وقتی نیاز، به تجمل بدل می‌شود؛ بحران بهداشت زنان در غزه

در سایه‌ی شرایط سختی که غزه با آن روبه‌روست، عادت ماهانه به باری مضاعف برای زنان و دختران تبدیل شده است؛ چراکه آنان با کمبود شدید لوازم بهداشتی شخصی مانند نوار بهداشتی و صابون مواجه‌اند؛ وضعیتی که ناشی از محاصره‌ی اعمال‌شده بر این منطقه است.

رفيف اسليم

غزه- زنان در نوار غزه با کمبود شدید لوازم بهداشتی مربوط به عادت ماهانه، به‌ویژه نوار بهداشتی، روبه‌رو هستند؛ تا جایی که این موضوع به کابوسی برای بیش از ۷۰۰ هزار زن و دختر تبدیل شده است. در نبود نوار بهداشتی، آب سالم و حمام‌های تمیز، آن هم در شرایط اقتصادی بحرانی، فقر شدید و فروپاشی کامل نظام سلامت، زنان با وضعیتی نفس‌گیر و بی‌سابقه مواجه‌اند.

جمیله نصر می‌گوید که نیازهای بهداشتی زنان از صابون و شامپو گرفته تا شوینده‌های لباس متفاوت و گسترده است. در حالی که مردم با گرسنگی و قحطی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، زنان حیران‌اند که چه کنند؛ آیا باید نوار بهداشتی و صابون بخرند یا یک کیلو آردی که حالا قیمتش به ۳۰ دلار رسیده است؟

او تأکید می‌کند که این نیازها برای زنان در غزه تجملات نیستند، بلکه ضرورتی هم‌تراز غذا و آب‌اند. نبود این امکانات، زنان و دختران را دچار شوک روانی و بحران هیستریک می‌کند و بیماری‌های گوناگون بی‌وقفه و بی‌رحمانه به بدن‌هایشان هجوم می‌آورند. او می‌پرسد: دختران نوجوان چه گناهی کرده‌اند که باید چنین رنجی را تحمل کنند؟

نصر یادآوری می‌کند که ماجرا فقط به نوار بهداشتی ختم نمی‌شود؛ نوزادان نیز در گرمای سوزان تابستان با عفونت‌های پوستی روبه‌رو شده‌اند. او توضیح می‌دهد که پیش از جنگ، زنان می‌توانستند به‌راحتی و با کیفیت بالا مواد بهداشتی موردنیازشان را تهیه کنند؛ از دتول و ضدعفونی‌کننده‌ها گرفته تا صابون‌های حمام، شوینده‌های لباس، تمیزکننده‌های کف و انواع عطر و دستمال.

با این حال، او از کیفیت پایین برخی اقلام ارسالی در کمک‌های بشردوستانه گله دارد و می‌گوید که بخشی از نوارهای بهداشتی و صابون‌ها بی‌کیفیت‌اند و قابل‌استفاده نیستند، با این‌حال وضع فعلی از آن هم بدتر است. او اضافه می‌کند که حالا ناچار شده تعداد دفعات استحمام ماهانه‌اش را کاهش دهد که همین باعث بروز جوش و قارچ‌های پوستی شده است؛ بیماری‌هایی که در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی برایشان نه دارویی هست و نه امکانات تشخیصی.

نصر درباره قیمت این اقلام بهداشتی می‌گوید که برخلاف ادعای رسانه‌ها و گزارش‌های بین‌المللی که افزایش قیمت‌ها را هفت‌برابری اعلام کرده‌اند، در واقع هزینه‌ی محصولات بهداشتی مرتبط با عادت ماهانه ده‌برابر شده است؛ برای نمونه، بسته‌ای که پیش‌تر ۱.۵ دلار قیمت داشت، حالا به بیش از ۵ دلار رسیده و صابون حمام که پیش‌تر ۳ دلار بود، حالا ۳۰ دلار قیمت دارد.

او همچنین می‌گوید برخی مادران که ۵ یا حتی ۹ دختر دارند، دیگر توان خرید نوار بهداشتی را ندارند و به استفاده از تکه‌های پارچه روی آورده‌اند؛ کاری که باعث رشد باکتری، قارچ و بیماری‌های فراوانی می‌شود که یا درمان ندارند یا حتی به‌درستی تشخیص داده نمی‌شوند؛ چراکه در جامعه‌ی محافظه‌کار، صحبت از این مسائل تابو است و دختران از بیان مشکلاتشان هراس دارند.

نبود سرویس‌های بهداشتی پاکیزه در مراکز پناه‌جویی، نبود صابون، و کم‌آبی، توان زنان برای رعایت بهداشت را از بین برده است. او هشدار می‌دهد که بدن‌های زنان و دختران دیگر تاب این سطح پایین از بهداشت را ندارند و نشانه‌های بیماری یکی‌یکی نمایان شده‌اند؛ وضعیتی که با پیش از جنگ قابل مقایسه نیست.

جمیله نصر از نهادهای زنان، به‌ویژه سازمان ملل متحد برای زنان، درخواست می‌کند که نمایندگانشان را به اردوگاه‌ها و محل‌های آوارگی اعزام کنند تا از وضعیت زنان به‌ویژه در چادرها بازدید کنند و به آنان کمک برسانند. او می‌گوید: «جدا از ترس و گرسنگی که جنگ با خود آورده، بحران‌های دیگری نیز دامن‌گیر زنان شده که نبود غذای سالم آن‌ها را شدت بخشیده و مقاومت جسمی را از بین برده است.»

بر اساس گزارشی از صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، نوار غزه هر ماه به بیش از ۱۰.۳ میلیون نوار بهداشتی نیاز دارد. اما پس از گذشت سه ماه از محاصره کامل اسرائیل و توقف کمک‌ها، لوازم بهداشتی شخصی و مربوط به قاعدگی تقریباً نایاب شده‌اند و در صورت دسترسی، قیمت آن‌ها پنج برابر دوران پیش از جنگ است؛ موضوعی که آن‌ها را برای بیشتر خانواده‌ها دست‌نیافتنی کرده است.