ژنان لە غەززە دوو بارگرانییان لەسەرە و دەستەبەرکردنی بژێوی ژیانی ڕۆژانە بووەتە ئامانجی سەرەکییان

ڕاستی غەززە بووەتە ترسناک، بە تایبەت دوای نزیکەی ١٩ مانگ لە شەڕێک جیاواز لە شەڕێکی دیکە لە مێژوودا کە بە هەموو واتایەک جینۆسایدە، هەم ئەوانەی لە ناوخۆ و هەم لە دەرەوەی وڵاتن دەترسێنن.

ئەسما فەتحی

 

قاهیرە-زۆرجار زۆر وشەی ترسناک هەر کە باسی شەڕ دەکەین لەگەڵ بەردەکانی نائومێدیدا بەریەکدەکەون. ئەم دیمەنانەی کوشتن و تیرۆرکردنی بێتاوانەکان، هاوارکردنی منداڵان و پەرشوبڵاوی ئەندامەکانی جەستە، بیرکردنەوەکانی تر دڵ لەبەردەم عەقڵدا گرژ دەکەن، لە هەوڵدان بۆ گەیاندنی ڕاستی خەبات و بەرخۆدانی غەززە بۆ ماوەی نزیکەی ١٩ مانگ لەسەریەک لە ژێر قورسایی شەڕێکدا کە دان بە مافی ژیاندا نانێت.

 

کاتێک زووم لەسەر ئەم وێنەیە دەکەین و باسی ژنان دەکەین، خۆمان دەبینینەوە ڕووبەڕووی وێنەیەکی ئاڵۆزتر دەبینەوە، بەرپرسیارێتی ئاڵۆز لە نێوان دەستەبەرکردنی پێداویستییە سەرەتاییەکان و داهێنان لە دۆزینەوەی جێگرەوە بۆ ژیانێکی سادە لە ژێر گەمارۆیەکدا کە هیچ شوێنەواری ژێرخانی نەهێشتۆتەوە کە بتوانێت، هاوڵاتیانی غەززە بتوانن بژین و گەشە بکەن.

 

لەگەڵ پەرەسەندنی ڕووداوەکان لە نێوان بێکردەوەیی ئاشکرای نێودەوڵەتی و باسکردنی ئاوارەبوون لێرە و لەوێ، ئاژانسەکەمان هەوڵیدا تێگەیشتنێکی باشتر لە ڕاستی ئێستای ژنان لە ناوخۆی غەززەدا بەدەستبهێنێت.

 

ڕەجا موسلیم، توێژەرێکی ئابوورییە و لە قاهیرە گیری خواردووە، بەڵام سەرجەم ئەندامانی خێزانەکەی لە غەززەن. بەرگەی ئازاری دابڕان و ترس دەگرێت. هەروەها بە چاوی خۆی دەزانێت چی بەسەر خێزانەکەیدا دێت، چاوەڕێی کۆتایی هاتنی ئەم کابوسە و گەڕانەوەی ژیانە بۆ کەرتی غەززە.

 

ڕاستیەکی ترسناک و کەمبوونەوەی هیواکان

ڕەجا موسلیم جەختی لەوە کردەوە کە دۆخی غەززە لە ڕادەبەدەر سەختە، ئاسۆش تەسکە. هەموو ساتێک زانیاری دژ بەیەک هەیە، باس لە ئاگربەست دەکرێت بەبێ سوود. دۆخەکە بەرەو خراپتر دەڕوات، بەو پێیەی ماوەی دوو مانگە برسێتی غەززەی وێران کردووە، کەسیش گوێ لە هاواری دانیشتووانی وڵاتەکەی ناگرێت، کە چیتر خۆراکی پێویستیان نییە بۆ ئەوەی بژین.

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، دایک و باوکی و تەواوی خێزانەکەی لە غەززە لە سووڕێکی ئاوارەبووندا، لە ناوچەیەکەوە بۆ ناوچەیەکی دیکە دەژین. پێیان وت سەلامەتن، پاشان ئاگادار دەکرێنەوە کە چۆڵی بکەن، ڕۆژانە دەبنە قوربانی هەڕەشەی ئازاربەخش. هەموو ڕۆژێک بەو هیوایەی دەژی کە پێشکەوتنێک نزیک بێت و ئارامی و سەقامگیری بگەڕێتەوە.

 

ڕاستی ژنان لە غەززە

ڕەجا موسلیم ئاماژەی بەوەدا کە ژنان، لە ناوەڕاستی شەڕدا، ڕۆڵێکی قورستریان هەیە لە پێشووتر. ئێستا بەدوای خواردن و ئاودا دەگەڕێن و بەیانیان دەچنە دەرەوە بۆ ئەوەی هەوڵی دەستەبەرکردنی پێداویستییەکانی خێزانەکانیان بدەن. ئەوان بەدوای پێداویستی خۆراکدا دەگەڕێن، بۆ ئەوەی دڵنیابن کە بەشی منداڵەکانیان و کەسوکارەکانیان هەیە. ئەمە بە ڕوونی لەو هێڵانەدا دیارە کە لە دەرەوەی "تەکیات" دروستدەبن، کە ژمارەیان کەم بووە و بارگرانی لەسەریان زیادکردووە.

ئاماژەی بەوەشکرد، ئێستا لە غەززە غاز نییە، ژنانیش بارگرانی گەڕان بەدوای داردا هەڵدەگرن، بۆ چێشت لێنان و خۆشۆردن بەکاریبهێنن. جگە لەوەش پرۆسەی شۆردن گۆڕانکاری بەسەردا هاتووە، ئێستا ژنان ناچارن بە دەست ئەو کارە بکەن. جگە لەوەش کەرەستەی پاککردنەوە بەردەست نییە، بۆیە دەبێت جێگرەوە بدۆزنەوە.

 

لە ئەزموونی تایبەتی خۆیەوە، "دیمەنەکانی ترس"

سەبارەت بە دۆخەکەی، ڕەجا موسلیم وتی: من لە تیرۆری بەردەوامدا دەژیم، ناتوانم ژیانێکی ئاسایی بژیم، شتێک لەناومدا شکاوە، گیرم خواردووە لە چاوەڕوانی قسەکردن لەگەڵ دایکم و بەردەوام پێی دەڵێم بەم زووانە یەکتر دەبینین. جەختی لەوە کردەوە کە هەرگیز هەواڵەکان بەجێناهێڵێت، گوێچکەکانی بەو شتانە لکاون کە لە هەموو جوڵە و سەفەرەکانیدا سەبارەت بە دۆخەکە پەخش دەکرێن. خەوی بووەتە تەنها کەوتنەخوارەوەیەک لە لوتکەی ترس و دڵەڕاوکێ یان بە هاوارێک یان بە بۆردوومانێک لە خەو هەڵدەستێت.

 

ئاماژەی بەوەشکردووە، کاتێک لەگەڵ دایکم قسە دەکەم، باسی ئەو باوەڕەم بۆ دەکەم کە ڕۆژێک دێت لە باوەشی ئەودا دەبم، بە ئارامییەوە دەخەوم، ئەمە هیوای منە.

 

خۆڕاگری هێزی باڵادەستە، هیچ ئارەزووی ئاوارەبوون نییە

ڕەجا موسلیم ئاشکرای کرد کە خۆڕاگری هێزی باڵادەستە لە غەززە، جەختیشی لەوە کردەوە کە هیچ جێگرەوەیەک بۆی نییە، بەو پێیەی هەوڵی ئاوارەبوون جێگەی قبوڵکردن نییە. "ئەم خاکە هی هاوڵاتیەکەیەتی و دەستبەرداری نابن. بە پێچەوانەوە وابەستەبوونێکی بەهێزترە لە پێشووتر پێیەوە".

 

جەختیشی لەوە کردەوە کە خەبات هەیە، هاوڵاتیانی غەززە خاکی خۆیان بەجێناهێڵن. ئەو ڕەتکردنەوەی وڵاتان بۆ قبوڵکردنی هاوڵاتیانی غەززە بە شتێکی باش زانی، چونکە خزمەت بە دۆسی غەززە دەکات. کەس قەبووڵ ناکات بە نیشتەجێکردنی فەڵەستینییەکان ، هاوڵاتیانی ناوەوەش بەبێ ڕۆشتن دەڵێن مردن، تەنها چەند کەسێکی کەم لە ترس و فشاری مردن بە زۆر جێیان هێشتووە. ئەو بە "ماسی بێ ئاو، دەمرن" پێناسەیکردوون، ئەوانەی ڕۆژانە دەڕۆن چاوەڕێی گەڕانەوە دەکەن.

 

پێیوابوو ئەو شێوازانەی کە بۆ ناچارکردنی ئاوارەبوون بەکاردەهێنرێن، جا لەڕێگەی هەڕەشەکردنەوە بێت یان هاندان، بێکاریگەر دەبن، بەتایبەتی دوای داخستنی دەروازەکان. هەوڵێک هەیە هاوڵاتیان بەرەو نائومێدی و بێزاری ببات تا ڕابکەن، واز لە خاکەکەیان بهێنن، بەڵام ئەمە ڕوونادات.

 

لە کۆتایی قسەکانیدا، ڕەجا موسلیم،توێژەری ئابووری جەختی لەوە کردەوە کە هیچ ئارەزووی ڕۆشتن نییە، سەرەڕای ئەوەی ٢٤ کاتژمێر لەژێر بۆردووماندایە، هەر شەوێک لە چاوەڕوانی و وریایی بەردەوامدا بەسەر دەبات. بۆردوومانەکە هەرگیز لە کەسەوە دوور نییە، چرپەی هیوایەک بۆ هاوڵاتیان نییە. یەک کەس بە ئارەزووی خۆی غەززەی بەجێنەهێشتووە، ئەوانەی لەناوەوەن پێمان دەڵێن مردن بەبێ خاک گەورەترین سەرکەوتنە.