دیوان کیفری بین‌المللی حکم بازداشت رهبر و رئیس دادگاه طالبان را صادر کرد
دیوان کیفری بین‌المللی برای دو تن از مقامات ارشد طالبان هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان و عبدالحکیم حقانی، رییس قوه قضاییه این گروه، حکم بازداشت صادر و آن‌ها را به آزار و سرکوب نظام‌مند زنان در افغانستان متهم کرد.
مرکز خبر- روز سه‌شنبه ١٧ تیرماه، در آستانه چهارمین سالگرد روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان، دیوان کیفری بین‌المللی، حکم بازداشت هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه را به اتهام ارتکاب جنایت علیه بشریت صادر کرد.
بر اساس بیانیه‌ی منتشر شده در سایت رسمی دیوان کیفری بین‌المللی، این نهاد حکم بازداشت هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه را در چارچوب تحقیقات مربوط به وضعیت افغانستان و بر اساس ماده ۷ اساسنامه رم، در خصوص جنایت علیه بشریت و همچنین و آزار و اذیت سیستماتیک مبتنی بر جنسیت در این کشور، صادر کرده است.
بر اساس اعلام رسمی شعبه پیش‌دادرسی دوم دیوان کیفری بین‌المللی، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این دو مقام ارشد طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱، به صورت عامدانه حکم‌هایی را در جهت اعمال تبعیض، خشونت و سلب حقوق اساسی زنان، و سایر اقلیت‌های جنسیتی صادر و این حکم‌ها را اجرایی کرده‌اند.
در متن بیانیه‌ی دیوان کیفری بین‌المللی آمده است که هبت‌الله آخندزاده و عبدالحکیم حقانی از طریق صدور فرامین، احکام شرعی و کنترل اجتماعی، زنان را از حقوق بنیادین شان، بویژه از حق تحصیل، کار، آزادی بیان، حضور در اماکن عمومی…محروم کرده‌اند. افزون بر این، افراد دیگری نیز به دلیل عدم موافقت با «سیاست جنسیتی طالبان»، به‌ویژه در رابطه با هویت یا گرایش جنسی، هدف آزار و اذیت قرار گرفته‌اند.
شعبه پیش‌دادرسی دوم دیوان کیفری بین‌المللی تأکید کرده است که صدور فرامین و احکام شرعی صادر شده و همچنین اقدامات رهبر طالبان و رئیس دادگاه عالی این گروه فراتر از خشونت فردی یا موردی است و در قالب یک نظام تبعیض ساختاری و نهادینه‌شده علیه زنان و گروه‌های آسیب‌پذیر اعمال شده است.
در بخشی از بیانیه‌ی دیوان کیفری بین‌المللی آمده است که طالبان نه‌تنها زنان را مستقیماً هدف گرفته‌اند، بلکه افرادی که از آن‌ها دفاع کرده یا با سیاست‌های این گروه مخالفت کرده‌اند را نیز مورد پیگرد قرار داده‌اند. این افراد که از سوی طالبان «هم‌پیمانان زنان» خوانده می‌شوند، به‌عنوان مخالفان سیاسی بازداشت شده‌اند.
این خبر در حالی منتشر می‌شود که کریم خان، دادستان ارشد دیوان کیفری بین‌المللی در ژانویه سال جاری (۲۰۲۵) گفته بود که به دلیل آزار و اذیت زنان در أفغانستان، برای صدور حکم بازداشت هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت طالبان و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه، رسما درخواست داده است.
این تصمیم تنها چند ساعت پس از آن اتخاذ شد که سازمان ملل متحد روز دوشنبه ١۶ تیرماه، با وجود مخالفت ایالات متحده، قطعنامه‌ای را تصویب کرد که از طالبان می‌خواست سیاست‌های سرکوبگرانه علیه زنان را لغو کند.
در صورت همکاری دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی، صدور حکم دیوان کیفری بین‌المللی علیه مقامات ارشد طالبان مقدمه‌ای برای پیگرد کیفری بین‌المللی رهبران این گروه در آینده باشند. همچنین، از نظر نمادین، این اقدام دیوان کیفری بین‌المللی، گامی مهم در به‌رسمیت‌شناختن سرکوب سیستماتیک زنان در افغانستان به عنوان جنایت علیه بشریت به‌شمار می‌رود.
رهبران طالبان، در کنار دیگر چهره‌های شناخته‌شده نظیر ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل از جمله افرادی هستند که اخیرا از سوی دادگاه لاهه تحت پیگرد قرار گرفته‌اند.
طالبان از زمان بازگشت به قدرت در افغانستان در سال ۲۰۲۱ اقدامات سخت‌گیرانه‌ای را از جمله ممنوعیت ورود زنان به اماکن عمومی و جلوگیری از تحصیل دختران بالاتر از پایه ششم، ممنوعیت تحصیل زنان در دانشگاه‌ها، ممنوعیت کار زنان و... اعمال کرده‌اند.