کەژەکە: بڕیارەکەی لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا جێگەی ڕەزامەندی نییە
کۆردیناسیۆنی کەژەکە ڕایگەیاند، پێویستە لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا بەخێرایی هەنگاو بنێت بۆ کۆتاییهێنانی بێ یاسایی لە ئیمراڵی و دەڵێت: "نابێت چاودێری ئەشکەنجەدان بکات، پێویستە ڕێگری لێبکات".
ناوەندی هەواڵ
کۆردیناسیۆنی کۆمەڵەی ژنانی کوردستان-کەژەکە سەبارەت بە بڕیاری لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا سەبارەت بە عەبدوڵا ئۆجالان، ڕێبەری گەلی کورد ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە.
ڕاگەیاندراوەکە بەم شێوەیەیە:
"لە ئیمراڵی کە سیستمی ئەشکەنجەدان هەیە و پەیوەندی لەگەڵ ڕێبەر ئاپۆ بە تەواوی پچڕاوە، دەسەڵاتێکی تایبەت لە دەرەوەی مرۆڤایەتی کاریگەرە، دەوڵەتی فاشیستی دەوڵەتی تورکیا و حکومەتی ئاکەپە - مەهەپە بەرپرسیارن لەم جینۆسایدە، تا ئەگەر ئەم سیستمە نەهێڵرێت گەلەکەمان ئازاد نابێت بەتایبەت ژنان و گەنجان.
لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا لە ١٧ی ئەیلوولدا بۆ تاوتوێکردنی ئەم بابەتە کۆبووەوە و لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ ڕاگەیاندراوێکیان بڵاوکردەوە، لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە کە سەرپێچییەک لە ئیمراڵی هەیە، جگە لەوەش ڕایگەیاندووە کە بۆ ماوەی ساڵێک پەیڕەوی لێدەکات و لە مانگی ئەیلوولی ٢٠٢٥دا دەتوانێت بڕیارێکی کاتی بدات.
"سیستمی ئیمراڵی، هێرشێکە دژ بە ئیرادەی گەلی کورد"
بە تایبەتی ڕێبەر ئاپۆ ماوەی ٤٣ مانگە هیچ پەیوەندییەکی لەگەڵ نەگیراوە، جگە لەمەش، ڕێبەر ئاپۆ ماوەی ٢٦ ساڵە لە سیستمی ئەشکەنجەی ئیمراڵیدا ڕاگیراوە، هەوڵ دەدەن لە دونیا و مرۆڤەکان دایببڕێن، سیستمی ئیمراڵی هێرشێکە دژ بە ئیرادەی گەلی کورد کە تێکۆشان بۆ بوون و ئازادی خۆی دەکات، شەڕی قڕکردنە، هێرشێکە بۆ لەناوبردن و وشککردنی ڕەگمان، بوونی ئەم سیستمە هێرشێکە لە دژی ژنان، گەنجان، کولتوور، زمان، باوەڕ، شێوازی ژیان، بوون و ئازادی کورد، نەک تەنها لە باکووری کوردستان، بەڵکو کاریگەری لەسەر بەشەکانی تری کوردستان هەیە، ئەنجامی هێرشە جینۆسایدەکان کاریگەری لەسەر هەموو کوردان لە سەرتاسەری جیهاندا هەیە، تا سیستمی ئیمراڵی بەم شێوەیە پێناسە نەکرێت، هەر سەرنجێک بکرێت بە مانای پەسەندکردنی سیاسەتی جینۆساید دێت، هێشتنەوەی مرۆڤێک لەم هەلومەرجەدا کە ملیۆنان کەس وەک ڕێبەری خۆیان دەیبینن، ئەشکەنجەیە بۆ ملیۆنان کەس، ئەم سیستمەی ئەشکەنجەدان لەسەر ڕێبەرتی، سیستمێکی ئەشکەنجەدانە بەسەر هەموو گەلی کورد و مرۆڤایەتیی جیهان کە نوێنەرایەتی مۆدێرنیتەی دیموکراتیک و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەکەن، ڕژێمی بکوژی فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە لە ڕێگەی سیستمی ئیمراڵیەوە هەوڵی تیرۆریزە کردنی گەلی کورد دەدات و بەو هۆیەشەوە هەڕەشە لە هێزە دیموکراتییەکان لە خودی تورکیا دەکات، فاشیزمێک کە لە تورکی هەیە بە شێوازێکە کە خۆزگە بە فاشیزمی هیتلەر دەهێنێت، هێزە دیموکراتیکەکانی تورکیا ناتوانن لە تورکیا بژین، سەرچاوەی هەموو ئەمانە سیستمی ئیمراڵییە، ئەم بڕیارەی به کۆمیتەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا به دەست هاتووه، ڕێگه به درێژەی ئەو ڕاستیە دەدات که فاشیزم له کوردستان له ئاستی جینۆسایددایه و بەرامبەر بازنه فیکری-دیموکراتیکەکانی تورکیا ئەنجام دەدرێت.
"خواستی هاوبەشی مرۆڤایەتیی جیهان، ئازادی فیزیکی ڕێبەر ئاپۆیە"
سیستمی ئیمراڵی سیستمێکی جیهانییە کە هەبوون و مانای مرۆڤایەتی لە جیهاندا تێیایدا ئەزموون دەکرێت، بۆیە دۆستانی گەلەکەمان لە سەرتاسەری دونیا لە بەرامبەر گۆشەگیریی ڕەها و ئەشکەنجەدانی ڕێبەرمان هەنگاو دەگرنە بەر، کەسانی ناسراو و بیرمەند و ئەوانەی پێشەنگایەتی لە بوارەکانی هونەر و سیاسەت و زانست و فەلسەفەدا دەکەن، بانگەوازیان کرد و نامەیان نووسی و هەوڵەکانیان بۆ ئازادی فیزیکی ڕێبەرەکەمان دەستپێکرد، ٦٩ کەس کە خەڵاتی نۆبڵیان بەدەستهێناوە لە هەمان چوارچێوەدا بانگەوازیان کردووە، لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە بە ئابیە یالا، لە ئاسیا تا ئەفریقا لە هەموو بوارێکدا، بە کورتی لە هەموو کیشوەرەکاندا، خەڵک و دامەزراوە و ڕێکخراوەکان کەمپەینیان بەڕێوەبرد، چالاکیان کرد و لێدوانیان بۆ ڕێبەرەکەمان دەدا، خواستی هاوبەشی مرۆڤایەتی جیهان، حەسرەتیان بۆ ئازادی ڕێبەر ئاپۆیە.
ڕێبەری ئێمە دروستکەری دروشمی ''ژن، ژیان، ئازادی''ە، ئەم دروشمە سروشتیترین، مانادارترین، بەهێزترین و جوانترین شێوازی دەربڕینی خواستی ژیانێکی ئازادە کە مرۆڤایەتی یەکدەخات، ئەم دروشمە لە هەمانکاردا دەربڕینی ئازادی ڕێبەرتییە، ڕێبەری ئێمە کە ئەم دروشمەی خوڵقاند، ئەم فەلسەفەی ژیانی بنیادنا و مرۆڤایەتی لە هەموو جیهاندا بە یەک قسە و کردار کۆکردەوە، لە دەوری هەمان بەها جوانەکانی مرۆڤایەتی کۆکردەوە، لە بەها دیموکراتیەکاندا کۆکردەوە، ئێستا دەبێت لە ڕووی فیزیکییەوە ئازاد بێت.
"پێویستە لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا، سیستمی ئیمراڵی بە شێوەیەکی دروست پێناسە بکات"
کۆمیتەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا کە بانگەشەی ئەوە دەکات، بەهاکانی دیموکراتیک بە نرخ دەزانێت، چاوەڕوان دەکرا ئەنجامی گفتوگۆکانی ئەوە بێت کە ڕاستییەکان بکاتە بنەما و بە شێوەیەکی دروست سیستمی ئەشکەنجەدانی دەوڵەتی تورکیا پێناسە بکات، لە ڕاگەیەندراوەکەدا ڕاگەیەندراوە کە سەرپێچییەک هەیە، لە ئیمراڵی پێشێلکاری هەیە، بەڵام لە دەرەوەی پێشێلکارییەکە گۆشەگیرییەکی ڕەها و ئەشکەنجەدانی ڕێکوپێک هەیە، ماوەی ٤٣ مانگە ڕێبەرەکەمان نەیتوانیوە لەگەڵ پارێزەران و بنەماڵەکەی و دامەزراوە دیموکراتیکەکان و نوێنەرانی سیاسی کە دەرفەتی کۆبونەوەیان هەیە کۆببێتەوە، ئەم بێ زانیارییە ژنان و گەنجانی گەلەکەمان توڕە دەکات، ئەم توڕەییە لە هەموو هەنگاوێکدا گەشە دەکات و دوورە لەو کۆنفیدرالیزمە دیموکراتیکەی کە ڕێبەرمان بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دایناوە و خزمەت بە زیادکردنی کەلێنی نێوان گەلان دەکات، ئەم دۆخە مەترسی لەسەر ژیانی ئارام و ئازادی مرۆڤایەتی دروست دەکات، جێگای قبوڵ نییە لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا چاو لەم ڕاستیانە دابخات، بۆیە پێویستە لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا هەڵسەنگاندن بۆ بڕیارەکەی بکاتەوە و سیستمی ئیمراڵی بە شێوەیەکی دروست پێناسە بکات.
هۆکاری ئەو ساڵەی کە وەک دوا وادە دیاری کراوە چییە؟ نەبینینی دڕندەیی و هێرشە جینۆسایدییەکانی دەوڵەتی تورک بۆ ماوەی ساڵێک سوودی بۆ کورد و مرۆڤایەتیی جیهان و ئەنجومەنی ئەوروپا نابێت، هەڵوەشاندنەوەی سیستمی ئیمراڵی، ڕەخساندنی هەلومەرج بۆ ژیانی ئازادی ڕێبەرمان، دەبێتە هۆی ئەوەی تورکیا بە پێی پێوەرەکانی یەکێتی ئەوروپا گۆڕانکاری لەسەر بنەمای دیموکراتیکی ئەنجام بدات، درێژکردنەوەی پرۆسەکە تا مانگی ئەیلوولی ٢٠٢٥ قبوڵ ناکرێت، رێبەری ئێمە ٢٦ ساڵی تەمەنی لە بارودۆخی دوور لە تەندروستی لە ئیمراڵی بەسەر برد و ئێستا تەمەنی ٧٤ ساڵە، درێژکردنەوەی ئەم پرۆسەیە بۆ ماوەی ساڵێکی تر دوورە لە چاوەڕوانییەکانی گەلەکەمان و ژنان و هەموو گەلی جیهان، ئەوە ڕێگەپێدانی کردەوەی جینۆسایدی دەوڵەتی تورکیایە، وە دۆخێکی قبوڵنەکراو بۆ ئەنجومەنی ئەوروپایە.
بڕیارەکەی لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا بە جێگەی ڕەزامەندی نازانین، بەم بڕیارە سیستمی ئەشکەنجەدانی ڕێبەرەکەمان پشتگوێ خراوە، بۆ ئەوەی ئەم سیستمە قڕکەرە لە لایەن دەوڵەتی تورک بەردەوام بێت، مۆڵەت دراوە.
داواکارین و هیوادارین لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا بە توندی هۆشداری بداتە دەوڵەتی تورکیا و حکومەتی ئاکەپە-مەهەپە، بۆ ڕاگرتنی ئەشکەنجە لە سەر ڕێبەرەکەمان هەنگاوی کردەیی بنێت، پێویستە ئەو سیاسەتەی خۆی کە دەوڵەتی تورکیا ئاسایشی سیستمی ئیمراڵییە بگۆڕێت و زەمینەسازی بۆ ئازادی فیزیکی ڕێبەر ئاپۆ دروست بکات، ئەمەیە کە چاوەڕوان دەکرێت لە لیژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا.
"نزیکبوونەوەی دەوڵەتی تورکیا لە یاسا، کوشتنی مێژووی مرۆڤایەتییە"
دەوڵەتی تورکیا بە سزای دیسپلینیی بە بیانووی بێ بنەما و شێوازی سزا کە کەس نایزانێت و نایبینێت، ڕژێمێکی جینۆساید لە ئیمراڵی بەڕێوە دەبات، بەم شێوەیە سیستمی ئەشکەنجەدان هەموو ڕۆژێک نوێ دەبێتەوە، لە هەمان کاتدا هەوڵ دەدات پێگەی یاسایی ''مافی هیوا'' نەهێڵێت، لە ڕوانگەی یاساییشەوە ئامرازەکانی تێکۆشان وەردەگرێت، بڕیاری سیاسی دەدات، بەپێی بەرژەوەندی دەسەڵاتدارێتی یاسا پێشێل دەکات، ئەمەش زیان بە هەستی دادپەروەری گەلەکەمان دەگەیەنێت، نزیکبوونەوەی دەوڵەتی تورک لە یاسا خەریکە مێژووی مرۆڤایەتی دەکوژێت، پێویستە بزانرێت ڕێبەر ئاپۆ تاکە هیوای ژیانێکی مانادار و ئازادە بۆ گەلی کورد، ژنان و خەڵکی کورد زۆر باش ئەمە دەزانن، بۆیە تێکۆشان بە توندی بەردەوام دەبێت، لێژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا دەبێت بەخێرایی هەنگاو بنێت بۆ ئەوەی کۆتایی بە ئەم دوژمنایەتییە یاساییە لە ئیمراڵی بهێنێت، نابێت چاودێری ئەشکەنجە بکات، بەڵکو دەبێت ڕێگری لێبکات.
خەڵکی کوردستان و دۆستەکانیان، دامەزراوە ئازادیخواز و دیموکراتیکەکان، ڕێکخراوە سۆسیالیستییە شۆڕشگێڕەکان لە کوردستان و هەموو جیهان بانگەشەی ئازادی فیزیکی ڕێبەر ئاپۆ دەکەن، لەو چوارچێوەیەدا ڕۆژانە سەدان هەزار کەس لە مەیدانەکان و لە چالاکییەکاندان، ئەم تێکۆشانە هەرگیز ناوەستێت، گەشە دەکات و بەردەوام دەبێت تا ئازادی جەستەیی ڕێبەرەکەمان مسۆگەر دەبێت، بۆیە داوا لە لێژنەی وەزیرانی ئەنجومەنی ئەوروپا دەکەین لە دۆخی نالەباری ژنان و گەلان و مرۆڤایەتیی خۆڕاگری جیهان تێبگەن و ڕاستییەکان بدۆزنەوە و لە دیوی ڕاستی مێژوودا بوەستن، لەم بابەتەدا داوا لە خەڵک دەکەین بە وریاییەوە و بەرپرسیارانە مامەڵە بکەن".