لارا گەوهەری

 

ماکۆ-دوانیوەڕۆی ڕۆژی سێشەممە، ٢٩ی ئاب، نزیکەی کاتژمێر ٧:٠٠ی ئێوارە، نزیکەی ٧ گوندی شاری ماکۆ کە دەکەوێتە سنووری ئێران و تورکیا، بەهۆی بارانێکی زۆرەوە کە لەسەر چیاکانی ئارارات هاتە خوارەوە، لافاو تێیاندا دروست بوو، لەو ٧ گوندە گوندی سۆریک زۆرترین زیانی بەرکەوتووە چونکە تەنها ٦٠ کیلۆمەتر لە ناوچەکەوە دوورە.

 

بەگوێرەی دانیشتوانی گوندی سوریک لە ناوچەی بورالان لە شاری ماکۆ، تەواوی گوندەکە بەهۆی بارانێکی زۆرەوە وێران بووە و چەند ڕۆژێک دوای لافاوەکە گوندەکە بە شوێنی دوور لە نیشتەجێبوون ڕاگەیەندراوە.

 

دیواری سنوری تورکیا هۆکاری لافاوەکەی بورالانە

تورکیا چەندین ساڵە دیواری سنووری خۆی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێدا دروست دەکات و درێژی سنووری هاوبەشی نێوان ئێران و تورکیا یەکسانە بە ٥٣٤ کیلۆمەتر و هەندێک پارچەی دیوار و وایەری دڕکاوی هەیە کە بەهۆی لافاوەکەوە بۆ ئەو ناوچەیە ڕووخاون و زۆر کەس پێیان وایە دیواری سنووری تورکیا هۆکاری وێرانکاری و لافاوی گوندی سۆریکە، ئەمە ڕێگری لە لێشاوی ئاسایی ئاو دەکات، چونکە کاتێک بارانێکی زۆر لە چیاکانی ئارارات دەبارێت، بڕێکی زۆر ئاو لە پشت دیوارەکەوە دەوەستێت و بەهۆی بەرزی پەستانی ئاوەوە، بەشێکی دەڕووخێت و ئاوەکە بە شێوەیەکی وێرانکەر دەڕوات و تا ئێستا هیچ کام لە بەرپرسان هیچ دانپێدانانێکیان بە کردەوەکانی حکومەتی تورکیا نیشان نەداوە کە کاریگەری لەسەر ژیانی خەڵک بەتایبەتی دانیشتوانی سنوورەکە هەبێت.

 

گوندی سۆریک بە شوێنی مەترسیدار بۆ دانیشتووان ڕاگەیەندرا

دوای لافاو لە گوندەکە و زیانەکانی خانووەکان و ئاو و کارەبا و ڕێگاوبانەکە، بەگوێرەی پارێزگاری شاری ماکۆ، ناوچەی بورالان بەهۆی باران و لافاوەوە زیانی بەرکەوتووە و زۆربەی خانووەکانی گوندی سوریک وێران بوون و شوێنی نیشتەجێبوونیان تێدا نەماوە.

 

گوندەکە ماڵی ٢٨ خێزانی تێدایەو لەگەڵ ئەوەی ٩٠%ی زیانەکان بە گوندەکە گەیشتووە، ئێستا دانیشتوانەکە بێ ماڵن و داهاتوویان نەزاندراوە، هەر خێزانێک خێمەیەکی لە مانگی سوور وەرگرتووە و هەندێک خێزان دەڵێن دانیشتوانێکی زۆر هەیە لە یەک چادردا دەژین، پاڵپشتی حکومەت بۆ خەڵک تا ئێستا گەیشتووەتە کەمترین مەرج و دەوترێت تەنانەت بارودۆخی دابینکردنی خۆراکی حکومەتیش تەنها بۆ ماوەی ١٥ ڕۆژە دیاریکراوە و ڕێکخراوە ناحکومییەکان لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و دانیشتوانەکە خۆراک و جلوبەرگ و پاککەرەوە و یارمەتی دارایی بۆ ئەو کەسانە دابین دەکەن کە زیانیان بەرکەوتووە.

 

لافاو و قەیرانەکان بیانوویەکن

بەگوێرەی ڕاپۆرتی دانیشتوانی گوندی سۆریک، دوای لافاوەکەی ئەم دواییە، بەرپرسانی حکومەتی ماکۆ بە خەڵکەکەیان وتووە کە گوندەکە دووبارە بنیاد دەنێنەوە و دەبێت بە تەواوی چۆڵ بکرێت، هەرچەندە خەڵکی ناوچەکە بەهۆی وێرانکارییەکانەوە دژایەتی ئەوەیان نەکرد، بەڵام ئەوەی ئەوانی توڕە کرد ئەوە بوو کە بەرپرسانی حکومەت وتیان چیتر ناوی ئەم گوندە نوێیە سوریک نابێت و بە ناوێکی تورکی ناوی دەبەن.

 

حکومەت گوندی سۆرێکی بە "یەنی قزڵچی" ناونا، کە ناوێکی تورکییە و دانیشتوانی ناوچەکە دەڵێن دەبێت ناوی گوندەکە بە ناوی سۆریک یان سۆریکی نوێوە بندرێت، بەڵام دەسەڵاتداری شاری ماکۆ ڕایگەیاند کە ئەم گوندە دوو ناوی هەیە وەک بەشەکانی دیکەی وڵاتەکە، بەڵام گوندنشینەکان ئەو قسانە ڕەتدەکەنەوە.

 

لە ناوچەی بورالان کە ١٦ گوندی تێدایە، چەندین ساڵ لەمەوبەر ژمارەیەکی زۆر لە گەنجان کۆچیان کرد بەهۆی نەبوونی کار، بەڵام ناوچەکە نزیکەی ٥٠٠ خێزان و دانیشتوانەکەی نزیکەی دوو هەزار ٢٠٠ کەسە، کە هەموویان کوردن.