كاهش سهم زنان روزنامه‌نگار در باشور کوردستان

هانا شوان، رئیس سازمان اطلاع‌رسانی و روشنگری زنان، می‌گوید: «زنان تنها برای این به رسانه‌ها وارد نمی‌شوند که صدای خود را به گوش دیگران برسانند، بلکه هدفشان این است که صدای جامعه را در آنجا منعکس کنند و دغدغه‌های مردم را بیان نمایند.»

هيرو علی

سلیمانیه- در ۲۲ آوریل، ۱۲۷ سال از انتشار اولین روزنامه کوردی به نام "کوردستان" می‌گذرد. از آن زمان تا به امروز، زنان در باشور کوردستان در عرصه روزنامه‌نگاری و در مؤسسات رسانه‌ای فعال بوده‌اند، اما همچنان با تبعیض‌های جنسیتی و تهدیدات مواجه هستند و با چالش‌هایی در این مسیر روبه‌رو هستند.

در ۱۵ آوریل، سازمان جاسنە و مرکز توسعه دموکراسی حقوق بشر در یک پروژه مشترک به‌منظور تقویت توانمندی‌های زنان روزنامه‌نگار و مشارکت آن‌ها در حوزه‌های مدیریتی رسانه‌ها، نتایج تحقیقی را منتشر کردند. این تحقیق نشان داد که از مجموع ۱۷۰۰ مؤسسه رسانه‌ای و چاپی، تنها ۱۰ درصد از نویسندگان و مدیران رسانه‌ها زن هستند. همچنین، بیش از ۳۰.۶٪ از زنان فعال در رسانه‌ها با آزار و اذیت جنسی مواجه شده‌اند، به طوری که از هر سه زن رسانه‌ای، یک نفر با آزار جنسی روبرو است. این وضعیت همچنان به یکی از مشکلات اساسی زنان در رسانه‌ها تبدیل شده است که نیاز به مقابله با آزارهای جنسی علیه روزنامه‌نگاران زن دارد.

«در اقلیم کوردستان، سهم زنان روزنامه‌نگار در دو سال اخیر کاهش یافته است»

در این زمینه، هانا شوان، رئیس سازمان اطلاع‌رسانی و روشنگری زنان، در مورد آزار و اذیت زنان روزنامه‌نگار صحبت کرد و بیان داشت: «در اقلیم کوردستان، سهم زنان روزنامه‌نگار، به‌ویژه در دو سال اخیر، کاهش یافته است، چه از نظر تعداد و چه از نظر جایگاهشان در بخش‌های مختلف رسانه‌ای، به‌ویژه در حوزه‌های مدیریت، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی. در این بخش‌ها، زنان سهم بسیار کمی دارند. این مسأله نگران‌کننده است، زیرا زنان نه تنها برای شنیده شدن در رسانه‌ها حضور پیدا نمی‌کنند، بلکه هدفشان این است که صدای جامعه را به گوش دیگران برسانند و دغدغه‌های اجتماعی را بیان کنند. در بیشتر مسائل اجتماعی، زنان می‌توانند تحلیل دقیق‌تر و جزئی‌تری ارائه دهند. به همین دلیل، برخی مسائل به رسانه‌ها راه پیدا می‌کنند و در این میان، بیشتر پرسش‌هایی مطرح می‌شوند که به درستی پوشش داده نمی‌شوند. بنابراین، کاهش سهم زنان در رسانه‌ها دلایل زیادی دارد، از جمله تبعیض، فشارهای اجتماعی، نادیده‌گرفتن کارهایشان و تضعیف همکاری‌های آنان با مردان.»

در ادامه سخنانش، هانا شوان اشاره کرد: «وضعیت اجتماعی ما به‌گونه‌ای است که بسیاری از زنان روزنامه‌نگار نمی‌توانند یا تمایلی ندارند که در چارچوب‌های قانونی ثبت‌نام کنند، زیرا تأثیرگذاری اجتماعی باید از جنبه‌های مختلف خانواده و جامعه انجام شود. به همین دلیل، فضاهای قانونی برای زنان محدود است. اما نکته مثبت این است که بسیاری از زنان قادرند به‌طور غیرمستقیم ثبت‌نام کنند، بدون آنکه مشخص شود، تا زمانی که بتوانند نتایج آن را به جایی برسانند که مسئولان مسئولیت‌هایشان را بپذیرند.»

هانا شوان همچنین به نقش زنان روزنامه‌نگار در مؤسسات رسانه‌ای اشاره کرده و تأکید کرد که آن‌ها نقش مؤثر و بسیار مهمی دارند. بیشتر مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی که مستقیماً به جامعه کوردستان مرتبط هستند، به شکل بهتری توسط زنان رسانه‌ای مطرح می‌شوند. با این حال، هنوز هم نیازمند افزایش سهم زنان روزنامه‌نگار هستیم تا صدای جامعه را به‌طور مؤثرتر و گسترده‌تری منتقل کنند و به مسائل حساس اجتماعی پرداخته شود.

 

«هماهنگی بهتر بین نهادهای قانونی و سازمان‌های حقوق بشری در خصوص حقوق قانونی زنان ضروری است»

سپس در خصوص راهکارهای کاهش آزار و اذیت زنان روزنامه‌نگار، هانا شوان اشاره کرد: «هماهنگی بهتری بین نهادهای قانونی و حقوق بشری و مراکز و سازمان‌هایی که به‌طور خاص به کار روزنامه‌نگاری یا حقوق زنان پرداخته‌اند، ضروری است. همچنین، باید آگاهی بیشتری از سوی رسانه‌ها در خصوص حقوق قانونی زنان ارائه شود.»

 

«زنان روزنامه‌نگار در اولین تصمیم‌گیری‌های خود به‌عنوان روزنامه‌نگار، باید تصمیمی قاطعانه بگیرند»

در پایان سخنانش، هانا شوان پیام خود را به زنان روزنامه‌نگار چنین اعلام کرد: «زنان روزنامه‌نگار باید در اولین تصمیم‌گیری‌های خود به‌عنوان روزنامه‌نگار، تصمیمی قاطع و مستقل بگیرند. این تصمیم باید از آزادی و استقلال ناشی شود، بنابراین ضروری است که این آزادی بیشتر تقویت شود تا زنان بتوانند نقش خود را در رسانه‌ها با قدرت و کیفیت بالاتری ایفا کنند.»