دنیز دریا: جبهه مقاومت زنان در زندان‌های ایران شکل گرفته است
دنیز دریا، از اعضای شورای هماهنگی (کژار)، ضمن اشاره به مقاومت زنان زندانی در ایران گفت: «رژیم ایران کوشید تا در سیمای زینب جلالیان و با حربه شکنجه، خط آزادی زن را در هم بشکند، اما مبارزه‌ی زنان زندانی، مسیر نوینی از مقاومت و علیه ستم و استبداد را گشود.»
مرکز خبر- در دل جنگی بی‌پایان که سراسر خاورمیانه را درنوردیده، زن نه‌تنها قربانی که خود به میدان نبرد بدل شده است. جنگ جهانی سومی که در سایه سکوت جهانی جریان دارد، بیش از هر چیز پیکر و صدای زنان را هدف گرفته است؛ بدن‌هایشان به اسارت درآمده و زبان‌هایشان خاموش شده‌اند. در این میان، نظام جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه پس از خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی»، صدها تن را در زندان‌ها اعدام کرده و صدها تن دیگر را با شکنجه و جنگ ویژه در سلول‌ها نگه‌داشته است. بسیاری از زندانیان سیاسی زن در معرض خطر اعدام قرار دارند، و حتی از دریافت درمان پزشکی نیز محروم‌اند.
زنان مبارز و پیشگامی چون زینب جلالیان، حورا نیکبخت، سپیده قلیان، پخشان عزیزی، پریوش مسلمی، شریفه محمدی، گلرخ ایرایی، وریشه مرادی، مهوش صیدال و هزاران زن دیگر، که در پشت دیوارهای زندان علیه این سیستم به پا خاسته‌اند، از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی خود محروم‌اند.
در همین چارچوب، با دنیز دریا، عضو شورای هماهنگی جامعه زنان آزاد روژهلات کوردستان (کژار)، گفت‌وگویی انجام دادیم. دنیز دریا، با تأکید بر مقاومت بی‌امان زنان در زندان‌ها و افشای سیاست‌های سرکوبگرانه رژیم ایران، تصریح کرد: «جامعه‌ای دموکراتیک بدون پیشگامی زن ممکن نیست، و اگر جهان صدای زندانیان زن را نشنود، این جنگ نابرابر همچنان ویران خواهد کرد.»
جنگ کنونی با ذهنیت مردانه اداره می‌شود
دنیز دریا در ابتدای سخنانش با اشاره به جنگ جهانی سوم، تأکید کرد که این جنگ بیشترین آسیب را به زنان و کودکان می‌رساند. به گفته او، جنگ کنونی با ذهنیت و ارتش‌های مردانه اداره شده و با هدف قرار دادن زن، بنیان جامعه را نابود می‌کند. او گفت: «جنگ جهانی سوم بی‌وقفه ادامه دارد و ویرانی‌های عظیمی به بار آورده است. در این میان، زنان و کودکان بی‌دفاع‌ترین قربانیان این جنگ و قتل‌عام‌های آن هستند. در این جنگ، نه تنها زن، بلکه محیط زیست نیز نابود می‌شود و زنان همچون غنائم جنگی به اسارت گرفته شده و فروخته می‌شوند. ما شاهد آن هستیم که جنگ کنونی که برآمده از ذهنیتی مردانه است، چگونه در سیمای زن، کل جامعه را به ورطه نابودی می‌کشاند.»
شیرین علم‌هولی فرهنگ مقاومت را بنیان نهاد
دریا در ادامه با یادآوری پیشگامانی که در زندان‌ها جان باخته یا همچنان مقاومت می‌کنند، گفت: «رهبر آپو مبارزه را با محوریت زن کورد آغاز کرد. او زنان را به آگاهی رساند، به آنان هویتی مستقل بخشید، سازماندهی‌شان کرد و گرد هم آورد. بدین ترتیب با فکر و فلسفه‌ی رهبر آپو، رویکرد نوینی به زندگی شکوفا شد؛ فلسفه‌ای که مشخص کرد زن چه می‌خواهد، چه چیزی را نمی‌پذیرد و چه آرمانی را دنبال می‌کند. بی‌تردید، این مبارزه پیشگامان خود را پروراند و ما امروز این پیشگامی را در تمام زندان‌های اشغالگران به وضوح می‌بینیم. اشغالگران همواره این پیشگامان راه آزادی را خطری برای خود دانسته و برای حذف آنان تلاش کرده‌اند. آنها از پلیدترین شیوه‌ها، از جمله جنگ ویژه و شکنجه، علیه این پیشگامان بهره برده‌اند. با این حال، کسانی که با فلسفه‌ی رهبر آپو آموزش یافته و آزادی را برگزیده‌اند، در سخت‌ترین شرایط زندان نیز بر موضع انقلابی خود استوار مانده‌اند. شیرین علم‌هولی یکی از همان زندانیانی بود که فرهنگ مقاومت را در روژهلات کوردستان بنیان نهاد و این راه مقاومت پس از او نیز ادامه یافت.»
زینب جلالیان از تمام حقوق انسانی خود محروم مانده است
دنیز دریا در ادامه به شرح وضعیت و مقاومت زینب جلالیان پرداخت که ۱۸ سال است در دشوارترین شرایط زندان‌های ایران ایستادگی می‌کند: «امروز، زینب جلالیان که با حکم حبس ابد در زندان‌های رژیم ایران اسیر است، ادامه‌دهنده راه مقاومت سارا(سکینه جانسز) و شیرین‌هاست و مبارزه‌اش مسیر تازه‌ای گشوده است. رژیم ایران کوشید تا با انواع شکنجه، جریان آزادی‌خواهی زنان را در سیمای زینب درهم بشکند. بارها تلاش کردند او را به اعتراف وادارند و هنگامی که ناکام ماندند، به شکنجه‌های شدید جسمی و روانی روی آوردند. زینب جلالیان از تمامی حقوق انسانی خود محروم شده است. رژیم ایران همچنین از نظر حقوقی هیچ فرصتی برای دفاع به او نداده تا بتواند از حق قانونی خود استفاده کند. این رویکرد ضدبشری تا امروز نیز ادامه دارد. سال‌هاست که نه خانواده و نه وکلای او اجازه ملاقات با وی را نداشته‌اند. همزمان، او به دلیل تحمل سال‌ها شکنجه، از بیماری‌های متعددی رنج می‌برد. در دوران همه‌گیری کرونا به این ویروس مبتلا شد، بینایی هر دو چشمش بر اثر شکنجه به شدت تحلیل رفته و دچار مشکلات خونی شده است. طبق گزارش‌ها، وضعیت جسمانی زینب جلالیان وخیم است، اما مقامات دولتی همچنان از دسترسی او به درمان تخصصی جلوگیری می‌کنند.»
روزانه دو یا سه نفر در زندان‌ها اعدام می‌شوند
این عضو شورای هماهنگی جامعه زنان آزاد روژهلات کوردستان با اشاره به فشارهای فزاینده بر زندانیان گفت: «از سوی دیگر، بسیاری از روزنامه‌نگاران، نویسندگان، زنان مبارز، هنرمندان و مدافعان حقوق بشر، وضعیت زینب جلالیان را به صدر اخبار آورده‌اند، اما رژیم ایران که قوانینش توسط مردان و علیه زنان نوشته شده، هیچ فرصتی برای برخورداری زینب از ابتدایی‌ترین حقوقش را فراهم نکرده است. به همین دلیل، وضعیت او اکنون بسیار نگران‌کننده است و این شرایط تنها به زینب جلالیان محدود نمی‌شود. بر اساس گزارش‌های منتشر شده از ابتدای ماه مه، حداقل ۱۶۰ نفر در زندان‌های ایران اعدام شده‌اند. مخالفان، معترضان به قتل و تجاوز، و فعالان حقوق بشر به طور سیستماتیک هدف قرار می‌گیرند و هر روز شاهد اعدام‌های فراقانونی دو یا سه نفر هستیم.»
انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" فرهنگی نوین را پدید آورد
دنیز دریا در ادامه سخنان خود به انقلاب «ژن، ژیان، آزادی» اشاره کرد و گفت اقدامات ضدبشری، خود به طغیانی اجتماعی انجامیده‌اند. او افزود: «انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" فرهنگی نوین را در روژهلات کوردستان و ایران پدید آورد. کمپین (سشنبه‌های نه به اعدام)، حاصل مبارزات پیوسته‌ی زنان بود. مسیر این مبارزه با پیشگامی زنان دربند ترسیم شد و مبارزه‌ی آنان به یک خواست عمومی بدل گشت. جامعه نیز با پذیرا شدن آرمان‌هایشان، به پا خاست و در این راه بهای سنگینی پرداخت. رژیم ایران در برابر این مبارزه دچار هراسی بزرگ شد، چرا که بزرگ‌ترین هراس این رژیم همواره از مبارزات زنان بوده است. به همین دلیل کوشید تا با وارونه جلوه دادن ماهیت انقلاب، آن را به انحراف بکشاند و چنین وانمود کند که مسئله تنها حجاب است. مسئله هرگز به پوشش زن محدود نمی‌شد، بلکه پاسخی ایدئولوژیک به سلطه فکری رژیم بر زنان بود. بی‌تردید، انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" پاسخی ایدئولوژیک به این تحمیل بود.
انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" پیشگامان خود را پروراند و به همین دلیل رژیم ایران در اولین گام، همین پیشگامان را هدف قرار داد. اکنون بسیاری از آنان در زندان‌های ایران به سر می‌برند، اما با وجود تحمل انواع شکنجه‌ها، هرگز تسلیم را نپذیرفتند. این زنان پیشگام برای خنثی کردن تمام اقدامات ضدبشری، به مبارزه‌ای بی‌نظیر دست زدند. ما تجلی این مبارزه را در چهره‌ی زنانی چون وریشه مرادی، پخشان عزیزی و هزاران زندانی سیاسی دیگر می‌بینیم و شاهد آنیم که این مبارزه بر تمام زندانیان تأثیر گذاشته است. ذات حق این‌گونه است؛ زمانی که برای آزادی و دموکراسی مبارزه می‌کنید، تأثیر آن تمام جامعه را فرامی‌گیرد. به همین دلیل است که اکنون فشار بر جامعه و زندانیان به موضوع روز بدل شده و بحث پیرامون آن گسترش یافته است.»
لزوم تقویت همبستگی زنان
دنیز دریا با بیان اینکه مقاومت زندان‌ها توجه زنان جهان را نیز به خود جلب کرده و زنان از کشورهای بسیاری به حمایت از زندانیان برخاسته‌اند، این همبستگی را روزافزون خواند و ادامه داد: «بی‌شک این همبستگی باید بیش از پیش تقویت شود، زیرا خواست وریشه مرادی، پخشان عزیزی و زینب جلالیان، همان خواست جامعه است. این مبارزه‌ای فردی یا تلاشی برای رهایی شخصی نیست؛ چرا که زن نه تنها در زندان، که در خانه نیز اسیر است. اگر در زندان اعدام نشود، در خانه اعدام می‌شود. هم در زندان و هم در خیابان مورد تعرض قرار می‌گیرد. رژیم ایران با چنین سیاست‌هایی خود را سر پا نگه داشته است. آنها برای بی‌اثر کردن قیام "ژن، ژیان، آزادی" با چهره‌ای دیگر در برابر جامعه ظاهر شدند و به اصلاحات تظاهر کردند. برخی از آنان مسئله حجاب را به موضوع اصلی بدل کردند و برخی دیگر با ایجاد شکافی ساختگی میان اصلاح‌طلب و تندرو، مدعی تغییر شدند؛ اما وقتی به همه‌ی آنان می‌نگری، می‌بینی که جملگی از کارگزاران حاکمیت هستند. آنها چنین وانمود کردند که گویا در حال ایجاد تغییر در جامعه و برداشتن گامی به نفع حقوق زنان هستند. اما خواست جامعه و زنان این نیست که چند زن را با ذهنیت مردسالارانه در کابینه قدرت بنشانید. هیچ‌کس چنین چیزی را نمی‌خواهد. زنانی که دست‌پرورده‌ی این حاکمیت هستند، با کدام ذهنیت از حقوق زندانیان دفاع خواهند کرد؟ با کدام ذهنیت از آرمان‌هایی که با انقلاب "ژن، ژیان، آزادی" شکوفا شد، پاسداری خواهند نمود؟»
دولت ایران با ذهنیت مردسالار، تیپ خاصی از زنان را می‌پروراند
دنیز دریا با اشاره به اینکه دولت در تلاش است تا نمونه‌ای از زن را بیافریند که با ذهنیت مردانه عمل می‌کند، ادامه داد: «ما روزانه در خیابان‌های روژهلات کوردستان و ایران با این صحنه‌ها روبرو می‌شویم. می‌بینیم زنانی که دست‌پرورده‌ی حاکمیت هستند، گیسوان زنان دیگر را گرفته و آنان را به داخل خودروها می‌کشانند و به زندان می‌اندازند. این زنان برای کدام زنان و کدام آرمان‌ها مبارزه خواهند کرد؟ ساختن چنین شخصیت‌هایی تنها برای فریب جامعه است، اما جامعه دیگر به سطحی از آگاهی رسیده که با این سیاست‌ها و اقدامات فریب نمی‌خورد.
همزمان، ما در مرحله‌ای به سر می‌بریم که تمام حملات بر زنان متمرکز است. از این رو، برای دموکراتیک کردن ایران، یک مبارزه مشترک ضروری است. ما با واقعیت جنگ جهانی سوم روبرو هستیم. نیروهای هژمون‌گرا در حال بازترسیم نوین خاورمیانه هستند و ایران نیز به عنوان بخشی از خاورمیانه، در کانون این بازترسیم و درگیری‌ها قرار دارد. آشکارا به نظر می‌رسد که دولت ایران در بحرانی عمیق به سر می‌برد و با بحران‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و نظامی مواجه است. پرسش مهم این است که چه کسی این بحران‌ها را حل خواهد کرد؟ دولت ایران باید به خواست جامعه برای برابری خلق‌ها گوش فرا دهد و در این راستا ساختاری دموکراتیک را بنا نهد. درغیراینصورت، با جنگی ویرانگر روبرو خواهد شد، زیرا جامعه دیگر به هیچ وجه چنین اقداماتی را نخواهد پذیرفت.»
فراخوان صلح و جامعه‌ی دموکراتیک برای دولت ایران نیز معتبر است
دنیز دریا، عضو شورای هماهنگی جامعه زنان آزاد شرق کوردستان، در پایان سخنان خود به فراخوان رهبر خلق کورد، عبدالله اوجالان، برای صلح و جامعه‌ی دموکراتیک اشاره کرد و اظهار داشت که این فراخوان برای دولت ایران نیز معتبر است. او همچنین از تمام زنان ایران و روژهلات کوردستان خواست تا برای ایرانی دموکراتیک، مبارزه‌ای مشترک و قوی‌تر را به پیش ببرند و سخنان خود را این‌گونه به پایان رساند: «برای آنکه جامعه بتواند در صلح و دموکراسی در کنار یکدیگر زندگی کند، رهبر آپو با طرح صلح و جامعه‌ی دموکراتیک، مسیر نوینی را ترسیم کرده است. این مسیر برای ایران نیز راهگشاست و زنان، پیشگامان آن هستند. جای پیشگامان جامعه در زندان نیست. دولت ایران باید در این زمینه گام بردارد و رویکرد و موضع خود را در قبال جامعه تغییر دهد. باید راه را برای سازماندهی جامعه باز کند تا بتواند در برابر جنگ جهانی سوم روی پای خود بایستد. این زنان هستند که پیشگام جامعه‌ی دموکراتیک خواهند بود و به همین دلیل باید مسیر را برای پیشگامی آنان گشود.
در پایان، ما بر این باوریم که جامعه روژهلات کوردستان و ایران برای دموکراتیک کردن ایران، مبارزه‌ای قدرتمند را به پیش خواهند برد. بیشترین نقش در این میان بر دوش زنان است و به همین دلیل، زنان باید مبارزه‌ای مشترک را سازماندهی نمایند.»