مرکز خبر

یارسان یکی از ادیان باستانی کوردستان است، پیروان این آیین در مناطقی از کرمانشاە و هورامان در شرق کوردستان، همچنین در مناطقی از جنوب کوردستان همانند خانقین و هلبجە ساکن هستند. "یار" بە معنای همراە و "سان" بە معنای حق است بە همین دلیل پیروان آیین یاری بە "اهل حق" نیز شناختە شدەاند، در جنوب کوردستان نیز بە "کاکەی" مشهورند. بر اساس تحقیقات انجام شدە قدمت آیین یارسان بە قبل از آیین یهودی برمی‌گردد، برخلاف آنچە پیروان ادیان دیگر گفتەاند و سعی کردەاند دین یارسان را دینی بی ‌هدف وبی‌معنا جلوە دهند کە حتی پیامبر و دستورات شرعی نیز ندارند، یارسانیان دارای دستورات خاص دینی خود هستند و مراسم مذهبی و جشن‌های خاص دارند. 

حکومت‌های دینی کە در این مناطق وجود داشتەاند گاهی آیین یارسان را بە شیطان پرستی و دشمنی با خدا و پیامبر آنان متهم کردەاند و سعی در نابودی پیروان یاری داشتەاند، اما پیروان آیین یاری با حفظ اصالت، پاکی و رسم و رسومات خود هرچند در خفقان و ترس، آیین خود را حفظ  کردەاند. مقاومت، صلح‌طلبی و پاکی از جملە خصوصیات پیروان این آیین است بە همین دلیل گاهی بە عنوان انقلاب اجتماعی بە آیین یاری نگریستەاند.

جشن "خاونکار" یکی از این جشن‌ها و اعیاد آیینی است کە نماد یارسان است، این جشن در چلە پاییز و بەمناسبت فرا رسیدن فصل زمستان انجام می‌شود و دارای راە و رسم خاصی است، این جشن بە مناسبت پاس‌داشت زحمات یکی از بزرگان یارسان بە نام سلطان سهاک است، بر اساس روایتی سلطان سهاک و یارانش هنگامی کە خواستەاند از برزنجە جنوب کوردستان بە پاوە بروند تا دین خود را در آنجا اعلام کنند، از طرف گروهی از دشمنان خود بە نام "سپاە چیچیک" تعقیب می‌شوند، سلطان سهاک و یارانش برای حفظ جان خود بە غاری بە نام "مرنو" پناە می‌برند و بە مدت سە روز بدون آب و غذا در غار می‌مانند. اکنون پیروان آیین یاری بە یاد سلطان خود و یارانش هر سال سە روز، روزە می‌گیرند و خدا را عبادت می‌کنند. ذکر و عبادت آنها با خواندن "کلام" و تمبورزنی همراە است، هر شب در "جمخانە" و یا منزل یکی از پیروان یاری جمع شدە و بە عبادات خود می‌پردازند.

آخرین روز جشن با قربانی کردن و درست کردن برنج با روغن محلی همراە است، کە بعد از خواندن دعا از طرف سید و خوردن غذا جشن بە پایان می‌رسد. دید و بازدید از بزرگان و دوستان و تبریک گرفنن از سید از خصوصیات این جشن باستانی است. سیب و انار سمبول جشن خاونکار هستند و بر سفرەها گذاشتە می‌شوند. سالانە شمار زیادی از پیروان آیین یارسان بە مزار سلطان اسحاق یا همان سلطان سهاک می‌روند و در آنجا کسب حاجت می‌کنند.