به رسمیت شناختن حقوق کوردها؛ کلید همزیستی مسالمت‌آمیز

نسترن داووداوغلو، عضو DİB، در ارزیابی روند خلع سلاح پ‌ک‌ک اظهار داشت: «باید در نظر داشت کشورهایی که چنین فرآیندهایی را طی می‌کنند، مسیر آسانی در پیش ندارند. قدرت حاکم وظیفه دارد پیشگام این حرکت باشد.»

آرژین دیلک اونجل

آمد - «فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک» عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، که در ۲۷ فوریه منتشر شد، همچنان بازتاب گسترده‌ای دارد. به دنبال این فراخوان عبدالله اوجالان، حزب کارگران کوردستان با برگزاری دوازدهمین کنگره خود، تصمیم به کنار گذاشتن سلاح گرفت.

نسترن داووداوغلو، عضو مجلس اتحاد برای دموکراسی (DİB)، این روند را، با وجود برخی جنبه‌های نامشخص و تردیدآمیز، «مثبت» توصیف کرد.

 

لزوم داشتن نگاهی خوش‌بینانه به روند

نسترن داووداوغلو، ضمن اشاره به تلاش برخی گروه‌های مخالف صلح برای ایجاد فضایی منفی در چنین فرآیندهایی، گفت: «به اعتقاد من، باید خوش‌بین بود. البته، اگر به دنبال ایراد بگردیم، قطعاً پیدا خواهیم کرد. اظهارات مثبت و غیرمنتظره‌ی آقای دولت باغچه‌لی، رهبر کل حزب حرکت ملی (MHP)، درباره این مسئله، ما را بسیار شگفت‌زده کرد. بی‌شک، توازن‌های جهانی، توصیه‌ها و دیدگاه‌های دیگر کشورهای بین‌المللی و عوامل دیگری در این امر دخیل هستند. با این حال، می‌خواهم برای لحظه‌ای جایگاه خود در DİB را کنار بگذارم و به عنوان یک شهروند عادی، با نگاه به فضای کشورم، بگویم که ترجیح می‌دهم پیش از جستجو برای یافتن جنبه‌ای منفی در این روند، به ثمربخش بودن آن بیندیشم.»

نسترن داووداوغلو با بیان اینکه عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، دریچه‌ای به سوی صلح گشوده است، افزود: «عبدالله اوجالان فردی بسیار هوشمند است. توانایی او در درک مسیر حرکت جهان، تشخیص چگونگی حل مشکلات، خوانش صحیح وقایع و تلاش‌هایش نه تنها برای خلق کورد، بلکه برای تمام ساکنان ترکیه، امری بسیار مثبت و هیجان‌انگیز است. طی ۵۰ سال گذشته، کشور شاهد خونریزی‌های گسترده، جان باختن انسان‌های بی‌شمار و آلام فراوان بوده است. این مشکل با یک راه‌حل جادویی و فوری برطرف نمی‌شود. به همین دلیل، باید به کسانی که در این روند با انتظاراتی عجولانه و رویکردی تهاجمی برخورد می‌کنند، لزوم صبر و خویشتن‌داری را یادآور شد.»

 

مسئولیت همه طرف‌ها برای موفقیت روند

نسترن داووداوغلو، با تأکید بر حساسیت شرایط کنونی و مسئولیت همگانی از سیاستمداران تا آحاد جامعه، خاطرنشان کرد: «این روندی است که باید با تأمل و گام‌های سنجیده به پیش برود. گامی که پ‌ک‌ک برداشت، از منظر پختگی نیز به‌موقع بود. قطعاً کادرهای پ‌ک‌ک نیز به این روند اندیشیده و ضرورت آن را احساس کرده‌اند. آنها در کوه‌ها، با به خطر انداختن جان خود در راه آرمان‌هایشان، حضور خود را به اثبات رسانده‌اند. هر دو طرف به این نتیجه رسیده‌اند که این وضعیت نمی‌تواند ادامه یابد. مقامات جمهوری ترکیه نیز ظاهراً دریافته‌اند که اوضاع بر وفق مراد نیست و به همین دلیل چنین فضایی برای تغییر فراهم شده است. اکنون در فرصتی مناسب قرار داریم که نباید آن را از دست بدهیم. پنجاه سال، زمان بسیار طولانی است. برای به ثمر نشستن این روند، اکنون باید فضایی سازنده برای یافتن پاسخ به این پرسش که «چه باید کرد؟» ایجاد کنیم.»

نسترن داووداوغلو ادامه داد: «در این مسیر، نقش رفیق کوهستان‌نشین چه خواهد بود؟ البته، اولویت اقدام با او نیست. در گام نخست، حزبDEM  یا سازمان‌های جامعه مدنی باید این روند را برای تمام گروه‌های جامعه تبیین کنند. باید راهی برای همزیستی مسالمت‌آمیز ترک‌ها و کوردها یافت؛ این هدفی ارزشمند است که باید از طرق گوناگون برای تحقق آن تلاش کرد. این پیام می‌تواند از طریق اخبار، موسیقی و فیلم‌ها منتقل شود. باید بی‌وقفه و خستگی‌ناپذیر این مفاهیم را تکرار و تشریح کرد. چرا که زخم‌های گذشته عمیق هستند و قالب‌های ذهنی ریشه‌دار وجود دارند؛ برای عبور از این موانع، تلاش مستمر ضروری است. ضرب‌المثلی می‌گوید: کسی که چکش در دست دارد، همه‌چیز را میخ می‌بیند. به بیان دیگر، وقتی ابزاری در اختیار دارید، تمایل به استفاده از آن دارید. من نیز به عنوان یک متخصص ارتباطات، معتقدم باید از قدرت رسانه‌ها و ارتباطات بهره گرفت. می‌توان کمپین‌هایی در این زمینه راه‌اندازی کرد که حتی اپوزیسیون نیز می‌تواند پیشگام آنها باشد و قدرت حاکم نیز از آن بهره‌مند شود. باید روایتگر داستان همزیستی دو جامعه از گذشته تا به امروز باشیم.»

 

لزوم پایان دادن به رویه‌های غیر دموکراتیک

نسترن داووداوغلو، با اشاره به مسئولیت‌های دولت، تصریح کرد: «حق استفاده از زبان مادری باید به طور آشکار به رسمیت شناخته شود و به اقدامات غیر دموکراتیکی مانند تعیین قیم برای شهرداری‌ها پایان داده شود. من به زبان مادری خود ترانه مورد علاقه‌ام را گوش می‌دهم و صحبت می‌کنم. به مجلس راه یافته و فعالیت سیاسی می‌کنم؛ همه باید از چنین حقی برخوردار باشند. به باور من، پذیرش این واقعیت که کوردها هیچ تفاوتی با ترک‌ها ندارند و آن هم نه فقط در کلام، بلکه در عرصه عمل و زندگی روزمره، و حمایت از این اصل، بسیار سودمند خواهد بود.»

نسترن داووداوغلو در پایان تأکید کرد: «زمان عیب‌جویی به سر آمده است؛ باید رویکردی سازنده داشته باشیم. در آن صورت، شاهد تقویت همه‌جانبه امور خواهیم بود. در این مسیر، نه شتابزدگی جایز است و نه تعلل و به تعویق انداختن امور. باید به تجربه کشورهایی که چنین فرآیندهایی را پشت سر گذاشته‌اند توجه کنیم و بدانیم که راه آسانی در پیش نیست. قدرت حاکم وظیفه دارد پیشگام این حرکت باشد و اپوزیسیون نیز باید با نگاهی دموکراتیک‌تر و برابری‌طلبانه‌تر، از قالب‌های فکری گذشته خود فاصله بگیرد.»