«برافراشتن پرچم لغو اعدام و آزادی زندانیان سیاسی، ضرورتی حیاتی و انسانی است»
مرسده قائدی: رژیمهای فاشیستی چون جمهوری اسلامی از اعدام برای تثبیت یا حفظ قدرت استفاده میکنند و میپندارند با طناب دار میتوانند جنبشها را عقب برانند.
شهلا محمدی
مرکز خبر- در حالی که ١٠ اکتبر به عنوان روز جهانی «علیه مجازات اعدام» شناخته میشود و در این روز فعالین و نهادهای حقوق بشری برای پایان این مجازات غیرانسانی تلاش میکنند، اما اعدام در ایران به عنوان ابزاری برای سرکوب جامعه همچنان شدت بیشتری میگیرد.
مجازات مرگ و در کنار آن شکنجه و زندانهایی با شرایط وحشتناک غیرانسانی به ابزار سرکوب تبدیل شده و در طول بیش از چهل سال گذشته، جمهوری اسلامی برای خفقان جامعه از آن استفاده کرده است. اما در هفتههای اخیر و به ویژه پس از جنگ دوزاده روزه اسرائیل و ایران، شرایط برای زندانیان به مراتب وخیمتر شد و تعداد اعدامها نیز افزایش بیشتری یافت.
براساس آماری کە کارزار سهشنبههای نه به اعدام منتشر کرد شمار اعدامها در یک سال گذشته، از اول اکتبر ۲۰۲۴ تا سهشنبه گذشته، به ۱۶۹۵ نفر و از ابتدای سال ۱۴۰۴ در شش ماه و نیم به ۹۵۷ تن رسیده است. این کارزار اعلام کرد این تنها آمار ثبت شده است و تعداد واقعی اعدامها بیشتر از این است.
این کارزار اعلام کرد کە بنابر گزارش تازهی سازمان عفو بینالملل، تا پایان دسامبر ۲۰۲۴ میلادی، ۱۱۳ کشور در جهان مجازات اعدام را بهطور کامل از قوانین خود حذف کردهاند و در مجموع، ۱۴۵ کشور یا در قانون یا در عمل، اعدام را متوقف نمودهاند. اما در ایران، سایهی مرگ هر روز گستردهتر میشود.
وضعیت زندانهای ایران و افزایش اعدامها را با مرسده قائدی، زندانی سیاسی پیشین و دادخواه مورد بررسی قرار دادیم.
زندان قرچک ورامین قتلگاه زندانیان
مرسده قائدی در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه زندانهای جمهوری اسلامی همیشه بدترین شرایط را داشتهاند اما پس از جنگ دوازده روزه زندانیان را به زندان قرچک ورامین منتقل کردند، گفت: زندان قرچک ورامین یک قتلگاه است، علاوهبر وضعیتی که دارد از نظر پزشکی، از نظر مواد غذایی و محیط زیستی در شرایط بدی قرار دارد. پیش از مرگ سمیه رشیدی ـ که رژیم ناچار به اعلام آن شد ـ حدود ۳۰ زندانی دیگر در نتیجه نبود رسیدگی پزشکی در زندان قرچک ورامین جان باختند. همین موضوع باعث اعتراضهایی از سوی بند مردان نیز شده است. ما در این زندان هر روز شاهد از دست رفتن عزیزانمان هستیم.
او با اشارە به اینکە آمارهایی کە وجود دارند، آمار واقعی نیستند میگوید: همیشه در این سیستم وقتی جنایت میکنند آمارها را مخفی میکنند، یک عده را با طناب دار و یک عده را با عدم رسیدگی پزشکی و وضعیت حاکم در زندان از بین میبرد. یکی از این زندانها زندان قرچک ورامین و زندان لاکان رشت است.
محرومیت پزشکی قتل عمد دولتی بدون طناب دار
در مورد وضعیت زینب جلالیان نیز مرسده قائدی میگوید: زینب جلالیان با حدود ١٧ سال زندان، درست شرایط زندانیان دهه شصت را دارد، نه ملاقات حضوری، نه مرخصی دارد و الان مدتی است نمیتواند خانوادهاش را ببیند. من به عنوان یک پرستار و زندانی سابق میگویم جراحی که زینب جلالیان انجام داد باید مدتی را در بیمارستان میماند. در نظر بگیرید این جراحی از نظر بهداشتی چه عوارضی برای زینب دارد و به نظر من این ابزار شکنجه است.
او تاکید میکند: علاوه بر شلاق، انفرادی و تمام ابزارهای دیگر شکنجه این هم نوعی شکنجه است که به خصوص در مورد زینب جلالیان حداقلهایی که در اثر فشار و مبارزات زندانیان به دست آوردهایم ولی زینب از این حداقلها هم محروم است. مراقبتهای ویژه بعد از جراحی جزو اصول است بنابراین این نوعی انتقام است از آزادیخواهی و مقاومتی که در زندان وجود دارد. زینب شجاعانه ایستاد، مقاومت کرد و از آزادی دفاع کرد و رژیم هم از همه زندانیان انتقام میگیرد و یکی از ابزارهای آن مسئله پزشکی و محروم ساختن زندانیان از دسترسی پزشکی است.
او با اشارە به تجربیات خود در زندان از محرومیت پزشکی تاکید میکند کە این قتل عمد دولتی، بدون طناب دار است. همیشه جنگ ابزاری برای سرکوب در دست رژیم بوده است، زندانیانی کە سالهاست در زندان بودند را به مسئله جنگ و اسرائیل ارتباط دادند و از جنگ دوازده روزه تاکنون شدت اعدام بسیار بالا رفته است. ما آمار زندانیان جرایم غیرسیاسی را نداریم، فضای اجتماعی و سیاسی جامعه طوری ایجاد کرده که خانوادهها فکر میکنند نباید در مورد زندانیان حرف بزنند.
این زندانی سیاسی سابق با اشاره به اعدامهای جرایم غیرسیاسی میگوید: افرادی که به جرمهای مختلف به ویژه مواد مخدر اعدام میشوند، خود قربانی همین سیستم هستند و در همین سیستم به دنیا آمدهاند. از ابتدای سال جاری ٩۵٩ نفرد اعدام داشتیم و این یعنی هر پنج ساعت یک اعدام انجام میشود.
اما آنچه اهمیت دارد این است که روح مقاومت در زندان زنده است؛ مقاومت آغاز شده و شعله اعتراضات روشن گشته است.
مرسده قائدی با اشاره به استفاده از طناب دار برای کاهش مبارزات، میگوید: رژیمهای فاشیستی مانند جمهوری اسلامی در دو مقطع از ابزار اعدام استفاده میکنند، یکی برای تثبیت قدرت و الان که ما بین بودن و نبودن و سرنگونی است اما فکر میکند که با طناب دار میتواند این جنبش مبارزاتی را عقب براند و به همین دلیل روزانه اعدام میکند.
انتقام از جنبش ژن ژیان آزادی
مرسده قائدی با اشارە به وضعیت شریفه محمدی، پخشان عزیزی و وریشه مردای، تاکید کرد که حکم اعدام این فعالین در واقع انتقام از جنبش ژن ژیان آزادی است، و این سه زن تنها به جرم انسان بودن، کارگر بودن و کمک به کودکان به اعدام محکوم شدند.
وی تاکید کرد که مسئله این زندانیان جهانی شده و با اشاره به اعطای شهروند افتخاری ایتالیا به این زندانیان سیاسی گفت: انسانهای آزادیخواه در کشورهای متفاوت اروپایی، این عزیزان ما را به عنوان کسانی که الان در موقعیت ویژهای قرار دارند، میشناسند. ما توانستیم مسئله این عزیزان را جهانی کنیم اما نباید فکر کنیم کافی است. این عزیزان وضعیت خطرناکی دارند. جنبشهای اعتراضی در خیابانها به ویژه جنبش بازنشستگان در شهرهای کرماشان و گیلان پرچم آزادی این زندانیان را دست گرفتند.
در مورد اینکه چگونه میتوان صدای زندانیان سیاسی بود و علیه اعدام مبارزه کرد، این زندانی سیاسی پیشین تاکید کرد: مسئولیت نخست بر عهده خانوادههاست کە در مورد عزیزانشان اطلاعرسانی کنند و نکته دوم بودن ما در کنار خانوادهها است.کارزار سهشنبههای نه به اعدام یک رخداد تاریخی بود، خانوادهها همه باید در کنار هم و در کنار زندانیان بایستند. یکی از مسائل دیگر بودن ما دادخواهان در کنار آنهاست. دادخواهانی که تجربه از دست دادن عزیانمان را داریم و میدانیم که با کشتن عزیزانمان زندگی ما را کشتند. همه فعالین جنبشهای اجتماعی، نویسندگان و هنرمندان باید صدای زندان باشند.