ڕاپەرین

 

لەگەڵ کرانەوەی جیهان بە ڕووی تەکنۆلۆژیا و گۆڕانکارییە خێراکانی قۆناغەکانی کارکردن، ڕووبەری بەشداریکردنی ژنان لە کایەی میدیاییدا لە ئیدارەی ڕاپەڕین فراوانتر بووە، بەڵام هێشتا بەربەستە کۆمەڵایەتییەکان، دۆخی ئابووری و نەبوونی وتارێکی یەکگرتووی ژنان، وەک ئاڵنگارییەکی جدی ماونەتەوە، حەبیبە بابان، یەژکەم ژنە ڕۆژنامەنووسی دەڤەری ڕاپەرین بۆ ئاژانسەکەمان تیشک دەخاتە سەر دۆخی ئێستای ژنان لە میدیادا.

 

حەبیبە باباب، یەکەم ژنی ڕۆژنامەنووس و پێشکەشکار لە دەڤەری ڕاپەرین لە ساڵی ١٩٩٤  دەستی بە کاری ڕاگەیاندن کردووە، ماوەی ١٣ ساڵ لە بەشەکانی مۆنتێر و دەرهێنان لە ڕادیۆی مەڵبەندی ٨ی ڕاپەڕین خزمەتی کردووە. دواتر بۆ ماوەی ٨ ساڵ بەرنامەی تایبەت بە ژنانی گوندی ئامادە و پێشکەش دەکرد و ماوەیەکیش وەک سەرپەرشتیاری ڕادیۆکە کاری کردووە، ئێستاش پارێزەره.

 

"ئێستا ژنان بە کاری هونەری و کامێرامانیشەوە لە میدیادا ڕۆڵ دەبینن"

حەبیبە بابان ئاماژە بەوە دەکات کە بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو، دەرفەتی کارکردن بۆ ژنان لە میدیاکانی دەڤەری ڕاپەڕین بەشێوەیەکی بەرچاو زیادی کردووە. ئەگەر لە ڕابردوودا ڕۆڵی ژنان تەنها لە بێژەریدا کورت هەڵهاتبا، ئەوا ئێستا بەهۆی بوونی چەندین کەناڵی سەربەخۆ و حزبی، ژنان لە تەواوی جومگە میدیاییەکاندا، بە کاری هونەری و کامێرامانیشەوە، ڕۆڵ دەبینن، پسپۆڕی کلیلی سەرکەوتنە. ئەو میدیاکارانەی دەیانەوێت لە هەموو بوارەکاندا (ڕۆژنامەوانی، پێشکەشکاری، تەکنیک) کار بکەن، ڕووبەڕووی بەرتەسکبوونەوەی کات و وزە دەبنەوە، کە ڕەنگە ببێتە هۆی ئەوەی نەتوانن لە هیچ کامێکیاندا تەواو سەرکەوتوو بن. بە پێچەوانەوە، دیاریکردنی بوارێکی تایبەت دەرفەتی زیاتر دەڕەخسێنێت بۆ خۆپێگەیاندن و داهێنان.

 

وتیشی: کاری ڕۆژنامەوانی، بەتایبەت ڕاپۆرتی بنکۆڵکاری و مەیدانی، کارێکی پڕ مەترسی و بوێرانەیە، زۆرجار کولتووری پیاوسالاری و دەستێوەردانی خێزان و هاوسەر، ڕێگر دەبن لەوەی ژنەکە بەردەوام بێت، چونکە نایانەوێت ڕووبەڕووی کێشە ببنەوە." هەروەها ڕەخنەی لە ئەدای کارکردنی هەندێک کەناڵی میدیایی گرت کە بەهۆی تێکدانی شیرازەی خێزان، پاساویان داوەتە دەست عەقڵیەتی پیاوسالاری تا کۆت و بەندی زیاتر بخەنە سەر ژنانی میدیاکار.

 

ڕۆڵی ڕێکخراوەکان و قەیرانی دارایی

سەبارەت بە ڕۆڵی ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و لایەنە پەیوەندیدارەکان، حەبیبە بابان ڕەخنەی لە ساردوسڕی کارەکانیان گرت لەم چەند ساڵەی دواییدا، ئاماژەی بەوەکرد، ڕێکخراوەکان نەیانتوانیوە وەک پێویست پاڵپشتی ژنان بن یان دەستگیرۆییان بکەن، هەروەها کێشەی دارایی یەکێکە لە گەورەترین ئاستەنگەکان و وتی: ژنان کاتێک دێنە ناو میدیا، ویستی خزمەتکردن و دابینکردنی بژێوییان هەیە، بەڵام کاتێک ڕێکخراو یان حکومەت پاڵپشتی داراییان ناکات، ناچارن لە کارکردن بوەستن.

 

"نەبوونی یەکگرتوویی و پەرتەوازەیی هێزێکی فشاری دروست نەکردووە"

لە کۆتایی قسەکانیدا حەبیبە بابان باسی لە خاڵێکی لاوازی ناوخۆی ژنانی میدیاکار کرد، کە بریتییە لە نەبوونی یەکگرتوویی. ئەو هۆکاری ئەم پەرتەوازەییەی گەڕاندەوە بۆ وابەستەیی حزبی و کارکردن بۆ بەرژەوەندیی تایبەت وتی: وایکردووە ژنان نەتوانن وەک هێزێکی فشار یان دەنگێکی یەکگرتوو کار بۆ بەدیهێنانی ئامانجە هاوبەشەکانیان بکەن و دەنگی ڕاستەقینەی ژنان بگەیەنن.