مەدینە مامەدئۆغڵو

 

سەمسور- پێنج مانگ بەسەر دوو بوومەلەرزەکەی ٦ی شوبات، کە ناوەندەکەی مەڕەش بوو لە تورکیا و باکووری کوردستان تێدەپەڕێت، سەرەڕای ئەو ماوەیەی تێپەڕیوە، کێشەی دانیشتووانەکەی هەر بەردەوامە و سەمسور یەکێکە لەو شارانەی کە بە گوێرەی ئەنجامەکان ٦٨٪ی بیناکان زیانیان بەرکەوتووە، لە سێ شوێنی شارەکە بینا دروست دەکرێتەوە و باڵەخانە بەرزەکان لە ناوچەکانی نزیک ناوەندی شارەکە دروست دەکرێن، وەک کاراداغ، ئۆرەنلی و ئیندێرێ (زی) سەرەڕای ئەوەی بوومەلەرزەی بچووک ڕوودەدات، بەڵام بینا و باڵەخانە دروست دەکرێنەوە، هاوڵاتیانیش باس لەو تەقینەوانە دەکەن کە چەند مانگێكە لەسەر پڕۆژەکان بەکاردێت و دەڵێن: زیان بە ماڵ و تەندروستی دەروونیمان گەشتووە.

                         

سەرەڕای بوومەلەرزە بچووکەکان، سێ باڵەخانەی بەرز دروست دەکرێن

لە سەمسور لانیکەم ٥ هەزار و ٩٥٣ بینا وێران بوون، دوو هەزار و ٣٢٩ بینا دەبێت دەستبەجێ بڕووخێندرێت، بە گشتی ٨ هەزار و ٢٨٢ بینای وێران بوو هەن،  لەبەر ئەوەی کاری لابردنی داروپەردوو هێشتا بەردەوامە، لە هەموو شوێنێک پاشماوە هەیە، ئەمەش زیان بە تەندروستی مرۆڤ دەگەیەنێت، باڵەخانەی نوێ بە سێ قۆناغ لە شارەکە دروست دەکرێت، پڕۆژەکە کاری هاوبەشی وەزارەتی گۆڕانی وەرزی تورکیا و شارستانیکردنی دەوروبەری، بە هەماهەنگی لەگەڵ خانووبەرەی تۆکی و ئیملاکە، لەو شارەی کە ٦٤ هەزار و ٥٠٠ خانووی تێدا دروست دەکرێت، دیارە کە ٢٨ هەزار خانوو دروستکراوە، ڕاپۆرتەکان ئاماژە بەوە دەکەن، دروستکردنی بیناکان لە مانگی سێدا دەستیپێکردووە و ٦١٤ بینایان دوای ٦ مانگ تەواو دەکرێن، ئەو بینایانەی لە ناوچە شاخاوییەکە دەستیان پێکردووە پلانیان بۆ دانراوە کە ٨ نهۆم بن.

 

هەموو ڕۆژێک ژمارەیەکی زۆر تەقینەوە بەکاردێت

لەو ڕۆژەوەی دەستکراوە بە دروستکردنی بیناکان، ڕۆژانە سێ جار تەقینەوە بۆ شکاندنی داروپەردووەکان لە ناوەندی شارەکە بەکاردێت، هاوڵاتیان ناتوانن بچنە ماڵەکانیانەوە کە بەهۆی تەقینەوەکانەوە زیانیان بەرکەوتووە، هاوڵاتیانی سەمسور ئاماژەیان بەوەکرد، دیواری ماڵەکانیان بەهۆی تەقینەوەکانەوە زیانی بەرکەوتووە و مێشکی منداڵەکانیان خراپتر بووە، بەهۆی باری دەروونیانەوە لە هەر تەقینەوەیەکدا دەڵێن بوومەلەرزەیە.

 

ناتوانن بچنه ناو ماڵەکانیان

دانیشتوانی گەڕەکی فاتیح لە نزیک شوێنی دروستکردنی بیناکان وتیان: پێویستە ئەو بینایانە لەوێ دروست بکرێن، بەڵام بیناکانی دیکە زیانیان بەرکەوتووە بەهۆی تەقاندنەوەوە، دلبەر یوجەتاش، دانیشتووی گەڕەکەکە، وتی: لەگەڵ دروستکردنی بیناکە، خانووەکانیان کە زیانی کەمیان بەرکەوتبوو وێران بوون، بەهۆی ئاژەڵەکانەوە نەیانتوانیوە لە چادرەکاندا بمێننەوە، هەروەها منداڵان بەهۆی دەنگی تەقاندنەوەی داروپەردووەکانەوە ناتوانن بچنە ناو ماڵەکانیان و دەترسن.

 

"شوێنێک دروست دەکەن و شوێنێکی دیکە وێران دەکەن"

دلبەر یوجەتاش وتیشی: هەموو کاتێک بوومەلەرزەکان ڕوو دەدەن، ماڵەکانمان زیانیان بەرکەوتووە، دەتوانین بچینە ژوورەوە، بەڵام لە کاتی بەکارهێنانی تەقینەوەکاندا دەچینەوە دەرەوە، بەهۆی تەقاندنەوەکان ماڵەکانمان زیاتر زیانیان بەرکەوتووە، ئەمڕۆ تەنها پێنج جار دەنگی تەقینەوە هات، ئەوانەی ئەم کارە دەکەن بابێن لە بەردەم ئەم دەنگەدا بژین، شەوان چۆن سەری خۆمان بخەینە سەر سەرین و بڵێین بوومەلەرزە هەیە؟ ماڵەکانمان زیانیان بەرکەوتووە، کاتێک ئەو خانووانە دروست دەکەن، ژیانی ئێمە خراپ دەکەن، با چارەسەرێک بدۆزنەوە، ئەوان شوێنێک خراپتر دەکەن، کار چییە؟ چی بکەین ئەگەر ماڵەکانمان وێران بکەن؟ با خۆیان لە شوێنی ئێمە دابنێن، دەروونی ئێمە بەهۆی ئەم بارودۆخەوە خراپتر بوو و باش نابێت.

 

بەهۆی ئەو تەقینەوانەوە، دیوارەکانی ماڵەکانمان زیانیان بەرکەوتووە

ئایسەل چەلیک ئاماژەی بەوەکرد، ئەوان چیتر بوومەلەرزەکە و دەنگی تەقینەوەکە جیا ناکەنەوە و داوای چارەسەرێکی بۆ ئەم دۆخە کرد، وتیشی: لە کاتی بوومەلەرزەکەوە نەمانتوانی لە ماڵەوە بمێنینەوە و ئێستاش ناتوانین بچینە ناو ماڵەکانمان بەهۆی ئەو تەقاندنەوانەی لە کاراداغ دەکرێن، بەداخەوە چۆن دەتوانن لە دژی مرۆڤ ئەوە بکەن؟ هەڵەکانیان بەهەمان شێوە بەردەوامە، کاتێک تەقینەوە بەکاردەهێنن، ئەوان نازانن چی ڕوودەدات، ماڵەکە لە شوێنی خۆی نەماوە، هەروەها ئەو ماڵانەی بەهۆی بوومەلەرزەکەوە زیانیان بەرکەوتووە، وێران بوون، دیوارەکانی ماڵەکانمان درزیان تێکەوتووە، ئێمە نازانین دەنگەکان بەهۆی تەقینەوە دەستکردەکانە یان بوومەلەرزەیە.