سیما ئەحمەدی

 

سەردەشت – ترێی ڕەشی سەردەشت بەیەکێک لە باشترین بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی ئەم ناوچەیە ناسراوە و ساڵانێکە ڕۆڵێکی گرنگ لە ئابووری جووتیارانی ناوخۆدا دەگێڕێت، لە چەند ساڵی ڕابردوودا زۆرێک لە جووتیارانی سەردەشتی بە هیوای زیادکردنی قازانج و ڕەخساندنی هەلی کار، ڕوویان لە چاندنی بەربڵاوی ئەم بەرهەمە کردووە.

 

تەنانەت بەشێک لە جووتیارانی شاری سەردەشت، شێوازەکانی چاندنیان لە ناوچە لێوارەکاندا گۆڕیوە و لە چاندنی باراناوییەوە گۆڕاون بۆ ئاودێری لە پێناو بەرهەمهێنانی بەرهەمی زیاتر، بەڵام سەرەڕای هەموو ئەو هەوڵانە، ئەمساڵ جووتیاران ڕووبەڕووی زیانێکی بەرچاو بوونەتەوە.

 

کێشەی بازاڕ و کۆمپانیاکانی کڕیار

لە ماوەی هەفتەی ڕابردوودا کۆمپانیا گەورەکانی کڕینی ترێ لە شارەکانی نزیک لە ورمێ، ڕەتیان کردۆتەوە ترێی ڕەش لە شاری سەردەشت بکڕن،ئەم کارە بووە هۆی ئەوەی جووتیاران و بازرگانان ڕووبەڕووی دابەزینی بەرچاوی نرخەکان ببنەوە، هەروەها زۆربەی ترێیەکان دوای کۆکردنەوەیان تێکچوون، لە ئەنجامدا بەشێکی زۆری ئەم بەرهەمە بەفیڕۆچوو و هەوڵی یەک ساڵەی جووتیارانی سەردەشت بێئەنجام مایەوە.

 

سەبارەت بەم بابەتە لەگەڵ ژمارەیەک لە هاووڵاتیانی سەردەشت، لەوانە جووتیاران، ئەندازیاری کشتوکاڵی، و چالاکانی مەدەنی قسەمان کرد.

 

کێشەی دروێنەکردن و تێچووی زۆری بەرهەمهێنان

لەیلا.ڕ، جووتیارێکی خەڵکی شاری سەردەشت کە لەگەڵ هاوژینەکەی خەریکی بەرهەمی ترێیە، سەبارەت بە بارودۆخی سەختی جووتیاران وتی: تێچووی بەرهەمهێنان زۆر زۆرە، لە بڕین و پیتاندنی لە پایزدا تا دەگاتە کێڵان و ڕشاندنی لە بەهاردا، هەموو ئەم هەنگاوانە تێچووی زۆری دەوێت، لە کاتی دروێنەکردندا، تێچووی کار بۆ هەڵگرتنی هەر کیلۆیەک ترێ نزیکەی سێ هەزار تمەنە، شتە بەئازارەکە ئەوەیە کە کۆمپانیاکان ترێ بە نرخی چوار هەزار تمەن دەکڕن، نرخی ترێش کە دەنێردرێت نزیکەی ١٥ هەزار تمەنە، ئەم نرخە نزمە بووەتە هۆی ئەوەی زۆربەی جووتیاران زیانیان پێ بگات.

 

لاوازی ژێرخان و نەبوونی پشتیوانی دەوڵەت

سیما.ق، ئەندازیاری کشتوکاڵی و چالاکی ژینگەپارێزی، ئاماژەی بە کێشە پێکهاتەییەکانی جووتیارانی سەردەشت کردو وتی: دەوڵەت  پشتیوانی پێویستی جووتیارانی ناوچەکە ناکات، لەو ناوچانەی کە بەرهەمی دیکەی وەک چەوەندەر یان پەتاتە بەرهەم دەهێنرێن، کارگەی گەورەی پرۆسێسکردن و کۆگای ساردکەرەوە دروستکراون، بەڵام لە شاری سەردەشت سەرەڕای بەرهەمهێنانی بەرفراوانی ترێ، ژێرخانی شیاو نییە، جگە لەوەش کوالیتی ترێی سەردەشت کە بە بەرهەمهێنانی بە بێ ئاودان بەناوبانگ بوو، لەگەڵ گۆڕان بۆ ئاودێری کەمی کردووە.

 

مەهتاب.ش، یەکێک لە چالاکوانانی مەدەنی شاری سەردەشت، ئاماژەی بە بارودۆخی ئێستا کرد و وتی: لە ساڵانی ڕابردوودا بەرهەمی ترێی ڕەش لە شاری سەردەشت زیادی کردووە، بەڵام ژێرخانی پێویست وەکو ساردخانە و دامەزراوەی هەناردەکردن نەک تەنها پەرەی پێنەدراوە، بەڵکو کێشەکانیش سەریان هەڵداوە، ئەو کۆمپانیایانە کە دەبێت بەرهەمەکە بکڕن زۆرجار بە پاڵپشتی دەوڵەت پێکهاتوون و ئێستا بەبێ هیچ بەرپرسیارێتییەک ڕەتیدەکەنەوە بەرهەمەکە بکڕن، هەروەها لە شاری سەردەشت بە پێچەوانەی شارەکانی دیکە، شوێنی ساردکەرەوەی پێویست نییە و ترێش لە هەوای کراوەدا بە خێرایی تێکدەچێت.

 

وتیشی: قەدەغەکردنی بەرهەمهێنان و فرۆشتنی ئاوی ترێ بە بیانووی ڕێگریکردن لە بەرهەمهێنانی خواردنەوە کحولیەکان گورزێکی گەورەی لە ئابووریی بەرهەمهێنەرانی ترێ داوە، ئەم کارە نەک هەر بەرهەمەکانی ترێی بێ کەڵک هێشتۆتەوە، بەڵکو ڕێگەی بۆ بەرهەمهێنانی مەی دەستی کردۆتەوە، کە مەترسی زۆری لەسەرە.

 

ئەمە لە کاتێکدایە ئەگەر ڕێوشوێنی بەپەلە نەگیرێتەبەر بۆ باشترکردنی ڕەوشی ژێرخانی کشتوکاڵی هەرێم و پاڵپشتیکردنی جووتیاران، ئەم زیانانە دەتوانێت کاریگەری لەسەر ئایندەی ئابووری ئەم هەرێمە هەبێت و بەشێکی زۆر لە جووتیاران بەرەو مایەپووچ بوون ببات.