سنیا مرادی

سنە- رونمایی از کتاب (ساڵی ئاژاوە) با مترجمی ثریا طهماسبی(سریوە)، در روز چهارشنبه ١ مرداد در سالن شهدا با حضور جمعی از ادیبان و شاعران و مترجمان سنه و شهرهای دیگر روژهلات، و با حمایت و حضور پر رنگ زنان انجام شد. ساڵ ئاژاوه ترجمه فارسی بە کوردی کتاب (سال بلوا) از عباس معروفی است، که حاصل چندین سال زحمت و تلاش ثریا طهماسبی است.

ثریا سال‌هاست در زمینه شعر فعالیت دارد و این اولین تجربه او در زمینه ترجمه است، که به گفته منتقدین برای اولین تجربه، موفق بودە و توانسته جانب امانت را رعایت کند. دلیل انتخاب کتاب از سوی مترجم پرداختن به مسائل زنان در این کتاب است که وی توانسته با آن‌ همزادپنداری کند. این کتاب همچنین شریک لحظه‌های سخت زندگی او بوده است، سریوه با آن بزرگ شده و تجربیات مهم زندگی از جمله ازدواج و طلاق را با آن سهیم شده است.

در این مراسم زنانی در حوزه ادبیات، بخش ترجمه، جامعه شناسی و ادبیات کودکان حضور داشتند. در این میان سیمین چایچی حضور زنان در حوزه ادبیات را اینگونه بیان کرد: اگر زنان توانسته‌اند تابوشکنی کنند و علارغم تمام محدودیت‌ها آثاری از خود به جای بگذارند، این نتیجه تلاش بی‌وقفه خود زنان است. بهرحال ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که اگرچه امروز کمی بهتر شده، اما موانع همچنان وجود دارند، چه در خانواده، چه در جامعه تفکراتی نسبت به زنان وجود دارد که آنها را ملزم می‌سازد سنت‌ها را رعایت کنند تا نُرم جامعه را به هم نریزند و موجب بدنامی خود نشوند..! با تمام اینها اگر زنان این جسارت را نداشتند که در مقابل این بایدها و نبایدها بایستند موفق نمی‌شدند، اگرچه تاوان آن را داده‌اند. من بر این باورم که زنان بیشتر از مردان تاوان می‌دهند، زیرا همواره با بسیاری قانون‌های نوشته و نانوشته می‌جنگند و این جنگ از جنگ مسلحانه سخت‌تر است. زنی که بخواهد در جامعه‌ای مردسالار که مسائل زنان در حاشیه قرار دارد زندگی کند، باید شجاعت زیادی داشته باشد. خوشبختانه ادبیات زنان، از لحاظ کمیت در سال‌های اخیر روبه رشد بوده است و این شجاعت را به تصویر کشیده است. افزایش رونمایی‌ها از کتاب زنان در شهرهای مختلف و حضور در این مراسمات موجب خوشحالی است، و این نتیجه سال‌ها زحمت زنان است. امیدوارم روزی فرارسد که ادب زنان چنان بدرخشد که زنان به کم کاری متهم نشوند. زیرا زنان کم کار نیستند بلکه به دلیل داشتن مسئولیت‌های زیاد امکان فعالیت برابر را نداشته‌اند.

ثریا (سریوه)طهماسبی مترجم کتاب سال بلوا می‌گوید: مدت زیادی منتظر این لحظه بودم، من شاعر هستم و با تمام وجودم دست به انتخاب کلمات زده‌ام، کسانی که مترجم هستند می‌دانند ترجمه کار سختی است و امانت داری زیادی می‌طلبد. در هنگام غم و شادی میل به کلمات متفاوت می‌شود، خود من زندگی سراسر سخت و پر فراز و نشیبی داشتم، همزمان با این کتاب بزرگ شدم، ازدواج کردم، شکست خوردم، جدا شدم و تمام این حس‌ها را به این کتاب منتقل کرده‌ام. دلیل انتخاب این کتاب این بود که بعد از دوازده بار خواندن، هربار چیز جدیدی یاد می‌گرفتم، وقتی شخصیت زن داستان مورد آزار و اذیت قرار می‌گرفت، من درد آن را با تمام وجودم حس می‌کردم. مانند تمام زنان ممنوعه‌ی کتاب که با سختی‌ها درآمیخته‌اند، تجربیات مشابهی داشتم. چندین بار کتاب را پاره کرده‌ام، سوزانده‌ام و از سر نوشته‌ام تا ترجمه‌ پخته‌ای از کار درآید، که امیدوارم موفق شده باشم. این اولین تجربه من در زمینه ترجمه بود و از تمام کسانی که مرا یاری دادند تا آرزوی بیست ساله‌ام را به واقعیت تبدیل کنم سپاسگذارم. 

بیان عزیزی جامعه شناس معتقد است که کتاب سال بلوا کتابی است با زبانی سخت و دشوار، که درک آن با زبان اصلی خود نیز که فارسی است، سخت است و این نشان می‌دهد که کار مترجم ما با متنی آسان سروکار نداشته است. ترجمه سریوه ترجمه‌ای موفق بوده است و توانسته تمام ترس‌ها و حس‌های موجود در کتاب را به خواننده انتقال دهد. تمام آزارهایی که در سرتاسر کتاب متوجه زنان است را توانسته به خوبی انتقال دهد، و این یعنی توانسته موفق عمل کند. وی می‌گوید: ما در این کتاب یک موتیو برجسته داریم که زنی استثمار شده به شیوه‌ای تاریخی است، که یکی از آنها نوش آفرین است، مادرش عالیه خانم، رقیه دلال، کسی که دختر خود را به فروش می‌رساند، زن اسفندیار که کشته می‌شود و افسر که به دست برادرش کشته می‌شود. یعنی موتیو زن‌کشی از آغاز تا پایان رمان ما را رها نمی‌کند وما هیچ راه فراری نداریم. شما تصور کنید چقدر دشوار است که مترجم توانسته تمام این وقایع را به زبان کوردی برگرداند.