نورشان عەبدی

 

کۆبانێ- وێژەو نووسین بەدرێژایی مێژوو لە ژناندا بوونیان هەیە، چونکە ژنان یەکەمین کەسن کە هۆنراوەو وێژەیان دۆزیووەتەوە، ئەوان ئەو کەسانەن کە ڕۆمان و چیرۆکیان نووسیوە و لە نەوەیەکەوە بۆ نەوەیەکی تر پاراستوویانە و ژنانی کوردیش متمانەیەکی گەورەیان هەیە بۆ پەرەپێدانی وێژەو هۆنراوەی کوردی، نموونەی زۆر لەو ژنە نووسەرانە هەیە کە وێژەی کوردییان پاراستووە و چەندین چیرۆک و ڕۆمانیان بڵاوکردووەتەوە، وەک ڕۆماننووسی شۆڕشگێڕی کورد ڕۆناک موراد.

 

بە قەڵەم و خۆشەویستی بۆ نووسین و نووسینی ڕۆمانی جۆراوجۆر، بەتایبەتی نووسینی وێژەی منداڵان، نووسەر ئەڤین تەیفور بەم شێوەیە پێگەی خۆی لە کۆمەڵگەدا سەلماندووە، و بە نووسینی چەندین پەرتووک کە چیرۆکی منداڵان لەخۆ دەگرێت، ئاستی هۆشیاری ڕۆشنبیری لەنێو منداڵانی ناوچەکەدا بەرزکردەوە.

 

ئەڤین تەیفور تەمەن ٢٥ ساڵ، ژنێکی گەنجە خەڵکی شاری کۆبانێیە لە ناوچەی فورات لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا، سەرەڕای تەمەنێکی بچووک و ئەزموونی کەمی، لە ڕێگەی کارەکانی لە نووسینی بوارە جۆراوجۆرەکان و نووسینی پەرتووکی وێژەی منداڵان، بە خەونی بڵاوکردنەوەی پەرتووک بە ناوی خۆیەوە گەشتووە و ڕێگەیەکی هۆشیارکردنەوەی منداڵانە.

 

"سووربوونم بۆ بوون بە نووسەر وایلێکردم خەونەکەم بەدەستبهێنم"

سەبارەت بە حەز و خۆشەویستی بۆ نووسین و خوێندنەوەی پەرتووک و ڕۆمان، ئەڤین تەیفور، نووسەر و مامۆستای زانکۆی کۆبانێ، وتی: کاتێک باسی سەرەتاکانی نووسین دەکەم، پێویستە لە منداڵییەوە دەربارەی خۆشەویستی و حەزی خۆم بۆ ڕۆمان و خوێندنەوە و نووسین بدوێم، من هەواداری پەرتووک و خوێندن بووم، زۆر حەزم لە خوێندنەوەی چیرۆک و ڕۆمان بوو، پەیوەندییەکەم تایبەت بوو بە وێژەی منداڵان، سووربوونی من بۆ بوون بە نووسەر ئەو شتەیە کە وای لێکردم خەونەکەم بەدەستبهێنم، بۆیە بەردەوام پارەی تایبەتی خۆم بۆ کڕینی پەرتووک و ڕۆمان بۆ خوێندنەوە پاشەکەوت دەکرد، زۆر هەوڵم دەدا دەیان پەرتووکی جۆراوجۆر بخوێنمەوە هەتا ئەو کاتەی توانیم لەم بوارەدا گەشە بکەم.

 

"زمانی کوردی زمانێکی زۆر دەوڵەمەندە و پێویستی بە زۆر شت هەیە بۆ فێربوون"

ئەڤین تەیفور وتیشی: هەوڵمدا سوود لەو حەزە وەربگرم بۆ ئەوەی خۆم لە بواری نووسین و ڕۆماندا گەشە پێبدەم، لە ساڵی ٢٠١٤ دەستمکرد بە خوێندن لە پەیمانگەی شەهید کیڤارا دالی، بەشی زمان و وێژەی کوردی، هەروەها فێری زمانی کوردی بووم و زیاتر لە بواری زمان و وێژەی کوردیدا قووڵ بوومەوە، دوای ئەوە بڕیارم دا کات بۆ پەرتووک و ڕۆمانی عەرەبی تەرخان بکەم و دەست بکەم بە خوێندنەوەی چیرۆک و وێژەی کوردی بە زمانی کوردی لە ماوەی گواستنەوەی لە عەرەبییەوە بۆ کوردی، ڕووبەڕووی چەندین کێشە بوومەوە، بۆ من ئاسان نەبوو دوای چەندین ساڵ لە خوێندنەوەی عەرەبی بە زمانی کوردی دەست بە خوێندنەوە بکەم، ئەوە زۆر قورس بوو، زمانی کوردی زمانێکی زۆر دەوڵەمەندە و پێویستی بە زۆر شت هەیە بۆ فێربوون، بەڵام بە تێپەڕبوونی کات و سووربوونم بۆ فێربوون، سەرکەوتوو بووم لە ئەنجامدانی ئەو کارە، لە تەمەنی ١٤ بۆ ٢٥ ساڵیدا زیاتر لە دوو هەزار پەرتووکم لەسەر بابەتە جیاوازەکان خوێندەوە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، دوای تەواوکردنی خوێندن لە پەیمانگای شەهید کیڤارا لە ساڵی ٢٠١٨، دەستیکرد بە لێکۆڵینەوە و لەسەر چیرۆک و گۆڤاری کوردی و وێژەی کوردی، وتی: دەستم کرد بە کارکردن لە بواری هۆنراوە و بڵاوکردنەوە لە بوارەکانی کوردی و ڕۆژنامەکانی وەک خابور، کووارە داستار، زیوان و شەرمولا.

 

"وێژەی منداڵان قورسە و گرنگییەکی زۆری هەیە"

سەبارەت بە نووسینی پەرتووک لەگەڵ وێژەی منداڵان و گرنگی ئەم جۆرە وێژەیە بۆ کۆمەڵگە، وتی: لە ساڵی ٢٠٢٢، دیوانی چیرۆکەکان بە ناوی منەوە بڵاوکرایەوە کە ٦ چیرۆکی جۆراوجۆری تێدابوو بۆ چیرۆکی منداڵان، لەوانە چیرۆکی گەشتی باڵندەکە، چیرۆکی مشکەکە و ئەوانی تر، لە سەرەتادا، لە بیرۆکەی بڵاوکردنەوەی پەرتووک  دەربارەی وێژەی منداڵان دەترسم، لە ساڵی ٢٠١٩ چوومە نێو گرووپە پەروەردەییەکانی ئینتەرنێت لەژێر سەرپەرشتی مامۆستایانی تایبەتمەند و بەشی  وێژەی منداڵانم هەڵبژارد، ئەم جۆرە وێژەیە زۆر قورسە و گرنگییەکی زۆری هەیە، چونکە پەیوەندی بە منداڵەوە هەیە، دەبێت بە هەستیارییەکی زۆرەوە مامەڵەی لەگەڵ بکرێت.

 

ئەڤین تەیفور لە کۆتاییدا ئاماژەی بەوەکرد کە خوێندنەوە و کولتوور و وێژە بۆ هەموو ژنێک زۆر گرنگن، ئەو ژنانەی کە بە وێژەو کولتوور و کەلەپووری خۆیانەوە قووڵتر دەخوێننەوە، ئاستی هۆشیاری و بیرکردنەوەی خۆیان بەرز دەکەنەوە، وەک خوێندنەوە یەکێکە لە گرنگترین سەرچاوەکان کە ژنان لە بیرکردنەوە و کۆیلایەتی پیاوسالاری ئازاد دەکەن.