بەرژین کارا

 

مەخمور- ڕەگ و ڕیشەم لە بای کۆچدا نێژرا، هەمیشە لە خۆمم دەپرسی، بۆچی من؟ بۆچی دارێکی تر یان دارێکی تر نەبێت، بۆچی لە شوێنێکدا نەچێنرام کە گوڵ و ئاو و باڵندە دەورە دراوە؟ بۆچی لێم نەپرسی ئایا دەتەوێت لەسەر زەوی وشک گەشە بکەیت یان نا، واتە بەبێ ڕەزامەندی بچێنرێت؟، ئێستا پێتان دەڵێم چۆن پەروەردە بووم لە هەلومەرجی مەخموردا، بۆچی چاندنەکەم نیشانەی بەرخۆدان بوو.

 

بەرەو ژیان

من لە ساڵی ٢٠٠١ لەسەر ئەم زەوییە وشک و وشکە چێنراوم، واتە لەسەر خاکی زیپیزوها، دوای ئەوەی خەڵکی بۆتان بەهۆی فشار و هێرشەکانی دەوڵەتی تورکەوە ڕوویان لە باشووری کوردستان کرد، بەهۆی هێرشەکانی پەدەکە ناچار بووین ٧ ئۆردوگا بگۆڕین، ئەو دایکەی منی لەسەر ئەم خاکە چاندووە، باسی ئەزموونی خەڵکی کەمپی مەخمووری بۆ کردم، کە بۆچی کۆچیان کردووە و لەسەر ئەم خاکە نیشتەجێ بوون، کاتێک چیرۆکی ژیانی بۆ گێڕامەوە، شتێک لە دڵیدا دەلەرزی و فرمێسک لە چاوەکانی دەهاتە خوارەوە.

 

گۆڕینی شوێنی ژیان

ئەم خاکە وەها خاکێک بوو کە هیچ زیندەوەرێک نەیدەتوانی لەسەری بژی، خاکێکی وشک و بێ بەرهەم بوو و تەنها خاکی کۆتر بوو، ئەم کەسانە بۆ ئەوەی درێژە بە ژیانیان بدەن، بە هەموو شێوەیەک بەرەنگاری دەبوون، چەندین کیلۆمەتر گەشتیان کرد بۆ ئەوەی ئاو بۆ منداڵەکانیان بهێنن، ئەو دایکەی پەروەردەی کردم ئەو جۆرە دایکە بوو کە هەرگیز لە ئاو بێبەشی نەدەکردم تەنانەت لە کاتی وشکبوونەوەشدا، بە خۆشەویستییەوە سەیری دەکردم، هەمیشە پێی دەوتم: "ئێوە دەبنە هیوا و شایەتحاڵی بەرخۆدانی ئەم گەلە، بە شەرەف و خۆشەویستی گەورە دەبن و لق و پۆپەکانتان لە ژیاندا بڵاو دەکەنەوە، ئێوە بە گەڵاکانتان شۆڕش دەڕازێننەوە و هێزی بەرخۆدانی ئەم گەلە دەبن، منداڵە ونبووەکانی وڵاتەکەم لە ڕێگەی ڕووناکی تۆوە ڕێگەی خۆیان دەدۆزنەوە و سەرکەوتن بەدەست دەهێنن، قسەکانی دایکم هێزی پێبەخشیم و بەو هێزە ڕەگەکانم بەهێزتر بوون و ڕەگەکانم بڵاوبوونەوە، وەک دایکم دەیوت من شاهیدی بەرخۆدانی خەڵکی مەخمور بووم، چۆن خاکێکی وشک بکەینە خاکی ژیان و ئومێد."

 

خاکی بەرخۆدان

بەپێی هەموو ئایین و ئەفسانە و زانستەکان، مرۆڤ، زیندوو و نازیندوو، هەمووی لە خۆڵەوە دروست بووە، بۆ هەر زیندەوەرێک کە لەدایک دەبێت و لەسەر خاک دەژی، تایبەتمەندییەکانی ئەو خاکە لەخۆدەگرێت، هەروەها لەسەر خاکی بەرخۆدان چێندرام و گەورە بووم، هەر بۆیە لە ڕەگ و گەڵاکانمدا ڕۆحی بەرخۆدان هەیە و لە هەر خانەیەکی جەستەمدا کاری ئەم گەلە هەیە، من لەگەڵ ئەزموونەکانی ئەم گەلە گەورە بووم، هەموو ڕۆژێک گوێم لە ئەزموونێک دەبوو، زۆر منداڵ لە سێبەری مندا یارییان کردووە، کتێبیان خوێندووەتەوە، لە ڕۆژانی گەرمدا چەندین جار لە ژێر سێبەری مندا پشوویان داوە و خەوتوون، دەنگی پێکەنینیان و گۆرانییەکانیان دەوریان دام و خۆشەویستییان دڵخۆشی کردم، هەمیشە ویستم قسەیان لەگەڵ بکەم و هەستەکانم لەگەڵیان باس بکەم."

 

هەستم بە گەرمی منداڵێک دەکرد

ڕۆژێک بێدەنگی هەبوو، کەس لە دەوروبەرم دیار نەبوو، لە قوڵایی بیرکردنەوەدا بووم، لە دڵی خۆمدا وتم، بۆ ناتوانم هاوبەشی هەستەکانم بکەم، ئایا من لە ژیاندا نیم و مافم نییە؟ لەو کاتەدا هەستم بە دەستێک کرد لەسەر سکم، کاتێک سەرم بەرز کردەوە، بینیم منداڵێکی بچووک بە خۆشەویستییەوە سەیری دەکردم و پێدەکەنێت، چ منداڵێکی جوان بوو، چاوەکانی وەک ئاسمانێکی پڕ لە ئەستێرەی درەوشاوە ڕەش بوون، قژی وەک خۆر دەدرەوشایەوە و لە زەردەخەنەی سەر لێوەکانیدا سروشت جوانی خۆی نیشان دەدا، بەڵام بۆچی ئەو منداڵە بەو شێوەیە سەیری من دەکات، وەک ئەوەی ساڵانێکە بەدوای شتێکدا بگەڕێت و دواجار دۆزیبێتەوە.

 

کچە بچووکەکە لە باوەشی گرتم، بۆنی کردم و وتی: " درەختی گەنج، درەختی بەرخۆدان، دەزانی هەستەکانت تێدەگەم و هەستی پێدەکەم، دەزانم ئێستا دەڵێی چۆن لێم تێدەگەیت، بەڵام لەبەر ئەوەی ژیانی تۆ و من پێکەوە بووین، ئێمە لەسەر خاکی پەنابەری پێکەوە گەورە دەبین و هەمان هەستمان هەیە، پێکەوە پێدەکەنین و دەگرین، دایکم بەهەمان خۆشەویستی چاودێریمان دەکات و پەروەردەمان دەکات، تۆ وەک منداڵەکەی ئەویت، کە تەماشای تۆ دەکەم، هەموو بەرخۆدان و خەبات و خۆشی و ئازارەکانی ئەم گەلە لە ناوەوەتدا دەبینم و هیوام پێدەبەخشیت، کە منداڵەکە ئەو قسانەی پێ وتم، فرمێسکەکان زیاتر لە گەڵاکانم وەک دڵۆپی باران کەوتنە خوارەوە، وەک ئەوەی بگریم، بەڵام هاوارێکی ئازار نەبوو، هاوارێکی شادی بوو."

 

پێش ئەوەی منداڵەکە بڕوات بە گەرمی لە باوەشی گرتم و وتی: "ڕابردوومان خۆشەویستی کوردستانە، خۆشەویستی ئێمە بەقەد گەلەکەمان و وڵاتەکەمان و شاخەکانمان گەورەیە، خۆشەویستی خۆمان بە ئازادی دەگۆڕینەوە، چونکە ئێمە پێکەوە و لە پشت یەکترەوە هەمان هەستمان هەیە، ئێمە خەونمان بە ژیانێکی جیاوازەوە دەبینی، بەڵام لەبەر ئەوەی لەم شەڕ و بەرخۆدانەدا گەورە دەبین، تا کۆتایی بەدوای وڵاتی ونبووماندا دەگەڕێین."

 

من شاهیدی ئەزموونی هەزاران کەس بووم

ئەو منداڵە هەستێکی زۆر جیاوازی لەگەڵ مندا دروست کرد، شاهیدی هەزاران ئەزموون بووم، گوێم لە خۆشەویستی کچ و کوڕە گەنجەکانی وەک مەم و زین بوو، زۆرێک لە دایکان لە ژێر سێبەری مندا چیرۆکەکانیان بۆ دەگێڕامەوە، ئەو ئازار و خەمانەی کە تووشی بوون، سەدان باڵندە هێلانەکانیان لەسەر لقەکانم دروست کرد و پێکەوە گۆرانییان دەوت، بەڵام ئەو هەستانەی کە ئەو منداڵە لەگەڵ مندا دروستی کرد زۆر جیاواز بوون، دەمزانی خۆشەویستی نیشتیمان لە هەموو ئەوینەکانی دونیا گەورەترە و لە هەموو شاخەکان بەرزترە، ئەو کۆچکردنەی کە ئەم گەلە بینیویەتی، هەرگیز لە هیوا و باوەڕیان کەم نەبووەتەوە، دڵیان بە ئاگری بەرخۆدان و ڕۆحیان بە ئازادی نیشتمان دەسووتێت.

 

هەروەها لەو ڕۆژەدا بەڵێنم دا کە تا وڵاتەکەم ڕزگاری نابێت، بەرەنگاری دەبم و بەرخۆدانی ئەم گەلە لە هەموو جیهاندا بڵاو دەکەمەوە، بەخۆمم وت، تەنانەت کاتێک دڵت غەمگینە، زەردەخەنەی ئەو منداڵە لەبیر مەکە کە دوای باران لەگەڵ ئاسمان پێدەکەنێت و ھیواکەت گەورەتر بکە.