ناوەندی هەواڵ

 

لەگەڵ بەردەوامی شەڕ و گەمارۆی توندتر، ئێستا لە هەفتەی نۆیەمی خۆیدایە، ئازارەکانی دانیشتوانی کەرتی غەززە بەردەوام قووڵتر دەبنەوە، هاوکارییە مرۆییەکان کەم دەبنەوە، پێداویستی خۆراک و چاودێری تەندروستی نزیکەی بە تەواوی نەماوە.

 

سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان ٥ی ئایار نیگەرانی خۆی دەربڕی، دوای ئەو هەواڵانەی باس دەکەن کە هێزەکانی ئیسرائیل پلانیان هەیە بۆ فراوانکردنی ئۆپەراسیۆنە زەمینییەکان، درێژکردنەوەی بوونی سەربازی خۆیان لە غەززە، کە بە ناچاری دەبێتە هۆی کوژرانی بێشوماری مەدەنی و لەناوبردنی زیاتری غەززە.

 

جێگری سکرتێری گشتی بە ناوی نەتەوە یەکگرتووەکانەوە جەختی لەسەر پێویستی کۆتاییهێنان بە شەڕ و توندوتیژی لە غەززە کردەوە، دوورکەوتنەوە لە مردنی زیاتر و زیانگەیاندن بە ژێرخانی غەززە، ناوبراو ئاماژەی بەوەدا کە کەرتی غەززە بەشێکی دانەبڕاوە لە دەوڵەتی فەلەستین و نابێت بەو شێوەیە بمێنێتەوە، ئەمینداری گشتی بەردەوامە لە داوای ئاگربەستی خێرا و بەپەلە، ئازادکردنی دەستبەجێ و بێ مەرجی بارمتەکان.

 

نەتەوە یەکگرتووەکان پشتڕاستی کردەوە کە میکانیزمی پێشنیارکراوی هێزەکانی ئیسرائیل بۆ گەیاندنی هاوکاری بە هاوڵاتیانی مەدەنی لە غەززە لەگەڵ بنەما مرۆییەکان ناتەبایە، ئاماژەی بەوەدا کە پێدانی کۆنترۆڵی زیاتر بە لایەنێکی ململانێکان، هاتنە ناوەوەی یارمەتییە مرۆییەکان دەخاتە مەترسییەوە، بەتایبەتی بۆ ئەو کەسانەی کە زۆرترین پێویستیان پێیەتی.

 

لەگەڵ بەردەوامی شەڕی غەززە بۆ ماوەی زیاتر لە ساڵ و نیوێک، بەشێک لە خێزانەکان ناچارن پەنا بۆ ڕێوشوێنی توندڕەو ببەن بۆ مانەوە و خۆراکدان بە منداڵەکانیان، بەتایبەتی لە کاتێکدا کە کەرتی غەززە کەمیی خۆراکی زۆر بەخۆیەوە دەبینێت، زۆرێک لە خێزانەکان دەستیان بە پێداویستییە سەرەتاییەکان نەگەیشتووە، تەنانەت ئەو کاڵایانە کە هێشتا لە بازاڕەکاندا بەردەستن، نرخی زۆر بەرزبووەتەوە.

 

لەسەر زەویدا، فەرمانگەی هاڕمۆنی کاروباری مرۆیی (OCHA) بڵاویکردەوە، هێرشە ئاسمانییەکانی ئیسرائیل بۆ سەر غەززە بەردەوامن و ڕاپۆرتەکان باس لەوە دەکەن کە دەیان کەس کوژراون و بریندار بوون، لەنێویاندا منداڵ.

 

لە چەند کاتژمێری ڕابردوودا بەهۆی بەردەوامی هێرشە ئاسمانییەکانی غەززە ٤٤ هاوڵاتی مەدەنی لە ناوچە جیاجیاکانی غەززە کوژراون و ژمارەی کوژراوانی شەڕەکە گەیشتە ٥٢ هەزار و ٥٦٧ کەس، بەپێی ئامارەکانی وەزارەتی تەندروستی غەززە، لە ٧ی تشرینی یەکەمی ساڵی ٢٠٢٣ەوە ١١٨ هەزار و ٦١٠ دیکەش برینداربوون، وەزارەتەکە ڕایگەیاندووە؛ لەدوای دەستپێکردنەوەی شەڕی مانگی ئاداری ڕابردووەوە ژمارەی کوژراوان بۆ دوو هەزار و ٤٥٩ کوژراو و شەش هەزار و ٥٦٩ بریندار بەرزبووەتەوە.