دینا عبدالعزیز: نظام «فهرست انتخاباتی» تسکینی برای زن است، نه توانمندسازی
در برههای سیاسی که در آن خواستهها و آرزوهای شهروندان با سنگینی چالشهای اجتماعی و اقتصادی کشور تلاقی مییابد، حضور صداهایی که در تلاشاند نقش پارلمان و ابزارهای نظارت و قانونگذاری را بازتعریف کنند، روبهافزایش است.
اسماء فتحی
قاهره - با نزدیکشدن به انتخابات پارلمان مصر، نیاز به بازگشت به میدان و گوشدادن به کسانی که بارِ مبارزه برای نمایندگی واقعی و رسیدگی به مسائل روزمره مردم را بر دوش دارند، بیش از پیش احساس میشود.
با آغاز روند رأیگیری، امید و انتظار مردم حلوان همچنان معطوف به کسی است که بتواند صدای آنان را به جدیت منتقل کند و از منافعشان در پارلمانی دفاع کند که به شفافیت بیشتر، نزدیکی به واقعیت، و توان تصمیمگیریهای اثرگذار بر زندگی شهروندان نیاز دارد.
حوزه انتخاباتی حلوان از پیچیدهترین و متنوعترین حوزهها به شمار میرود؛ و در همین حوزه است که دکتر دینا عبدالعزیز با تجربهای پیشین در پارلمان و با چشماندازی که وعده میدهد اولویتها را از نو سامان دهد، وارد رقابت شده است. این وعدهها بر پایه سالها کار میدانی، رسیدگی به پروندههای خدماتی، پیگیری مطالبات مردم، و شناخت چالشهای مزمن مناطق جنوب قاهره استوار است.
نامزدی او بر اساس این باور بود که نمایندگی حوزه انتخابیه محدود به حضور در مجلس نیست، بلکه شامل پیگیری مسائل معوق، بازگشایی پروندههای عدالت اجتماعی، بهبود زیرساختها و توانمندسازی جوانان و زنان در جامعه محلی نیز میشود.
در این گفتوگو با دینا عبدالعزیز، نامزد انتخابات مجلس نمایندگان ۲۰۲۵ از حوزه حلوان و المعصره، درباره انگیزههای او برای نامزدی دوباره، مهمترین ویژگیهای برنامه انتخاباتیاش، دیدگاهش درباره جایگاه زنان در صحنه سیاسی مصر، و آنچه میتواند در دوره پارلمانی آینده برای مردم حلوان ارائه دهد و همچنین دیدگاه دینا عبدالعزیز درباره معایب نظام فهرستهای انتخاباتی، تأثیر تقسیمات جدید حوزهها بر روند انتخابات، و نحوهی دخالت رهبری سیاسی برای ساماندهی فضای انتخاباتی مورد بحث قرار میگیرد. وی همچنین برنامهی قانونگذاری جسورانه خود را تشریح میکند که به مسائلی همچون فرار از پرداخت نفقه پس از طلاق، وضعیت دستمزد کارگران، حق تحصیل دختران، و دیگر پروندههای مهم اجتماعی میپردازد.
کاندیداتوری به عنوان «فردیِ مستقل» برای بار دوم چالشی بزرگ است، پس این اصرار با توجه به وجود فهرستهای انتخاباتی برای چیست؟
من بر نامزدی در کرسی فردیِ مستقل پافشاری میکنم، زیرا باور دارم که این شیوه، «توانمندسازی واقعی» زن مصری است؛ درحالیکه نظام کوتا (سهمیه)، از نگاه من، نوعی «تسکین» است نه توانمندسازی. زنی که در رقابت فردی پیروز میشود، اعتماد جامعه و خیابان را با شایستگی خود به دست میآورد، و همین معیار واقعی قدرت سیاسی است.
اینبار چالش دشوارتر است، زیرا تقسیمات جدید انتخاباتی، ۵۰ درصد کرسیها را به فهرستها اختصاص داده و این امر تعداد کرسیهای فردی را کاهش داده و رقابت را، بهویژه در برابر مردانی که احساس کردهاند، شانسشان کاهش یافته است، «بسیار شدید» کرده است.
او در دورهی گذشته با برگزاری کارزارهای «در زدن و گفتوگو با مردم» موفق شد و این روش به الگویی تبدیل شد که امسال زنان زیادی را تشویق کرده بدون ترس و تردید وارد رقابت شوند.
زن در عرصهی عمومی با چالشهایی مانند بدگویی و شایعات روبهروست، و شما چگونه با آنها مقابله میکنید؟
مشکل اصلی، تأثیر این شایعات بر برخی رأیدهندگان ساده است که ممکن است به دروغهای تحریکآمیز باور کنند.
شایعات بهای موفقیت هستند و معمولاً از نگرانی رقبای مرد سرچشمه میگیرند و بیانگر ضعف موقعیت آنان در برابر قدرت طرف مقابل است. با وجود اینکه گاهی آزاردهندهاند، اما بر من شخصاً تأثیر نمیگذارند؛ من از آنها به عنوان انگیزهای برای پیشرفت استفاده میکنم. مشکل من تنها تأثیر این شایعات بر برخی رأیدهندگان سادهدل است که ممکن است به دروغهای جذاب و مهیّج باور کنند.
فلسفهی من این است که نیمه خالی لیوان را نبینم و بر آگاهی مردم تکیه کنم که قادر به تشخیص صحیح هستند. به هر زنی هم میگویم: اگر قرار است از هر سخنی که گفته میشود تحت تأثیر قرار بگیری، بهتر است وارد میدان رقابت نشوی. باید از نظر روحی قوی باشی تا مسیر را ادامه دهی.
به عنوان نمایندهای از یک حوزه انتخابیه که عمدتاً طبقه کارگر را تشکیل میدهد، دیدگاه شما در مورد مسئله کارخانههای در حال رکود و دستمزد کارگران چیست؟
بخش صنعت، ستون اصلی حلوان است و من با انحلال یا فروش کارخانههای زیانده مخالفم. جایگزینی که پیشنهاد میکنم، «شراکت با بخش خصوصی» در مدیریت و بهرهبرداری برای نوسازی دستگاهها و ساختار تولید است، با این شرط که مالکیت کارخانهها در اختیار دولت باقی بماند و حقوق کارگران حفظ شود.
در مورد دستمزدها نیز باید گفت بسیاری از کارگران حتی حداقل دستمزد را دریافت نمیکنند و کل درآمدشان در شرایط گرانی کنونی برای یک زندگی آبرومندانه کافی نیست. دستمزد باید با بهرهوری و تولید مرتبط شود و کارگر از نظر مادی و معنوی مورد تقدیر قرار گیرد، زیرا کارگر اساس هر مؤسسه موفقی است.
اگر در انتخابات کنونی پیروز شوید، برنامهی شما برای قانونگذاریهای جدید درباره خانواده و زنان چیست؟
من در این زمینه یک برنامهی قانونگذاری روشن و مشخص دارم. مهمترین بخش آن، مجازات فرار از پرداخت نفقه است؛ قصد دارم پیشنهادی قانونی ارائه کنم که فرار از پرداخت نفقه کودکان را «جرم ننگین» بداند، زیرا قابل قبول نیست که پدری فرزندانش را بدون سرپرست رها کند و مادر مجبور شود برای تأمین نفقه دست نیاز دراز کند.
همچنین روی حق «کار و تلاش سخت » کار میکنم و پیشنهادی را دنبال خواهم کرد که به موجب آن، زن مطلقه پس از یک دوره طولانی زندگی مشترک، بتواند بخشی از دارایی همسرش را دریافت کند (پیشنهاد من نصف سهم شرعی او از ارث است) تا جبران سالهای مشارکت و تضمین یک زندگی آبرومندانه باشد و او را از فقر حفظ کند.
من ایدهها و طرحهای بسیاری دارم که پس از موفقیت در انتخابات جاری، کار روی آنها را ادامه خواهم داد تا بتوانم خدمات واقعی و پایدار برای مردم منطقهام ارائه دهم.
در دورهی گذشته نقش خدماتی پررنگی داشتید، برنامهی شما برای دورهی آینده چیست؟
در مناطقی مانند التبین، المعصره و عربالوالده، دختران ممتاز دبیرستانی وجود دارند که خانوادههایشان مانع ورود آنها به دانشگاه میشوند و به مدرک متوسط اکتفا میکنند. این کار در حقیقت کشتن آرزوها و استعدادهای درخشان است. در دورهی آینده تلاش خواهم کرد قانونی وضع شود که تحصیل دانشگاهی برای دانشآموزان ممتاز اجباری باشد و ولی امر نتواند آنها را از تحصیل منع کند، زیرا این استعدادها ثروت ملی هستند و نباید هدر بروند.
در دورهی گذشته بر روی پروندههای متعددی کار کردیم، مانند توسعه «کابریتاج حلوان»، سنگفرش معابر با اینترلاک، و همچنین پروندههای نظارتی در حوزه سلامت (بیمارستان عمومی حلوان)، امور مربوط به اوقاف و محیط زیست که در آنها موفقیتهای زیادی به دست آمد و این مسیر ادامه خواهد یافت.
در دورهی آینده نیز به ساخت بیمارستانها، حل مشکل تراکم جمعیت در مدارس ادامه خواهیم داد. یک درخواست ساده اما بسیار انسانی هم برای سالمندان داریم: تبدیل پلههای پلهای عابر پیاده در حوزه انتخابیه به پلههای برقی تا از سختی بالا رفتن آنها کاسته شود. همچنین به سایر امور خدماتی که در دستور کار دارم، ادامه خواهم داد و تلاش میکنم آنها را محقق کنم.