ژنانی ئاوارەی عەفرین بە هیوای گەڕانەوە بۆ خاکەکەیان گوڵ و نەمام دەچێنن
ژنە ئاوارەبووەکانی عەفرین لە کانتۆنی شەهبا لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا، بە چاندنی گوڵەبەڕۆژە و نەمام، خەریکی گەڕانەوەی هیوان بۆ شارەکەیان کە عەفرینە.
ڕوبارین بەکر
شەهبا- ژن هەمیشە پەیوەست بووە بە سروشت و کشتوکاڵەوە، زۆرێک لە شاعیرانیش ژنیان بە نیشتمان و ژیان نیشانداوە، بۆ هەر شوێنێک بچن، سروشتی جوانی تێدا دەبیننەوە، مێتافۆرێکە بۆ چاکە و نیعمەت، لە سکی دایکیەوە ژیان لەدایک دەبێت، گوڵەکان گوڵ دەکەن و دارەکان بەرهەم دەهێنن.
ژنەکان کە خوویان بە ژیانکردن لە شار گرتبوو کە بە سروشتی وێنەکێشان و دار و گوڵەبەڕۆژە ناسراوە، ئێستاش ئەو کەمپانەی تێیدا دەژیان کردویانەتە شوێنێک کە جۆرەها گوڵ و گوڵەبەڕۆژە و درەختی تێدا کۆدەکەنەوە، نەمامی زەیتونیان تێدا چاندووە لە پێشەوەی هەر چادرێک، هێمای ئاشتییە و بەڵگەی ئەوەی کە هێشتا هیوادارن بگەڕێنەوە بۆ شارەکەیان کە عەفرینە.
وە سەبارەت بە ڕادەی وابەستەبوونیان بە زەوی و کشتوکاڵەوە، زەینەب بیلال تەمەن ٨٦ ساڵ، خەڵکی عەفرین کە ئاوارە بووە و لە ئۆردوگاکانی ئاوارەدا دەژی، دەڵێت "ژنانی عەفرین زۆر پەیوەستن بە کشتوکاڵەوە"، بەو پێیەی عەفرین هەرێمێکە بە سروشت و دار و شاخ و باخی میوە جیا دەکرێتەوە.
سەبارەت بەو جۆرە گوڵەبەڕۆژە و سەوزانەی کە لەبەردەم چادرەکەیدا چاندووە، زەینەب بیلال دەڵێت: "لەبەردەم چادرەکەمدا چەندین جۆری سەوزە و گوڵم چاندووە، وەک جەرجیر و نەعنا و کاهوو و بیبەر و چەندین سەوزەی دیکە، ئاماژەکردن بەوەی کە کاتێک ئاوارە بووم بۆ شەهبا، کەمپەکان وەک بیابانێک بوون، بەڵام بە چاندنی گوڵەبەڕۆژە و سەوزە و نەمام چادرەکان بوون بە باخچەی بچووک، کە بەوەوە هیوای گەڕانەوەمان بۆ عەفرین چاند، ئێمە بەبێ عەفرین ناتوانین بژین، هەموو ئازارەکان بەرگەی دەگرین بۆ ئەوەی بگەڕێینەوە، بۆیە بەرەنگاری دەبین و بەردەوام دەبین لەژێر خێمە تا ناوچەکەمان ئازاد دەکرێت."
لە کۆتایی قسەکانیدا زەینەب بیلال هەندێک لە یادگارییەکانی خۆیان لە عەفرین گێڕایەوە، هەروەها چۆن ئەو ژنانە لە ژێر درەختێکی گەورە لە ماڵەکەیدا کۆدەبوونەوە و پێکەوە خەم و خۆشییەکانیان دابەش دەبوون، وتیشی: "عەفرین و یادگارییەکانی لە دڵماندا هەڵکەندراو دەمێننەوە، بەتایبەتی ئێمەی بەساڵاچووان، ماندوێتیمان لە منداڵییەوە لە نێو ئەم خاکانەدا لەبیرناکەین، هەموو دارێک لای ئێمە وەک منداڵێک بوو، ئێستاش بەرهەمی ئەم ماندوێتییەی ئێمە تاڵان دەکەن، چۆن بتوانین نادادپەروەری داگیرکەری تورکیا لەبیر بکەن؟"
لای خۆیەوە زلوخ قاسم سەبارەت بە ڕازاندنەوەی خێمەکەی بە گوڵ و دار و ڕادەی وابەستەیی بە کشتوکاڵەوە وتی، "ژن، بۆ هەر شوێنێک بچن، جوانی لەگەڵیاندا دێت، بەتایبەت ئێمەی ژنانی عەفرین بەبێ کشتوکاڵ ناتوانین بژین، پەیوەندییەکی پتەو لە نێوانماندا هەیە، لە عەفرین فێری خۆشەویستی سروشت بووین، ئەم خۆشەویستییەش لای ئێمە مایەوە لە چوارچێوەی کەمپەکانی ئاوارەبوون."
ئاماژەی بەوەشکرد، "دۆخی ژیان لە شەهبا بەتایبەت لەناو کەمپەکاندا زۆر سەختە، داخستنی دەروازەکان و سەپاندنی گەمارۆ بەسەر ئێمەدا لەلایەن حکومەتی دیمەشقەوە بووە هۆی بەرزبوونەوەی نرخەکان لە کانتۆنەکەدا، بۆیە لە ڕێگەی کشتوکاڵەوە، پێداویستییە ڕۆژانە و سەرەتاییەکانمان دەستەبەر دەکەین، پێویست ناکات سەوزە لە بازاڕ بکڕین، چونکە هەموو شتێک کە پێویستمانە لە باخچەکەمان لەبەردەم چادرەکەماندا دەدۆزرێتەوە."
لەسەر خۆڕاگرییان لە بەرامبەر هەموو سەختییەکانی ژیان لە کاتی ئاوارەبووندا، دووپاتی دەکاتەوە کە لە پێناو گەڕانەوەیان بۆ عەفرین بەردەوام دەبن لە خەبات و خۆڕاگری خۆیان.
خالیدە محمد، تەمەن ٥٠ ساڵ، ڕوونی دەکاتەوە، ژنانی عەفرین خوڵقێنەری هیوان و دەڵێت، "ژنانی عەفرین، بۆ هەر کوێیەک بچن هیوا بۆ نوێبوونەوەی ژیان و شکۆمەندی جوانییەکانی دروست دەکەن، بەڵگە بۆ ئەمەش ئەوەیە کە خێمەکانی ئاوارەیی بە گوڵەبەڕۆژە و گوڵی ڕەنگاوڕەنگ داپۆشراون، دەتوانین بەسەر هەموو ئەو سەختی و سیاسەتانەدا زاڵ بین کە بە بەرخۆدان لە دژی ئێمە هەڵدەکشێن، ئێمە بە بەهێزی خۆمان لە بەرامبەر گەمارۆی حکومەتی دیمەشقدا دەوەستینەوە، چاندنی نەمام و گوڵەبەڕۆژەمان لەبەردەم چادرەکاندا ئاماژەیە بۆ ڕادەی وابەستەیی ژنان بە سروشت و خاکەوە، هەروەها چاندنی سەوزە یارمەتیدەرمانە بۆ دەستەبەرکردنی پێداویستییەکانی ڕۆژانەمان، بۆ ئەوەی بتوانین بە کەرامەتەوە بژین بەبێ ئەوەی پێویستمان بە کەس هەبێت."