ناوەندی هەواڵ

 

بە پێی توێژینەوەیەکی نوێ بە سەرۆکایەتی ICM-CSIC  گەرمبوونی جیهانی دەتوانێت ببێتە هۆی ناسەقامگیری سیستەمی کەشوهەوای جیهانی و چڕبوونەوەی گەردەلوول لە ناوچە دیاریکراوەکاندا و خێراکردنی توانەوەی سەهۆڵەکان لە جەمسەرەکاندا.

 

 بەپێی وتارێک کە بەم دواییانە لە ڕۆژنامەی زانستیدا بڵاوکراوەتەوە توێژەرانی ئینستیتوت دی سینسیس دی مار (ICM-CSIC) لە بەرشلۆنە ئەوەیان دۆزیوەتەوە کە گەرمبوونی جیهان سووڕی ئاو خێراتر دەکات، کە دەکرێت ئەنجامی بەرچاوی هەبێت لەسەر سیستەمی کەشوهەوای جیهانی.

 

خێرایی سووڕی ئاو بەهۆی زیادبوونی هەڵمژینی ئاو لە دەریاکان و زەریاکان و لە ئەنجامی بەرزبوونەوەی پلەی گەرمادا دروستدەبێت، ئاوی زیاتر لە کەشوهەوادا بە شێوەی بۆریدا دەسوڕێتەوە کە لە سەدا ٩٠ی بۆ ناو دەریا دەڕژێتەوە، لەکاتێکدا ١٠ لە سەدا ماوەکە بەسەر کیشوەرەکەدا دەبارێتەوە.

 

خێرابوونی سووڕی ئاو لە زەریا و هەموو ئاوی کیشوەرەکاندا دەبێتە هۆی دروستبوونی زریانی بەهێز، ئەم ڕێژە بەرزەی ئاو لە کەشوهەوادا دەتوانرێت زیادبوونی بارانەکان ڕوونبکاتەوە کە لە هەندێک ناوچەی جەمسەریدا ڕوودەدات.

 

هەروەها دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی با لە هەندێک ناوچەی زەریادا کە چینکردنی ستوونی ئاو ڕێکدەخات، واتە ئاو لە ئاراستەی ستوونی تێکەڵ نابێت، دەکرێت بەشداری لە خێراکردنی سووڕی ئاویشدا بکات، لەو شوێنەی کە با ئەوەندە بەهێز نییە ئاوی ڕووکەش گەرم دەبێت، بەڵام گەرمی لەگەڵ ئاوی چینەکانی خوارەوە ناگۆڕێت، کەشوهەوا و زەریا بە شێوەیەکی بەهێزتر لەوەی کە زانایان وێنایان دەکرد، کارلێک دەکەن لەگەڵ دەرئەنجامە گرنگەکان بۆ ناوچە کیشوەرییەکان و جەمسەرەکان.