رەفیف ئیسلیم

 

غەززە- شەڕی بەردەوامی نێوان هێزەکانی ئیسرائیل و حەماس لە ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ەوە، بووەتە هۆی گیانلەدەستدانی لانیکەم ٤٢ هەزار و ٥٥٩ هاوڵاتی مەدەنی و لانیکەم یەک ملیۆن و ٩٠٠ هەزار کەس لە دانیشتووانی غەززە کە ٢.٢ ملیۆن کەسن ئاوارەبوون.

 

ئاوارەکان بەهۆی دووبارەبوونەوەی هێرشە سەربازییە زەمینییەکان کە نزیکەی ٧٠%ی بینا و ژێرخانی ئەوێی لەناوبرد، چادرەکانیان لە باشووری کەرتی غەززە لە کەناری دەریادا هەڵدەدەن، بەڵام ئەگەر زۆرە شەپۆلی دەریا و بارانبارینی بەخوڕ ئەم چادرانە تێکبدات.

 

سۆها ئەبو شەعبان، ئەندازیاری جیۆلۆجی ڕایگەیاند، زۆرێک لە ئاوارەبووەکانی باشووری کەرتی غەززە ناچاربوون پەنایان بۆ ناوچەکانی ڕۆژئاوای کەرتی غەززە ببەن و چادرەکانیان لەوێ دابنێن، واتە ڕاستەوخۆ لەسەر کەناراوەکان، بەو پێیەی ناوچەیەک کە هێزەکانی ئیسرائیل وەک مرۆیی پۆلێنی کردووە، دوای چەندین جار ئاوارەبوون و چڕی ئۆپەراسیۆنە زەمینییەکان بە تایبەت لە ناوچەکانی خان یونس و ڕەفەح.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ژێرخانی ناوچەی باشووری کەرتی غەززە شایستەی وەرگرتنی ئەم ژمارە زۆرەی ئاوارە نییە، ئەمە جگە لەوەی ئۆپەراسیۆنی بۆردومان و لەناوبردنی سیستماتیکی لەلایەن هێزەکانی ئیسرائیلەوە ئەنجامدراوە و زۆرینەی بینا و ژێرخانی غەززە وێران دەکات لەوێ، کە قەیرانێکی ڕاستەقینەی دروستکردووە.

 

هۆشداریشی دا، ڕووبەڕووی شەپۆل شکێنەکان، بەرزیی دەریاکان کە بە ٥٠ مەتر لە ئاستی دەریاوە مەزەندە دەکرێت دەبنەوە، بۆیە دەبێت دەسەڵاتی شارەوانی کەناراوەکان لە کاتی کەشوهەوای نزمدا بە تەواوی دایانبخات و ڕێگری لە چوونە ژوورەوەی هاوڵاتیان بکات لەبەر نیگەرانی سەلامەتی خۆیان، سەرەڕای ئەو هەوڵە ترسنۆکانەی دەسەڵاتی شارەوانی کەناراوەکان لە ناوچەکانی باکوور و باشووری کەرتی غەززە بۆ پێشوازیکردن لە وەرزی زستان بە پاککردنەوەی ئاوەڕۆکانی پاشماوەی ڕەق و داروپەردوو، لەگەڵ یەکەم شەپۆلی بارانبارین دەگەڕێتەوە بۆ دەچنە ناو ئاوەڕۆکانەوە، کەرتەکە پێویستی بە بەپەلەی ئامێری تایبەت، ئامێر و سووتەمەنی هەیە بۆ ئاسانکاری کارکردنی شارەوانییەکان.

 

سۆها ئەبو شەعبان لە کۆتایی قسەکانیدا وتی: ئێستا شارەوانییەکان بانگەواز بۆ ئاوارەکانی باکوور و باشووری کەرتی غەززە دەنێرن بۆ دوورکەوتنەوە و چۆڵکردنی ناوچە نزمەکانی وەک وادی سەلقە و ڕێڕەوی ئاوی دیکە و ناوچەکانی کۆکردنەوەی ئاو وەک حەوزی شێخ ڕەدوان، و بیناکان کە زیانێکی زۆریان پێگەیشتووە لە ترسی ڕووخانیان، جگە لە ڕاپۆرتکردنی ئەم ناوچانە بۆ هەوڵدان بۆ مامەڵەکردن لەگەڵیان پێش دەستپێکردنی زستان بەڵام ئەم هەوڵانە بەس نابن بەبێ دەستوەردانی دامەزراوە نێودەوڵەتییەکان بۆ دروستکردنی سەکۆیەک بۆ پاراستن.