بەنگلادیش یەکێکە لەو وڵاتانەی کە بە سەختی لە گۆڕانکاری کەشوهەوادایە، ئەم کۆمەڵگایە لاوازە بە تەواوی ئەو جۆرە داهاتووە دەچەسپێنێت کە کۆنفرانسی کەش و هەوای "COP26" لە گلاسگۆ هەوڵی خۆدزینەوەی دەدات.

ناوەندی هەواڵ

 

چیرۆکی ژنێک بە ناوی "شۆربانو خاتون" نوێنەرایەتی هەموو ئەو شتانە دەکات کە کەمترین کاریگەرییان لەسەر هەوڵەکانی نێودەوڵەتی سەلماندووە بۆ چارەسەرکردنی گۆڕانکاری کەش و هەوا تا ئێستا.

ئەو ژنە لەگەڵ چوار منداڵەکەی لە پەناگەیەکی ماکیشیفتدا دەژیان کە لە سەر تەختێکی تەسکی بەرزدا هەڵگیرابوون، کە تاکە زەمینەی پارێزراوە بۆ نزیکەی پێنج هەزار کەس.

شۆربانو خاتون لە کانونی یەکەمی ٢٠٠٩ گەشتی بۆ بۆ دانیمارک کرد بۆ کۆنفرانسی کەش و هەوای COP15، هاوتای ئەو کۆبوونەوەیەی ئێستا لە گلاسگۆ بەڕێوەیە، وتی: ""زۆر باشە کە لەگەڵ ئەو هەموو کەسە گەورانە بم".

هەر وەک ئەوە ڕوودەدات، لەکاتێکدا شۆربانو لە کۆپنهاگن بوو، دەوڵەمەندترین نەتەوەکان بەڵێنیان بە هەژارترین وڵاتەکان دا - کە تا ساڵی ٢٠٢٠ ساڵانە ١٠٠ بن دۆلاریان پێدەبەخشن بۆ ئەوەی مامەڵە لەگەڵ کاریگەرییەکانی گۆڕانی کەش و هەوادا بکەن.

ئەو کاتە، ئەمە وەک پێشنیارێکی پێشکەوت سەیر کرا چونکە ئاماژەی بە گەشەپێدانی نەتەوەکان کرد کە پێویستی و زیانەکانیان بە جدی گیراون، بەڵام دوای ١٢ ساڵ ئەو ئامانجە جێبەجێنەکراوە و شتەکان وەستاون و تا ٢٠٢٣ نابێت.

 

کەواتە ئەمە مانای چیە بۆ شۆربانو و خەڵکی گابوورا؟

یارمەتییەکی زۆر گەیشتوون، بەڵام لە دەرەوەی بەڵێنەکانی کۆپنهاگن، بەشێکی زۆری ئەو یارمەتیانەی کە پێی گەیشتوون لە ناو بەنگلادیش دابەشکرا.

شۆربانو ئێستا تەمەنی ٤٤ ساڵە لە هەموو کات زیاتر نیگەران و بێهیواتر دەردەکەوێت دەڵێت: " لە هەموو شوێنێکدا ئاو هەیە، بەڵام هیچ بەکارهێنانێکی نییە ئێمە قەیرانێکی جدیمان هەیە، ئێمە هیچ بیرۆکەیەکمان نیە کە چی بکەین، ئەگەر خەڵک یارمەتیمان بدەن، ئەوا شتێک دەتوانێت بگۆڕێت، ئێمە ئەو پارەیەمان نییە کە بجوڵێین بۆ شوێنەکانی تر من هیچ شتێکم نیە کە بتوانم بیدەم بە منداڵەکانم".

 

زۆر کەس هەوڵ دەدەن پشت بەو ئاوە ببەستن کە لە نزیکە لێیان، بەڵام بۆیان دەردەکەوێت کە دەبێتە هۆی نەخۆشی پێست بەهۆی زۆری ناوەڕۆکی خوێ، بۆ ژنان بە تایبەتی - شتن لە ئاوی پیسدا ئەگەری توشبوون زیاد دەکات.