نەخشه ڕێگایەک بۆ کەمکردنەوەی پیسبوونی ژینگه
نەتەوەیەکگرتووەکان نەخشه ڕێگایەکی پەرەپێداوه که تیایدا ڕێگە چارەسەرەکان بۆ کەمکردنەوەی پیسبوونی پلاستیک له جیهاندا تا ساڵی ٢٠٤٠ دیاری دەکات.
ناوەندی هەواڵ
بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ژینگە "UNEP" ڕۆژی ١٦ی ئایار ڕاپۆرتێکی نوێی بە ناونیشانی "ڕاگرتنی سەرچاوەکانی پیسبوون" بڵاوکردەوە کە پشتڕاستی دەکاتەوە پیسبوون بە پلاستیک دەتوانرێت تا ساڵی ٢٠٤٠ بە ڕێژەی ٨٠٪ کەمبکرێتەوە ئەگەر وڵاتان و کۆمپانیاکان سیاسەت و گۆڕانی قووڵی بازاڕ ئەنجام بدەن بە بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای ئێستا.
ڕاپۆرتەکە پێش خولی دووەمی دانوستانەکانی پاریس دێت لەسەر ڕێککەوتنێکی جیهانی بۆ کەمکردنەوەی پیسبوونی پلاستیک، هەروەها باس لە قەبارە و سروشتی ئەو گۆڕانکارییانە دەکات کە پێویستە بۆ کۆتایی هێنان بە پیسبوونی پلاستیک و بەدەستهێنانی ئابووری بازنەیی.
ڕاپۆرتەکە نەخشەڕێگایەکی ئاشکرا کرد بۆ کەمکردنەوەی ئەم مەترسییانە بە بەکارهێنانی ڕێگایەکی بازنەیی کە پلاستیکەکان لە سیستمی ژینگەیی دوور دەخاتەوە، هەروەها ئەگەر ئەم نەخشە ڕێگایە بەدوای خۆیدا بێت، لەوانە دانوستاندن لەسەر ڕێککەوتنێک لەسەر پیسبوونی پلاستیک، دەکرێت دەستکەوتی بەرچاوی ئابووری، کۆمەڵایەتی و ژینگەیی بەدەست بهێندرێت.
گۆڕانکارییەکان بۆ کەمکردنەوەی پیسبوونی پلاستیک
بۆ ئەوەی تا ساڵی ٢٠٤٠ پیسبوونی پلاستیک بە ڕێژەی ٨٠٪ لە جیهاندا کەمبکرێتەوە، پێویستە پلاستیکە ناپێویستەکان لەناوببرێن بۆ کەمکردنەوەی قەبارەی کێشەکە، ئەمەش پێویستی بە سێ گۆڕینی بازاڕ هەیە، یەکەم: بە دووبارە بەکارهێنانەوەی بوتڵە پڕکراوەکان و چالاککردنی بەرنامەی چاککردنەوەی بوتڵەکان، پیسبوونی پلاستیک دەتواندرێت تا ساڵی ٢٠٤٠ بە ڕێژەی ٣٠٪ کەم بکرێتەوە.
یەکێک لەو سێ گۆڕانکارییە دووبارە بەکارهێنانەوەیە، واتە پیسبوونی پلاستیک دەتواندرێت بە ڕێژەی ٢٠٪ کەمبکرێتەوە تا ساڵی ٢٠٤٠۰ ئەگەر دووبارە بەکارهێنانەوە ببێتە کۆمپانیایەکی جێگیرتر و سێیەم، دواکەوتن و هەمەجۆرکردن، بەرهەمەکانی وەک کاغەز و ماددەی تێکەڵکراو دەتواندرێت بەکاربهێندرێن وەک جێگرەوەیەک بۆ پلاستیک، کە دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی پیسبوونی پلاستیک بە ڕێژەی ١٧٪.
ئینگەر ئەندرسن، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری UNEP ڕوونیکردەوە کە شێوازی بەرهەمهێنانی پلاستیک و بەکارهێنان و فڕێدانی سیستمی ژینگەیی پیس دەبێتە هۆی مەترسی زۆر لەسەر تەندروستی مرۆڤ و سەقامگیری کەشوهەوا کەم دەکاتەوە.
پیسبوونی پلاستیک مەترسییەکی گەورە دروست دەکات بۆ ژینگە بەهۆی بەکارهێنانی بەربڵاوی و درێژخایەنی پێکهاتەکانی کە بە ئاسانی ناتواندرێت لەناوببردرێن، چونکە پاشەڕۆی پلاستیک بە شێوەیەکی نەرێنی کاریگەری نەرێنی لەسەر هەموو زیندەوەرە زەوی و دەریاییەکان و مرۆڤ دەکات بە کاریگەری لەسەر زەوی و زەریاکان و ڕێڕەوە ئاوییەکان و کاریگەرییەکەی نەک تەنها بۆ ژینگەی زەوی بەڵکو پیسبوونی پلاستیک لە هەوا و ئاویشدا ڕەنگدەداتەوە.