BAHARİN LEHİB

Kabil- Afganistan’da yönetimin Taliban’a geçmesinin ardından ülkede derin bir ekonomik kriz yaşandı. Kümes hayvancılığının köklerinin geleneksel uygulamalara dayandığı ülkede geçmişte, hemen hemen her evde, tüketim için birkaç tavuk bulunurdu. Afganistan’da kümes hayvancılığı geleneksel bir ev faaliyetinden küçük ama büyük ölçekli bir endüstriye dönüştü. Bu işe kadınlar yön vermeye başladı.

1960 ve 1970'lerde, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) gibi uluslararası kuruluşların işbirliğiyle, Afganistan’da kümes hayvancılığını geliştirmek için bazı pilot projeler başlatıldı. Bu projeler arasında tavukların ithal edilmesi, küçük eğitim çiftliklerinin kurulması ve modern yöntemler kullanılarak kümes hayvancılığı konusunda eğitim verilmesi yer alıyordu. İç savaşın daha da yaygınlaşması ile birlikte bu programlar da durduruldu ve altyapı yıkıldı. Taliban yönetiminin ilk döneminde, ailelerin tek geliri, kadınların kilit rol oynadığı kümes hayvanları çiftlikleriydi. Taliban kadınların bu alanda çalışmalarını engellenmek istese de kadınlar sendikalaşmayı başardı.

Kadınların yürüttüğü bir çalışmaya dönüştü

2000’li yıllara gelindiğinde ülkede yeniden kalkınma planları oluşturuldu. Kümes hayvancılığı, hızlı geri dönen, düşük maliyetli ve kırsal çevre dostu bir sektör olarak özel ilgi gördü. Tarım Bakanlığı, Kadın İşleri Bakanlığı, UNDP, USAID ve sivil toplum kuruluşları tarafından, özellikle kırsal kadınlar arasında kümes hayvancılığını teşvik etmek için projeler uygulandı. Kadınların ekonomik katılımının ciddi şekilde kısıtlandığı Afganistan gibi geleneksel ve muhafazakar bir ülkede, evde kümes hayvancılığı kadınların ekonomik güçlenmesi için kabul edilebilir, kültürel olarak uygun bir faaliyet olarak ortaya çıktı.

Kendi küçük çiftliğini kurdu

Kabil’de yaşayan Nafisa Nawab, 12’nci sınıfa kadar okula gidebildi. Onun için kümes hayvancılığıyla ilgilenmek bir şans oldu. Ev dışında çalışmasına izin verilmeyen Nafisa Nawab, "Okulu bitirdikten sonra üniversiteye gitmem gerekiyordu, ancak ne yazık ki Taliban iktidara geldi. Evde çok fazla stresle karşı karşıyaydım. Ailemin mali durumu da iyi değildi. Sonunda bir iş bulmaya ve aileme yardım etmeye karar verdim. Çok fazla sermayem olmadığı için birkaç tavukla küçük bir çiftlik kurdum" dedi.

“Hayalim kümes hayvancılığını tek mesleğim yapmak değildi” diyen Nafisa Nawab, “Köyümüzdeki her gün ölümle mücadele eden kadınlara yardım etmek için doktor olmak istiyordum. Ama şimdi tek sermayem bu. Benimki yemek yeme ve ölmeme hayatı. Benim için bir hobi ve ailem için ekonomik bir katkı olan bir iş yarattım” şeklinde konuştu.