سورگل شیحو

تل تمر- کوهستان کزوانان منطقه‌ای گسترده با ده‌ها روستاست. این منطقه امسال به دلیل شرایط دشوار با مشکلات گوناگونی مواجه است. در این میان، زنان بیش از همه بار این سختی‌ها را به دوش می‌کشند و از این رو، در پی یافتن راه‌حل‌ها و گزینه‌های جایگزین هستند. مشکلات اقتصادی که خانواده و جامعه را تحت تأثیر قرار داده، زنان را به تکاپو برای یافتن برون‌رفت واداشته است.

 

کنگره ستار و ۱۱ هدف تعیین‌شده

کنگره ستار، به عنوان یک سازمان کنفدرال و دموکراتیک زنان، بر سازماندهی، آموزش و توانمندسازی زنان و همچنین مبارزه برای آزادی زن و برابری جنسیتی در تمامی عرصه‌های حیات اجتماعی متمرکز است. بر همین مبنا، یکی از ۱۱ هدف این سازمان، افزایش مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی، به‌ویژه از طریق توسعه طرح‌های اقتصادی مستقل و جمعی است. کمیته اقتصادی کنگره ستار در مقطع کنونی با زنان این منطقه جلساتی برگزار می‌کند. در این جلسات، اهمیت مشارکت زنان در عرصه اقتصادی، افزایش تاب‌آوری آنان در برابر دشواری‌های زندگی، و لزوم برخورداری از طرح‌های مستقل اقتصادی بدون وابستگی به مردان، مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

زهرا محمد، مسئول کمیته اقتصادی کنگره ستار در تل تمر، در گفتگو با خبرگزاری ما به تشریح وضعیت زنان در کوهستان کزوانان پرداخت.

 

ناکامی طرح‌های پیشین به دلیل ضعف زیرساخت‌های اقتصادی

زهرا محمد با بیان اینکه هدف آنها تحقق اهداف کنگره ستار در حوزه مشارکت اقتصادی زنان است، فعالیت‌های این کمیته را چنین تشریح کرد: «هدف ما مشارکت فعال زنان در عرصه اقتصادی است و ما به عنوان کمیته اقتصادی از هیچ حمایتی در این زمینه دریغ نمی‌کنیم. پیشتر چندین طرح اقتصادی در منطقه کزوانان اجرا شد که کمیته اقتصادی کنگره ستار نقش اساسی در حمایت مادی و معنوی از آنها ایفا کرد. اما این طرح‌ها با شکست مواجه شدند، زیرا زنان و در کل جامعه از نظر اقتصادی توانمند نیستند. واقعیت این است که این منطقه نیاز مبرمی به طرح‌های نانوایی دارد، اما همزمان، هر خانواده به طور متوسط ۱۵ عضو دارد و قادر به خرید بیش از پنجاه هزار لیر نان در روز نیست. این عامل، دلیل اصلی ناکامی طرح‌های اجرا شده است.»

 

هر شکست، سرآغازی نوین است

زهرا محمد با اشاره به اینکه ناکامی طرح‌ها به تلاش‌ها و جستجوهای تازه برای یافتن طرح‌های جایگزین می‌انجامد، ادامه داد: «طرح‌های کشاورزی نیز به دلیل شرایط نامساعد آب و هوایی و دشواری‌های موجود با شکست روبرو شدند. طرح‌هایی که ما اجرا کردیم، ناکام ماندند. اما این به معنای پایان راه نیست، بلکه سرآغازی نوین برای تلاش‌های تازه و یافتن طرح‌های متفاوت‌تر است. زنان، متناسب با انرژی و توان خود، در حال بررسی و ایده‌پردازی برای اجرای طرح‌های جدید هستند. ما در حال حاضر برای عملیاتی کردن دو طرح جدید تلاش می‌کنیم و بر همین اساس، با زنان به رایزنی و گفتگو می‌پردازیم.»

 

فروریختن دیوارهای ترس و مرزهای تحمیلی مردانه

زهرا محمد تصریح کرد که هدف آنها صرفاً حمایت مادی نیست. وی افزود، هدف اصلی، درهم شکستن ترس و مرزهایی است که مردان برای زنان و در میان آنان ایجاد کرده‌اند تا زنان بتوانند به استقلال و خودباوری دست یابند. او در ادامه تأکید کرد: «در دیدارهای ما با زنان، مشاهده شد که آنان هنوز نمی‌توانند از برخی موانع ذهنی عبور کرده و احساسات واقعی خود را با ما در میان بگذارند. ترسی نامتعارف در وجود زنان نهادینه شده که مانع از همسویی آنان با روح و هویت واقعی‌شان می‌شود. ما تلاش می‌کنیم تا با مشارکت فعال زنان در عرصه‌های مختلف، مرزهایی را که ذهنیت مردسالار میان آنان ایجاد کرده است، از میان برداریم. در خلال بازدیدهای ما، آشکار شد که زنان می‌کوشند تا در خانواده و جامعه خود جایگاهی ارزشمند داشته باشند و مورد احترام قرار گیرند.»

 

زنان نباید منتظر مردان بمانند؛ تجارت، حرفه زنان نیز هست

زهرا محمد با اشاره به اهمیت تجارت، اظهار داشت که این عرصه تنها به مردان تعلق ندارد و زنان نیز می‌توانند در آن فعال باشند. وی ادامه داد: «این تصور که تجارت صرفاً یک حرفه مردانه است، نادرست می‌باشد. زنان نیز قادر به تجارت هستند و این عرصه به آنان نیز تعلق دارد. از آنجا که مردان تجارت را به خود محدود کرده‌اند، مانع از استقلال و نقش‌آفرینی زنان در این حوزه می‌شوند. به همین دلیل، مردان در حمایت از همسر، خواهر و مادر خود برای برخورداری از طرح‌های مستقل اقتصادی، یاری‌گر نیستند. با این همه، ما زنان می‌توانیم در برابر شرایط دشوار زندگی مقاومت بیشتری از خود نشان داده و آگاهانه با سنت‌های واپس‌گرایانه مبارزه کنیم. اگر منتظر بمانیم تا مردان با حساسیت بیشتری به ما نزدیک شده و در عرصه اقتصادی دست یاری به سوی ما دراز کنند تا زنان به استقلال برسند، این انتظاری عبث خواهد بود و ما در جای خود باقی خواهیم ماند. بر این اساس، اگر خود دست به کار نشویم، مردان کاری برای ما انجام نخواهند داد.»

 

ایجاد بستر برای طرح‌های اقتصادی و ضرورت آن

شاها محمود، از اهالی روستای «خرا» در منطقه کزوانان که فروشگاه خود را برای اجرای یک طرح اقتصادی اختصاص خواهد داد، در مورد چالش‌های پیش روی زنان گفت: «ما با دشواری‌های کاری مواجه هستیم. برای کار کردن، مسافت‌های بسیار طولانی را پیاده طی می‌کنیم و از خانه‌های خود دور می‌شویم. اما اگر طرح‌هایی وجود داشته باشد که بتوانیم در آنها مشغول به کار شویم، وضعیت بهتر خواهد شد، زیرا مشکلات ما حل می‌شود. زمانی که داعش در کوهستان کزوانان حضور داشت، حتی اگر به منظور جمع‌آوری هیزم برای پخت نان می‌رفتیم، اجازه نمی‌دادند. مجبور بودیم پوشش سیاه کامل داشته باشیم. همزمان، مشکل تأمین آب نیز وجود دارد. به همین دلیل، بسیار مهم است که زنان صاحب طرح‌های اقتصادی باشند، خود را توانمند سازند و به خانواده خود نیز کمک کنند. همچنین، باید دارای حق اظهارنظر و تصمیم‌گیری باشیم و بیشتر برای یافتن راه‌حل‌ها و ایجاد فرصت‌ها بیندیشیم.»