یابان: چالاکوانانی مافی ئاژەڵان ئیدانەی ڕێوڕەسمێکی سەدان ساڵە دەکەن
لە وەستاندنی فێستیڤاڵێکی ساڵانە کە زۆرجار ئەسپەکان بە سەختی بریندار دەبن کاتێک هەوڵدەدەن بەسەر کەنارێکی بەرزی زەویدا باز بدەن هەندێکیشیان دەمرن، چالاکوانانی یابان ڕەخنە دەگرن و پێیان وایە مافی ئاژەڵەکان تیایدا پارێزراو نیە.
ناوەندی هەواڵ
چالاکوانانی مافی ئاژەڵانی یابان پێیان وایە دواجار پێشکەوتنێکیان بەدەستهێناوە لە هەڵمەتە درێژخایەنەکەیاندا بۆ وەستاندنی فێستیڤاڵێکی ساڵانە کە زۆرجار ئەسپەکان بە سەختی بریندار دەبن کاتێک هەوڵدەدەن بەسەر کەنارێکی بەرزی زەویدا باز بدەن.
چالاکییەکەی ئەمساڵ لە ڕۆژانی ٤ و ٥ی ئایار لە شارۆچکەی کووانا، لە گوندەکانی پارێزگای میی، لە ناوەڕاستی یابان بەڕێوەچوو، وەک ساڵانی ڕابردوو، یەکێک لە ئەسپەکان بە شێوەیەکی نائاسایی کەوتە خوارەوە کاتێک سوارەکەی هەوڵیدا بە زۆر بە درێژایی ڕێڕەوی ١٠٠ مەتری بازی پێبدات و پاشان سەرەوە و بەسەر کەناری ٢ مەتریدا کە دەچێتە مەزارگەی تادۆ تایشا شینتۆ، بەڵام ئەسپەکە قاچێکی شکا و ناچار بوو لەو شوێنەی کە کەوتبوو بکوژرێت.
یوکی ئاراکاوا، وتەبێژی دەزگای لێکۆڵینەوەی ژیانی ڕێکخراوی مافی ئاژەڵان دەڵێت: "ئەوە دڕندەییە و پێویست نییە بەڵام مەزارگەکە بەرگری لە ڕووداوەکە دەکات و بانگەشەی ئەوە دەکات کە نەریتێکە".
پێدەچێت ئەم مەزارگەیە نزیکەی ١٢٠٠ ساڵ پێش ئێستا دامەزرابێت و بەو پێیەی باکووری می ناوچەیەکی گوندنشینە، ئەسپەکان لە مێژە بەشێکی سەرەکی کۆمەڵگاکە بوون.
لە ساڵانی ڕابردوودا پێیان وابوو ئەسپەکان وەک نێردراو لە نێوان خەڵکی ناوچەکە و خوداوەندەکاندا کاردەکەن، فێستیڤاڵی "ئەگێوما" بە واتای "ئەسپە هەڵکشاوەکان" مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ نزیکەی ٦٨٠ ساڵ پێش ئێستا.
بەڵگە هەیە کە ئاماژە بەوە دەکات کە لە بنەڕەتدا لە فێستیڤاڵەکە خەڵکی شارەکە بە جلوبەرگی نەریتی و بە سواری ئەسپەوە بە شەقامەکاندا نمایشیان دەکرد پێش ئەوەی بگەنە مەزارگەکە بۆ دوعاکردن، بەڵام لەم دواییانەدا فێستیڤاڵەکە گۆڕاوە بۆ ئەوەی ببێتە بۆنەیەکی سەرنجڕاکێشتر، ڕەخنەگرانی تۆمەتبار دەکەن.
ئەمساڵ، یەکەمجارە لە ماوەی سێ ساڵدا فێستیڤاڵەکە بەهۆی پەتای کۆڤید-١٩ ەوە بەڕێوەبچێت، شەش گەنجی تەمەن لە نێوان ١٦ بۆ ٢٩ ساڵان لە قەزا جیاوازەکانی شارۆچکەکە هەڵبژێردران، هەریەکەیان سێ هەوڵیان لەسەر خولەکە دا، تەنها سێ ئەسپ بە سەرکەوتوویی لە کەنار دەریاکەدا ڕۆیشتن.
ئاماژەی بەوەشکردووە، "لە ڕابردوودا لوتی ئەسپەکانیان بە مادەیەکی بڕین دەشۆرد بۆ ئەوەی ئەدرنالینیان زیاد بکات و ئەوەندە بە توندی قامچییان لێدەدا کە شوێنەواری دیار بەجێدەهێڵێت لەسەر جستەیان و ئازارییان دەدات و ساڵانەش چەندین ئەسپ بەهۆیەوە دەمرن."