Navenda Nûçeyan- Berdevka Meclîsa Jinan a Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan ( DEM Partî) Halîde Turkoglu li navenda partiya xwe ya meclîsê der barê pêşketinên di rojevê de civînek çapemeniyê li dar xist.

Halîde Turkoglu behsa şewatên daristanan ên li Îzmîr, Aydin, Hatay û Manîsayê kir û ji her kesî re got derbasî be û wiha got: “Sedema her zindiyek ku jiyana xwe winda kir û her darek ku di şewatan de wêran bû, hêza siyasî ye ku tedbîrên pêwîst û têrker ji bo pêşîgirtina li van şewatan negirtiye. Şewat wisa ji ber xwe ve derneketine, ji ber polîtîkayên ji bo sermaye û sûdgirtinê ne. Divê polîtîkayên ku jiyana mirovan û zindiyan dixe xeterê û sermayedaran xwedî dike tavilê werin bidawîkirin."

Halîde Turkoglu bal kişand ser salvegera Komkujiya Madimakê û got: “Komkujiya Madimakê sûcek li dijî bawerî, nasname û çandên cuda ye; sûcek li dijî mirovahiyê ye. Divê bi Komkujiya Madimakê rehvrû bibin divê sûcdar hesab bidin. Careke din, ez kesên ku di komkujiyê de jiyana xwe ji dest dane bi rêzdarî bi bîr tînim."

‘Jin ne tenê hejmar in’

Halîde Turkoglu bi bîr xist ku ew bi fermana serokomariyê ya di 20'ê Adara 2021'ê de ji Peymana Stenbolê vekişiyane û got: "Bi vê biryara ku ji aliyê desthilatdariya siyasî ve hatiye dayîn, ji bo me jinan tiştek din fermî bûye. Bi xwekişandina ji vê fermanê fermî bûye ku sûcdar dê werin parastin û teşwîqkirin. Bi rastî, daneyên tundiyê yên 4 salan ên ku ji dema vekişîna wan ji peymanê derketine holê nîşaneya vê yekê ne. Di navbera salên 2021 û Gulana 2025'an de 845 jin hatine kuştin. 1085 jinan di bin şert û mercên gumanbar de jiyana xwe ji dest dane. Ev ne hejmar e; ev hejmara jinên ku hatine kuştin e. Ew jinên ku dema li korîdorên dadgehê li edaletê digeriyan hatine kuştin." 

‘Em dest ji têkoşînê bernadin’

Halîde Turkoglu da zanîn ku ger Peymana Stenbolê îro bihata bicîhanîn, ew jin dê sax bûna û got: “Eger polîtîkayên bêcezatiyê  tunebûna ku sûcdaran cesaret bikira, ew jin dê sax bûna. Ez careke din li ser navê hemû jinan dibêjim; em ê têkoşîna xwe ya ji bo vegera Peymana Stenbolê û bicîhanîna her xaleke wê bidomînin. Ji ber ku em pir baş dizanin li vî welatî ne jin tên parastin lê sûcdar û yên ku zarokan îstîsmar dikin tên parastin. Bûyera îstîsmarê li Sêrtê nîşaneya vê yekê ye. Rastiya ku cerdevanek 5 mehan zarokek îstîsmar kir, piştî ku bûyer hat veşartin, wêrekiya xwe nîşan da ku heman sûc careke din bike nîşaneya vê yekê ye. Darizandina Emîne Gîzem Çetîner ji ber parvekirina sûcdarê ku keçek 14 salî îstîsmar kiriye nîşaneya vê yekê ye. Dîsa, rojnamevan Zeynep Durgut ji ber eşkerekirina çeteyek fihûşê, çeteyek îstîsmarkar li Şirnexê tê tehdîtkirin. Ger nasnameya kesên ku gefê dixwin ji raya giştî re were eşkerekirin dê ev cesaret nedîta, ji bo vê yekê tenê yek pênaseyek heye. Kesê tacîz dike û sûcdar li vî welatî tên parastin. Ez careke din ji vir hişyariyê didim. Em ê destûr nedin ku sûcên li dijî jinan tên kirin werin veşartin.

‘Bilindkirina têkoşîna bi rûmet a jinan’

Em ne li aliyê wan kesan in ku cezayê mirinê dane Pexşan Ezîzî û Werîşa Mihemedî, yan jî yên ku li Filistînê jin û zarok bombebaran kirine. Di êrîşa dawî ya li ser Girtîgeha Evînê ya Tehranê de bi dehan girtiyên siyasî jiyana xwe ji dest dan. Derbarê çarenûsa hin girtiyan de tu agahî tune. Dîsa, rejîma mela ya faşîst bi fermî cezayê çalakvana Kurd Pexşan Ezîzî pesend kir. Ji ber vê yekê em careke din dibêjin ku ev ne şerekî di navbera zordar û bindestan de ye; ew şerekî di navbera hêzên emperyal de ye ku baweriyên olî û zayendperest, neteweperest û leşkerî yên ku dijminatiya jin, zarok, karker û kedkaran dikin ji bo  xwe qebûl kirine. Komkujiyên li dijî jinên elewî yên li Sûriyeyê hatine kirin ji vê zîhniyetê serbixwe nîn in. Em ê tu carî li hemberî van êrîşên li ser gel û jinên Elewî bêdeng nemînin û em ê hevgirtina xwe bi jinên Elewî re zêde bikin. Em jin dê bedela vî şerî nedin.

‘Em ê li dora banga birêz Ocalan yekîtîya xwe bidomînin’

Em ê bi yekîtîya li dora Banga Aştî û Civaka Demokratîk a Birêz Ocalan a di 27ê Sibatê de kir, bibin hêza pêşeng ku dê jiyanek azad û wekhev ava bike. Ji ber ku ev bang bangek ji bo jiyanek azad û wekhev e. Em bi perspektîfa xwe ya demokratîk-ekolojîk a jinan ku Birêz Öcalan pêşkêş kir û ji bo hemû gelên cîhanê modelek e, têkoşîna xwe mezin dikin. Em li ser girîngiya  bangê li herderê bi jinan re axivîn. Me şahidî kir ku çawa bang ji hêla jinan ve di her malê ku em çûn û her deriyê ku me lê xist, ji Aydinê heta Muglayê, ji Enqereyê heta Denîzlî û Stenbolê, hat hembêzkirin. Dîsa, me dît ku jin di konferans, civîn û meşên ku li çaraliyê Kurdistanê, li Ewropa û li çaraliyê cîhanê hatin lidarxistin de bang hembêz kirin. Bê guman, ev bang ji civakê, ji jinan, ji ciwanan re hat kirin. Em ji bo ku bang civakî bibe têkoşîna xwe didomînin.

‘Divê meclisa berpirsyariya dikeve ser bi cih bîne’

Ji bo çareseriya demokratîk a pirsgirêka Kurd û Tirkiye bikeve pêvajoya demokratîkbûnê, divê zemînê Meclîsê demildest were avakirin. Divê Meclîs berpirsyartiya dikeve ser pêkbîne û di serî de jin komîsyonek ku nûnertiya hemû beşan dike bêyî windakirina dem were avakirin. Bi komîsyona ku were avakirin re, divê jin bibin kirdeyê pêvajoyê. Ji ber li dijî şeran, ên ku aştiya bi rûmet parastine û ji bo vê bedelên giran dane cardin di destpêkê de jin tên.

Dema ku pêvajo tê nîqaşkirin, girtiyên jin ên siyasî li girtîgehan rastî her cûre binpêkirinên mafan tên. Berdana Besra Erol, girtiyeke nexweş a li Girtîgeha Elazîzê, hate astengkirin û înfaza wê ji bo cara duyemîn bi hincetên kêfî hate şewitandin. Dîsa, girtiyên ku diviyabû li Girtîgehên Sîncan û Elazîzê  bi kiryarên kêfî têne cezakirin. Em bang li rayedaran dikin: Divê binpêkirinên mafan ên li girtîgehan tavilê werin rawestandin. Divê girtiyên ku ji doza Kumpasê ya Kobanê tên darizandin demildest serbest bên berdan.

‘Em li Guvenparka Enqereyê bicivin’

Jin misogeriya avakirina aştiyeke bi rûmet li ser vê erdnîgariyê ne. Ev têkoşîna jinan ji bo azadiyê ye. Ev banga Eren Bülbül, dayika Uğur Kaymaz, Dayikên Aştiyê û Dayikên Şemiyê ye ku peyamek ji konferansa bi navê "Riya Aştiyê: Bîr û Edalet" a ku ji hêla IHD ve li Amed hatî organîzekirin re şandin. Dîsa, wekî ku hûn hemî dizanin, Înîsiyatîfa Jinan a Pêdiviya me bi Aştiyê heye dê di 8'ê Tîrmehê de li Enqereyê bicive da ku daxwaz bike ku parlamento di pêvajoya çareseriya pirsgirêka Kurd de berpirsiyariyê bigire ser xwe. Weke Meclîsa Jinan a DEM Partiyê, em dengê xwe didin vê bangawaziya hêja û bangawaziya li hemû jinan dikin. Werin, em hemû di 8'ê Tîrmehê de saet di 10:00an de li Guvenparka Enqereyê bicivin û saet di 11:00'an de li ber Parlamentoyê biqîrin bibêjin: Parlamento erka xwe bi cih bîne, jin têkoşîna aştiyê diparêzin.”