نخستین نویسنده‌ی جهان یک زن بود؛ در نمایشگاه جدید مورگان از او تجلیل شد
مجسمه‌های باستانی، نقش برجسته‌ها و لوح‌های خط میخی تجاری، به تجارب زنان بین‌النهرین زندگی می‌بخشند. انهدوانا، کاهن اعظم و شاعری که قدرت مذهبی و سیاسی قابل‌توجهی داشت و می‌توان از او به عنوان نخستین نویسنده‌ی شناخته‌شده‌ی جهان یاد کرد.
مرکز خبر- براساس شواهد و مدارکی کە جدیدا محققان بە آن دست یافتەاند نخستین نویسندەی جهان زنی با نام انهدوانا، کاهن اعظم و شاعری که قدرت مذهبی و سیاسی قابل‌توجهی داشتە بودە است.
بە گفتەی سیدنی بابکاک، متصدی موزه و کتابخانه‌ی مورگان، «اکثر مردم نخستین نویسنده‌ی شناخته شده را یک مرد می‌دانند و معمولا فکر می‌کنند هومر است. معمولا تمام افراد ازینکه متوجه می‌شوند این نخستین نویسنده، زنی است در هزاره‌ی سوم پیش از میلاد شگفت‌زده می‌شوند.»
نمایشگاه جدیدی برای ادای احترام به این نویسنده‌ی پیشگام در مورگان برگزار شد. این نویسنده زنی بود به نام انهدوانا، کاهن اعظم و شاعری که قدرت مذهبی و سیاسی قابل‌توجهی داشت و می‌توان از او به عنوان نخستین نویسنده‌ی شناخته‌شده‌ی جهان یاد کرد. این نمایشگاه با نام «او که نوشت: انهدوانا و زنان بین‌النهرین. ٣۴٠٠-٢٠٠٠ قبل از میلاد» از فردا، ١۴ اکتبر، در موزه‌ای در موری هیل منهتن به نمایش گذاشته می‌شود.
این مجسمه‌های باستانی، نقش برجسته‌ها و لوح‌های خط میخی به تجارب زنان در حوزه‌های مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی زندگی می‌بخشند. تجاربی که بسیاری از آنها امروزه نیز برای زنان آشنا هستند.
به عنوان مثال، انهدوانا از احساسات شخصی خود می‌نوشت، به محدودیت‌های انسانی‌اش اعتراف می‌کرد و از انسانیت خود آگاه بود. او از آزار و اذیت جنسی می‌نوشت. انهدوانا همچنین نخستین نویسنده‌ای بود که افکار خود را در قالب یک بیوگرافی اول شخص بیان کرد.
Enheduanna (حدود ٢٣٠٠ قبل از میلاد) در جنوب بین‌النهرین، واقع در عراق کنونی زندگی می‌کرد. او دختر سارگون پادشاه اکدی بود و به معبد خدای ماه در اور منصوب شد. نام Enheduanna به معنای «کاهن اعظم، زینت بهشت» است. او در دیسکی زیبا با کتیبه‌ای به خط میخی در جامه‌ای پلکانی و پرده‌دار با یک سربند حلقه‌ای تصویر شده است.
آثار این نویسنده به زبان سومری ردپای بزرگی در دنیای ادبیات به جای گذاشت، اشعار او با ارادت به الهه اینانا، توصیف خدای خورشید، شاماش، و نوشتن در مورد وحدت وجود، اثار ماندگاری در دنیای ادبیات به جای گذاشته است. به طوری که قرن‌ها پس از مرگش، آثارش همچنان در مدارس تدریس می‌شود. امروزه اما کمتر کسی او را می‌شناسد.
انهدوانا ۴٢ سرود برای مقدسات در ٣۶ شهر در سراسر بین‌النهرین نوشته است و محققان هنوز هم در حال کشف آثار فرعی از او هستند. سروده‌های معبدش وجهه‌ای مذهبی به او بخشیده است، هرچند ممکن است این فعالیت‌ها در خدمت خواسته‌های سیاسی پدرش بوده باشد.
این نمایشگاه علاوه بر نمایش نوشته‌های انهدوانا، دریچه‌ای به دنیای زنان اواخر هزاره‌ی چهارم و سوم پیش از میلاد باز کرد که تا کنون نادیده گرفته شده بود.
به گفته‌ی بابکاک قطعات نمایش داده شده در این رویداد چندین بعد دارند، اما اغلب تنها وجهه‌ای که از آنها مورد توجه قرار می‌گرفت بخشی بود که به چهره های مرد می‌پرداخت.
مجسمه‌ی دیگری زنی را با لوحی به خط میخی بر روی پاهایش نشان می‌دهد. بابکاک می‌گوید یک محقق مرد در گذشته نوشته بود: «حتی معلوم نیست چرا این زن یک لوح روی دامنش داشته است.»
کالین بی بیلی، مدیر مورگان، در این مورد گفتە است: «این نمایشگاه داستانی را روایت می کند که واقعاً هرگز گفته نشده است. این نمایشگاه در واقع بیان غنی و متحول زندگی زنان در بین‌النهرین و جهان باستان را به تصویر می‌کشد.»
این نمایشگاه علاوه بر اقلامی از مجموعه‌ی مورگان، آثاری از موزه‌های لندن، پاریس، برلین، اورشلیم، فیلادلفیا، شیکاگو و نیوهیون را نیز به نمایش می‌گذارد.
در پایان یکی از قابل توجەترین جملات Enheduanna (مولف لوح) را بیان می‌كنیم: «پروردگارا، آنچه (اینجا) آفریده شده است را هیچکس (پیش از این) نتوانسته بیافریند.»