وینا سپهری

اورمیه- چند سال پیش در فرانسه رد دستی چند هزار ساله پیدا شد، رد دستی که می‌گفت: «من اینجا بودم و اثری برجا گذاشتم.» و حالا اینروزها  نیز در یکی از کافه گالری‌های اورمیه، روایت‌های تازه‌ای با تصویر نقل می‌شود. تصاویری که خالق آن‌ها نه افراد مشهور هستند و نه با تکنیک‌های آکادمیک و حتی فضای دانشگاهی سر و کار دارند، اما پشت هر تابلو یک زندگی و امیدی به آغاز دوباره ایستاده است. نقاش این تابلوها زنان و کودکانی هستند که به خانه‌ی امن مهرشمس‌آفرید پناه برده‌اند و قربانیان خشم و خشونت هستند.

در این نمایشگاه بیش از پنجاه تابلو که هر کدام شامل یک روایت است، برای تماشا و خرید عموم به نمایش گذاشته شده است. اما این فروش فراتر از جنبه‌های اقتصادی می‌رود و برگزارکنندگان آن می‌گویند فروش هر تابلو به معنای یک ماه امنیت بیشتر برای یک زن و یک گام نزدیکتر برای بازگشت دختری به مدرسه است.

هر یک از تابلوها روایت خاص خود را دارد که خبر از حضور، نجات و مقاومت می‌دهد اما برخی از روایات تلخی خشونت و آسیب دیدن از آن را برجسته‌تر می‌کند.

یکی از آن‌ها روایت زنی ۴١ ساله است به نام شهلا که قربانی کودک همسری بوده است و سال‌ها تحت انواع خشونت از سوی همسرش با سه فرزند خود زندگی کرده است اما به موسسه‌ی شمس‌آفرید پناه می‌برد و اکنون در یکی از تابلوها که دو ماهی درآن دیده می‌شود، خود را توصیف می‌کند که تنگ ندارد اما در آب گلدان هم می‌تواند زندگی کند، گاهی به عنوان یکی ماهی آزاد و گاهی ماهی اسیر.

تابلوی دیگری به نام «اول تاریکی، بعد نور» روایت دختری ٢٠ ساله بنام مهتاب است که سال‌ها تحت خشونت جنسی از سوی نزدیکانش بوده است و وقتی بعد از سال‌ها تحمل فشار، ماجرا را برای دختر همسایه تعریف می‌کند خانواده‌ی همسایه بی‌تفاوت نمانده و از راه قانونی پیگیری می‌کنند تا مهتاب به خانه‌ی امن می‌رسد؛ مهتاب به دلیل آنکه رنگ سبز، نمادی از طبیعت است آن را در نقاشیش بکار برده است و با وجود آنکه دلتنگ خانه نیست، به یاد حیاط سبز خانه‌ی روستاییشان می‌افتد که برای تنهاییش جایی امن بود.

در تابلوی «هدیه» نیز روایتی از مقاومت نسیم ٢٢ ساله پس از جدایی از همسر نقل شده است که در محیط روستا با آزار از سوی آن شخص و انواع انگ و برچسب روبه‌رو بوده است اما با شروع نوروزی که گذشت به کمک موسسه و مشاوره‌های حقوقی و روانشناختی با مادرش به اورمیه نقل مکان کرده است تا زندگی را از نو بسازد.

تصویرسازی از غالبترین تکنیک‌های این تابلو هاست و نگارنده‌ی آن‌ها زنان و کودکانی هستند که رد دست‌های خود را بر یکی از صفحات سفید بر جای می‌گذارند تا بگویند ما نیز زمانی اینجا بوده‌ایم و نجات یافته‌ایم. این زنان و کودکان توسط موسسه مهر و همکاری چند آموزشگاه نقاشی، نقاشی کردن را آموخته‌اند تا بتوانند راوی درد و اثبات کننده‌ی حضور خود در جهان باشند.

نمایشگاه نقاشی «ما اینجاییم و نجات یافتیم» از تاریخ ١٠ لغایت ١۶ مرداد ١۴٠۴ هر روزه از ساعت ١٧ تا ٢٠ در کافه گالری ١٧ واقع در خیابان حسنی برای نمایش عموم برجاست. هزینه‌ی فروش هر تابلو به موسسه‌ی شمس آفرید و تداوم فعالیت‌های حمایتی آن در خصوص زنان آسیب دیده تعلق خواهد گرفت.