی هانا مورادی، تیشک دەخاتە سەر  ئازارەکانی ئەو ژنانەی گیریان خواردووە لە چنگی سیستمی پیاوسالاریدا، ئەم نمایشە سەرنجڕاکێشە دڵی بینەرانی برد.

 

 "هەنارێ" ئازاری قووڵی ئەو ژنانە دەگێڕێتەوە کە ڕووبەڕووی دەستدرێژی بوونەتەوە و ناتوانن دەنگی خۆیان لە کۆمەڵگەدا ببیستن، هاوار و ئازاری ئەو ژنانەی کە لە نێو دەنگی چەقاندنی سیستمی پیاوسالاریدا هەوڵی لەبیرکردن و ونبوونیان دراوە، لەم چیرۆکە سەرنجڕاکێشەدا دەگێڕدرێتەوە.

 

 شانۆنامەی "هەنارێ" کە لە شێوەی مۆنۆلۆگدا پێشکەش دەکرێت، باس لە ژیانی ژنێک دەکات کە لە منداڵیدا دەستدرێژی کراوەتە سەر و بە زۆر لەشفرۆشی پێ کراوە، ژنەکە لە ئەنجامی دەستدرێژییەکەدا دووگیان دەبێت و کچێک لەدایک دەبێت، بەڵام لە ترسی ئەوەی کچەکەی هاوبەشی چارەنووسی ئەو بێت، بڕیارێکی پڕ لە ئازار دەدات، کچەکەی دەخنکێنێت و لە کۆتاییدا خۆی هەڵدەواسێت.

 

 ئەم چیرۆکە بە ئازار و ڕاستە، ڕەنگە تەنها چەند چرکەیەک بخایەنێت تا بیر بکەینەوە و بە بەزەییەوە ئاهێک هەڵبکێشین، بەڵام دواتر چی؟  ئایا هیچ هەنگاوێکمان ناوە بۆ ساڕێژکردنی برینەکانی ئەو ژنانە؟  تا ئێستا بیرمان لەوە کردۆتەوە کە کارێکی بچووک دەتوانێت ژیانی چەند ژن بگۆڕێت؟

 

 بەرپرسیارێتی سەرەکی لە ئەستۆی  حکومەتەکاندایە

 بەرپرسیارێتی سەرەکی لە ئەستۆی حکومەتەکاندایە، پێویستە ڕێگری بکەن لە ڕوودانی ئەو جۆرە زیانانە و پشتگیری پێویست بکەن کاتێک ڕوودەدات، قوربانییەکان دەبێت بپارێزرێن و پەروەردە بکرێن و چاودێری بکرێن تاوەکو تەندروستی دەروونییان دەگەڕێتەوە، بەڵام ڕاستییە سەختەکە ئەوەیە کە ئەو ژنانەی قوربانی دەستدرێژیکردنن کە لە کۆمەڵگەکانی ئێمەدا پەراوێزخراون، تۆمەتبارن، لەبری هاوسۆزی، تۆمەتبار دەکرێن  بە لەشفرۆشی  بەڵام بە پاڵپشتی یاسا و کولتووری باڵادەست، دەستدرێژیکارەکە بێ سزا دەمێنێتەوە و تاوانەکەی زوو لەبیر دەکرێت، بەڵام ژنان هەمیشە لەکەیەک بە ناوچاویانەوە دەبێت.

 

 توندوتیژی دژی ژنان بە شێوەی مۆدێرنتر بەردەوامە

 ئەم مەرجانە ژنان ناچار دەکەن برینەکانیان بشارنەوە، برینەکان کە لەگەڵ تێپەڕبوونی ڕۆژەکاندا قووڵتر و توندتر دەبنەوە، ئێستاش ئەگەرچی ژنان ئازاترن، بەڵام باجی قورس هەیە بۆ باسکردنی ئەم ئازارە، ئەمەش ئەوە دەردەخات کە سیستمی پیاوسالاری بە قووڵی چەسپاوە لە کۆمەڵگادا و سووتەمەنی بە نەریتە گەندەڵەکان دەدات.

 

 تەنانەت لە خێزانە ڕۆشنبیرەکانیشدا ترس لە  سزادان لەلایەن کەسانی دیکەوە، گێڕانەوەی ئەم جۆرە ڕووداوانە قورس دەکات و هەندێکجاریش ئەستەم دەکات، کۆمەڵگەیەک کە پشت بە ئایین و سیستمی ئایدیۆلۆژی ببەستێت، لەسەر ڕێگایەکی خراپ گیر بووە،  لەم سەردەمەی کەرەستەی پێشکەوتووی پەیوەندی و میدیایی، فریودان و چەوساندنەوەی ژنان بە شێوازی مۆدێرنتر بەردەوامە.

 

 ڕۆڵی سیستمی پەروەردە

 گۆڕینی ئەم بیرکردنەوە ئەستەمە، بەڵام دەکرێت ئەگەر سیستمی پەروەردەکان بگۆڕدرێن و بخرێنە بەردەستی خەڵک، ئەگەر ئامراز نەبن لە دەستی حکومەتەکاندا، ئەگەر هەوڵی تاکەکەسی بۆ گۆڕینی بیرکردنەوەو کولتوور بکرێت، کۆمەڵگە بگۆڕدرێت و ئەو شەڕانەی کە هەژموونن بەسەر ژناندا، چیتر وەک سەرکەوتن سەیر ناکرێن، پێویستمان بە ئیرادەیەکی یەکلاکەرەوە و هەوڵێکی بەهێز هەیە بۆ ئەوەی بە پێچەوانەی ئەو شتانە بچین کە تا ئێستا لە ژێر ناوی کولتوور و نەریت و ڕێوڕەسمەکاندا ناسیومانە، شەڕ لەگەڵ خۆتدا بەرزترین و قورسترین شەڕە، تا لەم بوارەدا سەرکەوتوو نەبین، ناتوانین لە هیچ خەباتێکی تردا سەرکەوتوو بین.

 

 هەنارێ: هاواری ژن

 شانۆگەری "هەنارێ" کە بڕیار بوو تەنها بۆ ماوەی یەک ڕۆژ لە کافێی سیمین چایچی بە نمایشی جوانی هانا مورادی نمایش بکرێت، بەهۆی گرنگیدانی زۆری هونەرمەندان و چالاکوانان و کەسانی ئارەزومەندی کارەکانی ژنان بۆ ٢٠-٢٢ی کانوونی یەکەم درێژکرایەوە، ئەم شانۆگەرییە لە نووسینی سیمین چایچی و دەرهێنانی پەیام عەلاوی، لە شێوەی مۆنۆلۆگدا نمایشکراوە و دڵی بینەرانی بردووە.

 

 سیمین چایچی ئەم ڕاستییە بە ئازارەی نەمر کرد، کە ڕەنگە چیرۆکی هەزاران ژنی ئینکاریکراو و لەبیرکراو بێت، ئەو ئەم ڕاستییە ویژدانی کۆمەڵگایەک بەئاگا دەهێنێتەوە و ئەوەمان بیردەخاتەوە کە زۆرێک لە ژن و پیاوەکان قوربانی سیستەم و بیروباوەڕی ناڕاستن، ئەم بەرهەمە شانۆییە ڕەنگدانەوەی ئازار و خەباتی ژنانە و بانگەوازێکە بۆ ڕاپەڕین و گۆڕان.