ڕەفیف ئیسلیم

 

غەززە- ١٦ی ئەیلوول یەکەم ساڵیادی ڕاپەڕینی ژنانی ئێرانە کە بە ئیدانەی کوشتنی ژینا ئەمینی دەستیپێکردو تا ئێستا بەردەوامە، ئەوەی ژنانی ئێرانی هاندا پێشەنگایەتی خۆپیشاندانەکان بکەن لە گۆڕەپانە گشتییەکانەوە داوای مافی کارکردن، تەندروستی، پەروەردە، ڕادەربڕین و ئازادی ڕوخسارە.

 

سەبارەت بە دۆخی ژنان لە ئێران، ئیسلاح حسینە، چالاکوانی فێمێنیستی و بەڕێوەبەری سەنتەری لێکۆڵینەوەی یاسایی و ڕاوێژکاری و پاراستنی ژنان لە فەلەستین، وتی: دەوڵەتی ئێران ناوچەیەکە کە تایبەتمەندی خۆی هەیە بەگوێرەی سروشتی ئەو یاسایەی کە لەوێ هەیە، بۆیە ژنانی ئێران بە بەردەوامی مافەکانیان بە ئاشکرا و پێشێل دەکرێت و لە ژێر دەسەڵاتی پیاوان و بێبەشکردنی مافە کۆمەڵایەتی و ئابووری و سیاسییەکانیان، پرسیار دەکەن کە پەیماننامەکانی توندوتیژی دژ بە ژنان و مافە یاسایی و یاساییەکانی ژنان لە کوێوە هاتوون؟

 

ئاماژەی بەوەشکرد، ژنان لە وڵاتە عەرەبییە جۆراوجۆرەکاندا پێشەنگایەتی شۆڕشەکانیان کردووە و چێژ لە بەشێک لە مافەکانیان وەردەگرن لەژێر پاراستنی ئەو پەیماننامە نێودەوڵەتییانەی کە وڵاتەکانیان ئەنجامی دەدەن، لە کاتێکدا ژنانی ئێرانی ڕووبەڕووی جۆرەها چەوساندنەوەی ڕەگەزی بوونەتەوە، بەردەوامبوونی خۆپیشاندانە ئاشتیانەکان، کە یەکێکە لە ڕێگا یاساییەکان بۆ گەیاندنی پەیامێک بۆ بڕیاردەران کە ڕێزگرتن لێیان و مامەڵەکردن لەگەڵیان بەپێی ئەو پەیماننامانە مافێکی بنەڕەتییانە.

 

"واز لەو بیرۆکانە بهێندرێت کە پیشەکان بە پێچەوانەی سروشتی ژنان دەزانن"

ئیسلاح حسینە ئاماژەی ، ئەوەی پێی دەوترێت پیشە یان دیسپلینە ئەکادیمییەکان کە بە پێچەوانەی سروشتی ژنان داندراوە، بێمانایە و پێویستە واز لە بڵاوکردنەوەی ئەم بیرۆکانە بهێنن چونکە ژنان تواناکانی خۆیان لە بوارە جۆراوجۆرەکانی وەک دادوەری و ئەندازیاری و زانستی ناوکی و بۆشایی ئاسمان سەلماندووە، چی ڕێگری لە ژنانی ئێرانی دەکات لە سوود وەرگرتن لەو توانایانەی دەوڵەت لە بوارە جۆراوجۆرەکاندا دابینی دەکات، چ ئەو ڕاستییەی کە کاری ئەو لەم بوارەدا خزمەتێکە بۆ وڵاتەکە و هەوڵی بەردەوام بۆ پەرەپێدانی دەدات.

 

جەختی لەوەکردەوە کە ژنان لە ئێران هەمیشە ناچار بە دۆخی سیاسی فەرمانڕەوای وڵاتەکە کراون، بۆیە ئەگەر سەرۆک، بۆ نموونە، بایەخ بە جێبەجێکردنی مافەکانی ژنان بدات، ئەوا دەرفەتی ئەوەیان پێدەدات کە لە بەرامبەردا گەشە بکەن و پێشکەشی بکەن، ئەو کەسانەی کە لە هەموو مافەکانیان بێبەشن و سنوورداریان دەکەن بە تۆقاندنیان و دروستکردنی قەیران، ژەهراویکردنی خوێندکارانی کچ لە قوتابخانەکاندا کردەوەیەکی دەرەوەی مرۆڤایەتییە، چونکە کوشتنی کەسێک لە دەرەوەی مەودای ژیری و لۆژیکییە.

 

ئاماژەی بەوەشدا کە یاسای ئیسلامی هەموو مافەکانی خۆی بە ژنان بەخشیوە و ناکرێت پاساو بۆ ئەم کردەوە قێزەونانە لە ڕێگەی ئایینەوە بدرێت کە ماف و کەرامەتی ژنان دەپارێزێت، وتیشی: سەرکردە و بەرپرس هەن کە دەیانەوێت ئامانجەکانیان جێبەجێ بکەن بە کوشتنی ژنان و منداڵان لە ئێران، هەروەها ترساندنیان و تاڵانکردنیان لەسەر خەرجی دارایی خۆیان بۆ سەپاندنی ڕووپۆشێکی ناچاری یان پەروەردەیەکی تەسک کە دەمانگەڕێنێتەوە بۆ سەردەمی کۆنی مرۆڤ لە جێبەجێکردنی مافەکانی مرۆڤدا.

 

"بۆچی هەمیشە ژنان سەرکوت دەکرێن؟"

ئیسلاح حسەینە پرسیاری ئەوەی کرد کە بۆچی هەمیشە سەرکوتکردن بەسەر ژناندا بووە، جا لەبەر ئەوەی لاوازن یان لەبەر ئەوەی کە بێ یارمەتی بوون و نەیاندەتوانی ڕووبەڕووی ببنەوە، یان لەبەر ئەوەی هیچ کەسێک نەبوو پشتگیرییان بکات بۆ ئەوەی داوای مافەکانیان بکەن، ئیسلاح حسینە داوای لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد سزا بەسەر دەوڵەتدا بسەپێنن چونکە ئەو پەیماننامەیەی واژۆ کردووە و بەڵێنی جێبەجێکردنیان داوە و پەیماننامەکەیان پێشێل کردووە.

 

"ژنانی ئێران ناچار بۆ کۆچ دەکرێن"

ڕوونیکردەوە کە ئەگەر ژنانی ئێرانی بیانەوێت حیجاب لاببەن یان بەشداری لە پێشبڕکێ نێودەوڵەتییەکاندا بکەن بۆ نوێنەرایەتیکردنی وڵاتەکەیان یان ژیانی ئاسایی خۆیان ئەنجام بدەن، ئەوا ناچار دەبن کۆچ بکەن بۆ دەرەوەی ئێران و جەختیشی کردەوە کە بەردەوامبوونی ئەم بارودۆخە دەبێتە هۆی بەتاڵکردنەوەی وڵاتی ئەو ژنانەی کە ژیانێکی کۆیلایەتی لە بارودۆخێکی سەختدا دەژین و بە شێوەیەکی کۆیلە لەلایەن حکومەتەوە سەپێندراون، ئەگەرنا ڕووبەڕووی دەستدرێژی و دەستبەسەرکردن دەبنەوە.

 

ئاماژەی بەوە کرد کە بەردەوامبوونی شۆڕشی ژنانی ئێران پێشەکییەکە بۆ بەدەستهێنانی ئازادی نزیکیان، چونکە هەموو بزووتنەوە ئازادیخوازەکان لەدوای شۆڕشەکانی ژنانەوە دامەزراون، کە بەناوبانگترینیان شۆڕشی ٨ی ئادار بوو، کە ڕۆژێکی جیهانی بە ژنان بەخشی کە لەلایەن هەموو وڵاتانی جیهانەوە ئاهەنگ دەگێڕدرێت، بەردەوامبوونی ئەم داواکارییانە ئەوە بوو کە ژنانی هێنایە سەر ئەو پۆستە بڕیارانەی کە لە کاتی متمانەیان پێکرا و تەنانەت بەشدارییان لەو وڵاتانەدا کرد کە دەرفەتیان پێدابوون ببنە بەشێک لە پرۆسەی گەشەکردن و ڕێنیسانس.

 

لە کۆتایی قسەکانیدا ئیسلاح حسینە جەختی لەوە کردەوە کە بەردەوامبوون لە داواکردنی مافەکان مانای ئەوەیە کە ژنان گەیشتن بە ئامانجەکانیان و ئەو قوربانییانەی دەیکەن ئەوەیە کە مافی ژیان و ئازادی بە نەوەکانی داهاتوو دەبەخشێت.