سۆرگۆڵ شێخۆ

 

زرگان-زرگان دەکەوێتە پارێزگای جزیرە، نزیک سنووری نێوان باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا و باکووری کوردستان، لە سەرەتای سەرهەڵدانی شۆڕشی ڕۆژئاواوە، ئەو شارۆچکەیە کە کورد و عەرەب و ئەرمەنی تێدا نیشتەجێیە، بووەتە ئامانجی هێرشی چەتەکان و تورکیای داگیرکەر.

 

لە مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩، دوای داگیرکردنی شارەکانی سەرێ کانیە/راس عەین و تل ئەبیاز-گیرە سپی، هێرشەکانی تورکیای داگیرکەر و چەتەکانی بۆ سەر زرگان پەرەی سەند و بوونی سەربازیشیان لە ناوەندی شارۆچکەکە نزیک بووەوە، بە دووری لە ٧٠٠ مەتر زیاتر نەبوو.

 

قوربانی و ئاوارەبوونی بەکۆمەڵ

ئەم هێرشانە ژمارەیەکی زۆر قوربانی لێکەوتەوە، لەوانە ژن و منداڵ و بەساڵاچووان، هەروەها دانیشتوانی گوندەکانی دەوروبەری ناچاربوون بەرەو ناوەندی شارۆچکەکە هەڵبێن، لەوێ لە بارودۆخێکی سەختدا نیشتەجێ بوون لەنێوان بەردەوامی تێکچوونی مرۆیی و ئاسایشیدا.

 

سەرەڕای پێنج ساڵ ئاوارەبوون، میلیا مانو هێشتا کلیلی ماڵەکەی لە گوندی بوبی دەهێڵێتەوە، کە ڕاستەوخۆ لەلایەن تورکیای داگیرکەرەوە هێرشی کراوەتە سەر، تۆپخانە و بۆردوومانی ئاسمانی، ئەو و دوو منداڵەکەی ناچار کرد بەرەو شاری زرگان هەڵبێن، بەڵام هیوای گەڕانەوەی بۆ ماڵەکەی لەدەست نەداوە، کە ئێستا لە دوورەوە دەیبینێت و بە چاوی پڕ لە حەسرەت و پەشیمانیەوە سەیری دەکات.

 

فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی تورکیای داگیرکەر نەیانهێشت لە گوندەکە نزیک بێتەوە، بۆیە بە گرتنی وێنەی ماڵەکەی لە دووری دوورەوە ڕازی بوو، ئەو هەستە دڵسۆزەکانی دەربڕی و جەختی لەوە کردەوە کە گەڕانەوە تەنها خەون نییە، بەڵکو بەڵێنێکی نەمرە.

 

باسی ئەو ساتە ترسناکانەی کرد کە بە بۆردوومانەکەدا ئەزموونی کرد: پێموابوو هەمووگوللـەیەک دواهەمین، کە شەڕ کۆتایی دێت و هەمووان دەگەڕێنەوە ماڵەوە، بەڵام هەموو هیوایەک پارچە بوو کاتێک تۆپەکان کەوتنە سەر ماڵەکەم، هەرچەندە هەمووان دەیانزانی ئێمە مەدەنیین، زۆربەمان ژن و منداڵین، کە هیچ پەیوەندییەکمان بە شەڕەوە نەبوو، بنکە سەربازییەکانی دوژمن زۆر لە ئێمەوە نزیک بوون.

 

هیوایەکی زیندوو سەرەڕای داروپەردووەکان

میلیا مانو زیادی کرد و کلیلی ماڵەکەی بە دەستەوەیە و وتی: ئەمە یەکەمجارە دوای ئاوارەبوونم ئەوەندە لە گوندەکەمەوە نزیک ببمەوە، تەنانەت ئەگەر تەنها ژوورێک و چێشتخانەیەک دروست بکەمەوە، ڕازی دەبم، دەمەوێت جارێکی دیکە زەوییەکە بچێنمەوە و باخچەکەم وەربگرمەوە، کلیلی ماڵەکەم هەرگیز بەجێی نەهێشتووە، پێش ئەوەی لە دەستمدا بێت لە دڵمدا هەڵکەندراوە، ئێستا نزیکم لەو شوێنەی خۆشم دەوێت، ئەمەش ئازاری ئەم ڕۆژە سەختانە کەمدەکاتەوە.

 

لە ئەنجامی بۆردوومان و ئاوارەبوونەکاندا، زەویەکانمان لە سەوزاییەوە گۆڕدراون بۆ وشکبوونەوە، لە ژیانەوە بۆ بێدەنگی، زەوییەکە خاوەنەکانی لەدەستداوە، پرسەکە ئاوەدانکردنەوە نییە، بەڵکو گەڕانەوەی سەلامەتە، ئەوە ئاڵەنگاریە ڕاستەقینەیە.

 

"دەبێت لێکۆڵینەوەیەکی نێودەوڵەتی بکرێتەوە"

میلیا مانو جەختی لەوە کردەوە کە تورکیای داگیرکەر مافی هاوڵاتیانی مەدەنی پێشێل کردووە و ژێرخانی ناوچەکەی کردووەتە ئامانج، وتی: بەهۆی بۆردوومانەکەوە زەوییە کشتوکاڵییەکان زیانێکی زۆریان بەرکەوت، گیانی هاوڵاتیانی مەدەنیش لەدەستچوو، پێویستە وڵاتان بە ڕاستی مامەڵە لەگەڵ پرسی تورکیای داگیرکەر بۆ سەر زەویەکانی سووریا بکەن، چونکە ناتوانین بگەڕێینەوە سەر ماڵ و حاڵی خۆمان یان زەوییەکانمان بچێنین، ماوەی پێنج ساڵە تا کەی چاوەڕێی کۆتایی هاتنی ئەم داگیرکارییە دەکەین؟ ئێمە داوای هیچ شتێکی تر ناکەین جگە لە مافە سروشتییەکانمان.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، دەبێت دەوڵەتی تورکیا بنکە سەربازییەکانی لە ناوچەکانمان بکشێنێتەوە، بەڵام گرنگترین داواکاریمان ئەوەیە کە لێپرسینەوەی لەگەڵدا بکرێت لەسەر ئەو تاوانانەی ئەنجامی داوە، دەبێت لێکۆڵینەوەیەکی نێودەوڵەتی هەبێت بۆ ئەوەی تورکیا لە لێپرسینەوە پارێزراو نەبێت لە کۆتاییدا دەبێت دادپەروەری پێشکەش بکرێت، هاوڵاتیانی مەدەنیش دەبێت بگەڕێنەوە گوندەکانیان، دادپەروەری و مرۆڤایەتی ئەوانەن کە داوای دەکەن کە لەم شەڕەدا هەموو شتێکیان لەدەستداوە.

 

"سەقامگیریی ئێمە چەکێکە کە ئاراستەیان دەکرێت"

لە کۆتایی قسەکانیدا، میلیا مانو وتی: تورکیای داگیرکەر بوونی ئێمە وەک چەکێک دەڕوانێت کە ئاراستەی ئەوان کراوە، هەرچەندە ئێمە تەنها لە ماڵەکانماندا بووین و چەکمان لە دژی ئەوان هەڵنەگرتبوو، تەنانەت کشتوکاڵیشمان بووەتە هەڕەشە، و زەوییەکەمان چەکێکە لە دەستی ئێمەدا، ئێمە زەویەکە دەچێنین، بەڵام ئەوان وەک ئەوەی ئێمە شەڕیان لەگەڵ بکەین، دەیبینن. داواکاریی ئێمە ئاشتییە، بەبێ ئاشتی باوەڕناکەم کە هیچ شتێک بەدەستبهێنرێت.