"نەبوونی دارایی بەشداری ژنانی لە بواری سیاسەتدا کەمکردووەتەوە"

ڕەجا کەدوسی، چالاکوان خۆی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی تونس کاندید کرد، بەڵام وەک کاندیدەکانی دیکە، بەڵام تووشی شۆک بوو بەهۆی کۆمەڵگەوە کە باوەڕیان وایە پیاوان کەسێکی گونجاون بۆ ئەنجامدانی سیاسەت.

ئیخلاس حەمرونی

 

تونس- ژنان لە کۆمەڵگەی تونسدا، سەرەڕای هەوڵی بەردەوامیان بۆ بەرەوپێشبردنی کۆمەڵگەکەیان و ژنانی وڵاتەکەیان بۆ ئەوەی ببنە هاوبەش لە بڕیارداندا، دەناڵێنن بەدەست پەراوێزخستن و دوورخستنەوە لە بواری سیاسیدا.

 

ڕەجا کەدوسی چالاکوانێکی کۆمەڵگەی مەدەنی کە بڕوانامەی بنەڕەتی هەیە لە بەڕێوەبردنی ڕاگەیاندندا ئاماژەی بەوەکرد، لە سیستمەکانی پێشوودا ڕووبەڕووی پەراوێزخستن بووەتەوە، وای لێکردووە بچێتە سەر شەقامەکان و خۆپیشاندان لەگەڵ هاوکارە بێکارەکانی ڕێکبخات و بەرگری لە مافەکانیان بکات، وتیشی: ئەمڕۆ لە تونس بە قۆناغێکی نوێدا تێدەپەڕین دوور لە سیاسەتەکانی سیستمەکەی پێشوو، بڕیارم دا بەرگری لە مافی کارکردنم بکەم و بەربژیر بم و بەشداری لە چالاکییەکانی کۆمەڵگەی مەدەنیدا بکەم، چونکە دڵنیا بووم کە مافەکانی ژنان لە باشوور و ناوەند وێرانکەرە، پێویستە ژنانیش ئامادە بن بۆ تێگەیشتن لە میکانیزمەکانی سیستمەکە، چۆنیەتی پێکهێنانی بۆشایی گشتی، پێکهێنانی حکومەت و بەدواداچوون بۆ بەرنامەکانی سیاسەتمەداران و کۆنترۆڵکردنی پێکهاتەی بۆشایی سیاسی بۆ دۆزینەوەی هۆکارەکانی دەرکردنی ژنان لە گۆڕەپانی سیاسی، بەتایبەتی هەڵبژاردنی یاسادانان و ئەنجومەنە ناوخۆییەکان.

 

بۆ ئەوەی لەهۆکاری دوورخستنەوەی ژنان لە سیاسەت تێبگات دەستی بە کاری سیاسی کرد

ڕەجا کەدوسی وتیشی: یەکەم هەنگاوی پیشەی سیاسیم دەستپێکرد چونکە بە هیچ شێوەیەک لە کاروباری گشتی و سیاسی تێنەگەیشتم و دەمویست لە هۆکارەکانی دوورخستنەوەی ژنان لە ناوچەکانی ناوخۆ تێبگەم لە بەشداریکردن لە ژیانی سیاسیدا، کە بۆ ماوەیەکی زۆر پەراوێزخراون، دوای ئەم ئەزموونە چالاکیی کۆمەڵگەی مەدەنی، بوێری و توانایەکی زۆرم بەدەستهێنا بۆ بەردەوامبوون لە گەشت و پێشکەوتن لە هەڵبژاردنەکانی پەرلەماندا، ئەم بڕیارە بۆ هەمووان سەرسوڕهێنەر بوو، چونکە بۆ من سەرسوڕهێنەرە چونکە پارەی پێویستم نەبوو و هیچ کەسێکم نەبوو بۆ بەرگریکردن یان بەرزکردنەوەی هەڵمەتەکانی هەڵبژاردن، لەگەڵ ئەوەشدا من بۆ هەڵبژاردنەکان بۆ هیچ شتێک کاندید نەبووم جگە لەوەی ئامادەبم و بۆ هەمووان بسەلمێنم کە ژنان هەن و دەتوانن لە کاروباری سیاسیدا بن.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، بەشداریکردنیان لە هەڵبژاردنەکاندا بڕیارێکی بوێرانە بوو، چونکە ژنان لە ناوخۆدا هێشتا لەژێر دەسەڵاتی پیاواندا دەژیان، کە باوەڕیان وابوو کە ژنان نابێت بڕیاردەر بن و ئەرکەکانیان سنووردارە بە کاروباری ماڵەوە و پەروەردەکردنی منداڵان، لە ماوەی هەڵبژاردندا ڕەتی دەکەنەوە دەنگ بە کاندیدە ژنەکە بدەن تەنها لەبەر ئەوەی ئەو ژنێکە کە هێشتا توانای بەرگریکردنی لە مافەکانی نییە، باوەڕی بە توانای خۆی نییە بۆ گۆڕانکاری و سەرکەوتن، هەروەها دەترسێت لەوەی ببێتە بڕیاردەر بۆ هەڵبژاردن، چونکە هەمیشە پێی وایە پیاوەکە گونجاوترین کەسە.

 

ڕەجا کەدوسی وتیشی: بە پێشکەشکردنی کاندیدبوونم بۆ هەڵبژاردنەکان ویستم ئەوە بسەلمێنم کە ژنان یەکسانن لەگەڵ پیاوان و وەک ئەوەی لە ماڵەوە هەن، لە بەڕێوەبردن و خزمەتی گشتیدا بوونیان هەیە، پیاو کە پێشەنگ و بازرگان و سەرکردەیە ئەگەر ژنان و ڕۆڵی ژنان نەبوونایە کۆمەڵگە تێکدەچوو، بەڵام ئەنجامەکان نائومێد بوون چونکە وازھێنان لە بنەمای یەکسانی ئاسۆیی و ستوونی لە یاسای هەڵبژاردندا ژنان لە بەشداریکردن لە دیمەنی سیاسیدا بێبەش دەکات چونکە لەژێر بەزەیی ئەنجامەکانی دەنگداندا دەمێننەوە، کە هەمیشە لە بەرژەوەندی پیاواندایە بەتایبەتی لە ناوچە ناوخۆییەکانی وەک سیدی بوزید، قەفسا، توزیر و قەلبی.

 

ئاشکراشیکرد، کاتێک بەشداری لە هەڵبژاردنەکانی یاسادانان کردووە بەهۆی زاڵبوونی باوەڕی پیاوان و بوونی دووڕوویی سیاسی و کە کاردەکەن بۆ پشتیوانیکردنی پیاوان و سنووردارکردنی ژنان بۆ دەستگەیشتن بە پۆستەکانی بڕیاردان بیزاری کردووەو فێڵکردن لە ئەنجامەکانی دەنگدان لە ئێوارەدا هەبووە داتاکە گۆڕاوە و ڕکابەرەکەی بە شێوەیەکی نایاسایی هەڵبژاردنەکەی بردووەتەوە، لەبەر ئەوە، ئەو لە دادگا دۆسیەیەکی دژی ڕکابەرەکەی تۆمارکرد کە پەیوەندی هەبوو بە گەندەڵی و بەرتیلدانەوە، بەتایبەتی لەبەردەم شایەتحاڵێکدا کە لەبەردەم جێگری داواکاری گشتی دانی بەو تۆمەتەدا نا.

 

ڕەجا کەدوسی سەرەڕای ئەو ئەزموونە تاڵەی کە بەسەریدا تێپەڕیوە، سووربوونی بۆ سەرکەوتن بەهێزترە، چونکە ئەم قۆناغە کۆتایی دێت و بێگومان قۆناغەکانی دیکە دێن کە تیایدا لە بوارەکەدا ئامادە دەبێت و چالاک دەبێت لەگەڵ کۆمەڵگەی مەدەنیدا بۆ ئەوەی بەدوای ڕاستیدا بگەڕێت و گەندەڵی ئاشکرا بکات.