بەرچەم جودی 

 

کۆبانێ-ئەو هێزو  دەسەڵاتدارانەی کە لە مێژوودا هەموو کەس و کۆمەڵگە و ئایدۆلۆژیایەکیان سەرکوت کردووە کە هەڕەشەی لە بوونیان کردووە، هەمان هەڵوێستیان بەرامبەر بە ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان و لایەنگرانی نیشانداوە، چونکە خاوەنی پڕۆژە و تێڕوانینێکن کە داکۆکی لە دیموکراتیک و ئاشتی دەکات.

 

هەروەک لە بەشی یەکەمی دۆسیەرەکەماندا ئاماژەمان پێدا، ژنان دڵسۆزترین و تەرخانترینیان بوون بۆ پڕۆژە و ئایدۆلۆژیای ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، ئەمەش ڕاستییەکە کە لە زۆرێک لە هەڵسەنگاندن و بۆچوونەکانیشیدا پشتڕاستکراوەتەوە، هەربۆیە دوای دەستبەسەرکردنی لە زیندانی ئیمرالی، گەل و ژنانی کورد لەژێر دروشمی "کەس ناتوانێ خۆرمان بشارێتەوە، بەردەوام بوون و خەباتیان چڕتر کردەوە"، هەر لەبەر ئەم هۆکارە، کاتێک ئەو هێزانە بینیان کە دەستگیرکردنی ئەو مەترسییە لەسەریان لانادات و نە ڕێگری لە بەدیهێنانی پڕۆژەکانی نەکرد، پیلانی جۆراوجۆریان پەرەپێدا، یەکێکیان بە پیلانێکی هاوبەش پێناسەیان کرد، لە هێرشەکانی سەر شۆڕشی ژنان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا بەرجەستە بوو.

 

لە هەوڵێکدا بۆ سەرکوتکردنی یەکێک لە گرنگترین پڕۆژەکانی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، سەدان ژنی پێشەنگ، هاوسەرۆک، بەڕێوەبەر، سیاسەتمەدار، ڕۆژنامەنووس، ژنە گەنج و دایکان کوژران، ئەمەش لە کۆمەڵکوژیی هەلینج لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠دا بوو، کە فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی تورکیا ماڵی بنەماڵەیەکی نەتەوەیییان لە گوندی هەلینج لە ڕۆژهەڵاتی کۆبانێ کردە ئامانج، بەم شێوەیە دەوڵەتی تورکیا کۆمەڵکوژییەکی لە دژی ڕێکخراوی ژنان ئەنجامدا و  گیانی زەهرە بەرکەل، ئەندامی لیژنەی کۆردیناسیۆنی کۆنگرەی ستار؛ هەبون مەلا خەلیل، کارگێڕی کۆنگرەی ستار لە شارۆچکەی شیران؛ ئامینە وەیسی، خاوەنی ماڵەکە و ئەندامی لیژنەی کۆردیناسیۆنی کۆنگرەی ستار.

 

بەڵام ئەم هێرشانە تا چەند ئامانجی خۆیان گەیشتن؟ وە ئەم ژنانە چ میراسێکیان بەجێهێشتووە، کە ماندوو بوون و گیانیان بەخت کرد، گەیشتن بە پڕۆژەی ئازادی ژنان؟ زۆزان بەکر، ئەندامی لیژنەی کۆردیناسیۆنی کۆنگرەی ستار لە فورات لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا وەڵامی هەموو ئەم پرسیارانە دەداتەوە.

 

کۆمەڵکوژی هەلینج سەرەتای پلانێکی گەورە بوو

زۆزان بەکر ڕوونیکردەوە کە کۆمەڵکوژی هەلینج سەرەتای پلانێکی قێزەون بوو بۆ لەناوبردنی شۆڕشی ژنان، وتی: لە کەسایەتی شەهیدانی کۆمەڵکوژیی هەلینج، هەموو ئەو چالاکوانە ژنانەمان لەبیرە کە بۆ تەواوکردنی پڕۆژەی ئازادیی ژنان و بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی دیموکراتی و یەکسان گیانی خۆیان بەخت کرد، دوای سەرکەوتنی بەرخۆدانی کۆبانێ، داعش لە ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٥ کۆمەڵکوژییەکی دڕندانەی دژ بە گەل ئەنجامدا، داوای گیانی دەیان منداڵ و ژنی کرد، لەکاتێکدا برینەکانی ئەم کۆمەڵکوژییە تا ئێستا ساڕێژ نەبوون، هاوڵاتیانی کۆبانێ لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەکی دیکە بوونەتەوە، کە تێیدا سێ ژن کە پێشەنگ بوون لە دۆسی ئازادی ژنان و ماندوونەناسانە خەباتیان کردووە بۆ بنیاتنانی کۆمەڵگە و سیستەمێکی دیموکراتی یەکسان، ئەمە یەکەمجار بوو کە دەوڵەتی تورک ئەم تاکتیکەی بەکارهێنابوو لە هێرشەکانی بۆ سەر ناوچەکە، هێرشەکانی فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکان بێدەسەڵاتی دەوڵەتی تورکیایان لە بەرامبەر خۆڕاگری و ئیرادەی گەل و ژنانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا نیشان داوە، لەکاتێکدا کە تا ئێستا شێوازی دڕندانەتری پەرەپێداوە کە ئامانج لێی لەناوبردن و نەهێشتنی شۆڕشەکەمانە.

 

سێ ژن کە ڕێگایان بۆ خەبات و ئازادیمان خۆش کرد

زۆزان بەکر سەرنجی بۆ ئەو سێ ژنە ڕاکێشا کە لەم کۆمەڵکوژییەدا شەهید بوون، ئامینە وەیسی دایکێک بوو کە دڵ و ماڵی خۆی بەڕووی کار و چالاکییەکانی ژناندا کردەوە، بە تایبەتی پاڵپشتی کۆنگرەی ستار بوو، بەو کارەش ئەرکی خۆی بەرامبەر شۆڕشی ژنان جێبەجێ کرد، جگە لەوەش هەموو منداڵەکانی بەو بناما و تێگەیشتنە پەروەردە کرد، هەریەکەیان ڕۆڵی خۆیان لە بوارە جیاوازەکانی کاردا ئەنجامدا.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، بەهەمان شێوە زەهرە بەرکەل، نمونەیەک لە بەدواداچوون بۆ ئازادی و بوێری و ماندووبوون، ژیانی خۆی تەرخانکرد بۆ پاڵپشتیکردنی پرسەکانی ژنان، لەهەر شوێنێک و هەرکاتێک توانیبێتی پێی بگات، خەباتی کرد بۆ پشتیوانیکردنیان، دۆزینەوەی چارەسەر، و گۆڕینی کۆمەڵگەکەی بۆ باشتر، شەهیدبوونی ئەو پڕۆژەی ئازادیی ژنانی لە کەسایەتی خۆیدا بەرجەستە کرد، زۆر ماندوو بوو بۆ چەسپاندنی لە کۆمەڵگەدا، بوو بە ڕەمزی بەرخۆدانی کۆبانێ، سەرەڕای بارودۆخی تەندروستی، لە هەموو پارێزگا و گوندێکی کۆبانی بە هەمان ڕۆح کار بۆ بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی دیموکراتی و ژینگەپارێزی لەسەر بنەمای بەهاکانی ژنان کرد.

 

بە دڵنیابوون لە ناسنامە و بوونی ژنان، جیهانەکەمان دەگۆڕێت

زۆزان بەکر ئاماژەی بە ناوازەیی ئایدۆلۆژیای ژنان کرد، کە وایکرد ببنە ئامانجی هێزەکانی دەوڵەتی نەتەوەیی، وتی: هێرشەکانی هێزە باڵادەستەکان و هۆشیاریی دەوڵەتی پیاوسالاری، کە هەزاران ساڵە هەوڵی بەرزکردنەوەی دەسەڵات و گەورەیی خۆی دەدات، ئەم ژنە پێشەنگانەی کردە ئامانج، ئەگەر بە شێوەیەکی دروست هەڵسەنگاندن بۆ ئەم بابەتە بکەین، دەتوانین دڵنیابین لەوەی کە ئەم سیستەمە ترسی لە ناسنامە، بوون، زیرەکی، و ڕێکخستنی ژنان هەیە، ئەم هێزانەش دەزانن کە لەگەڵ گەشەکردن و بوونی ژنان گۆڕانکاری لە پێگەی ژناندا ڕوودەدات.

 

ژنان، کۆمەڵگەکانی پێشەنگ و جیهان بەرەو سیستەمێکی جێگرەوە، ڕوونیشیکردەوە کە ئەو ململانێ و شەڕانەی ئێستا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و لە سەرانسەری جیهاندا هەڵگیرساون، هەموویان خزمەت بە بەرژەوەندیی هەژموونی ئەو زلهێزانە دەکەن، لەگەڵ ئەوەشدا، جیهان و ئەو سیستمەی کە ژنان لە پێناویدا خەبات دەکەن، تەنانەت گیانیشیان بەخت دەکەن، جیهانێکە لە ژیان و هۆشیاریی دادپەروەری، ئاشتی، دیموکراتی، یەکسانی، ئازادی، بێگومان ئێمە خەباتی خۆمان لەسەر بنەمای ئایدۆلۆژیای ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان بنیات دەنێین، کۆمەڵگەیەک کە هەموو گەلان لە باوەش بگرێت.

 

زۆزان بەکر ئاماژەی بەوەدا کە ژنان بەشێکی سەرەکین لە جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، گەشەپێدان و جێبەجێکردنی پڕۆژەکانی ئاماژەیە بۆ شکستی ئەو سیستەمانە، بەهۆی هۆشیاریی دەوڵەتی نەتەوەییەوە، بۆتە شتێکی قبوڵنەکراو کە هیچ کەسێک جگە لە هەژموون و دەسەڵاتی ئەم هۆشیارییە هیچ کاریگەرییەکی لەسەر کۆمەڵگە هەبێت، بە پێچەوانەوە ئایدۆلۆژیای ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان، بە هەموو تایبەتمەندییەکانییەوە، دژایەتی ئەم مۆدێرنیتە دەکات، لەسەر ئەو بنەمایە خەباتی خۆی دەستپێکرد، ژنی کردە کەسێک، بۆیە لە نامەکانی کۆتاییدا بۆ ناوەندی توێژینەوەی ژنۆلۆژیا وتی: پڕۆژەی من بۆ ڕزگاری ژنان کە تەواو نەبووە، ئێستا تەواو بووە.

 

تەواوکردنی پڕۆژەکە وەڵامێکە بۆ ئەو سەدان کۆمەڵکوژییەی کە ژنانی کردە ئامانج

زۆزان باکر شانازی خۆی بە هەڵسەنگاندنەکانی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان بۆ خەباتی ژنان دەربڕی، هەڵسەنگاندنەکانی لەم قۆناغەدا بەو مانایەیە کە سەرەڕای هەموو هەلومەرج و هێرش و هەوڵەکانی سیستەمی دەوڵەتی پیاوسالار بۆ لەناوبردن و نەهێشتنی پڕۆژەی ئازادی ژنان، کە لە ڕاستیدا لەناوبردنی دەستکەوتەکانی ژنانە، ئەوانیش پووچەڵکردنەوە و شکستی خەبات و پڕۆژەکانی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالانن، دەوڵەتی تورکیا بە کوشتنی زەهرە بەرکەل دەستیپێکرد، هەبون مەلا خەلیل، ئامینە وەیسی، لەم ساڵانەی دواییدا دەیان هێرشی بۆ هەمان مەبەست ئەنجامداوە، ئەمەش ئەوە دەردەخات کە دوژمنانی پڕۆژەی ئازادیی ژنان و کۆمەڵگەی دیموکراتی زۆرن، دەیانەوێت ئەو پڕۆژانە لەناوببەن بە ئامانجگرتنی ژنان بەتایبەتی، بۆیە پەیامەکانی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان لە وەڵامی ئەو دەیان کۆمەڵکوژییەدا هاتوون کە لە ساڵی ڕابردوودا ڕوویدا، باوەڕی ئەو و ئیرادە و بەرخۆدانی ژنان، پلانەکانی ئەم هێزانە پووچەڵکرانەوە و پڕۆژەکەمان تەواو بوو.

 

پڕۆژەی ئازادی ژنان تەواو بووە، دەستمان کردووە بە جێبەجێکردنی

زۆزان بەکر بەم قسە و پەیامانە کۆتایی بە هەڵسەنگاندنەکەی هێنا و وتی: لەبیرمە زۆرجار، ژنان بەهۆی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە نەیانتوانیوە بگەنە کۆبوونەوە و مەشق و شوێنی کارەکانیان، بەڵام بەرامبەر بەو ئاڵەنگاریانە یاخی بوون، باجەکەیان داوە و پاشەکشەیان نەکردووە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد کە ژنان هێشتا لە هەموو بوارەکانی ژیاندا کار دەکەن، هەر لە کۆمونەکانەوە تا ئەنجومەن، سیاسەت، بەرگری و چالاکی جۆراوجۆر، وەک ژنان و هاوڵاتیانی کۆبانێ دڵنیاتان دەکەمەوە کە ئیرادە و سووربوونمان بەهێزتر بووە، لەدەستدانی پێشەنگەکانی تەڤگەری ژنان هۆکارێکی گەورە بووە بۆ درێژەدان بە ڕێچکەی زەهرە بەرکەل و هەبون مەلا خەلیل و ئامینە وەیسی، بەهەمان شێوە هەوڵە ڕێکخراوەیی و ئایدۆلۆژیەکانمان بەهێز کردووە بۆ وەڵامدانەوەی دوژمنانی ژنان بەپێی پێویست لەڕێگەی ڕێکخستنی بەرخۆدانی ژنان و پڕۆژەکان لەم ئاستەدا، بۆ ئەوەی بتوانن بەشداری بکەن لە بنیاتنانی ئایندەی سووریا بە ناسنامە و بیروبۆچوونی ڕاستەقینەی خۆیان.