MAYSA AL QADİ

Sudan – Sudan'da çatışmaların ikinci yılına girildiği bu dönemde, Hızlı Destek Güçleri'nin (RSF) insansız hava araçlarıyla ülkenin kuzeyindeki elektrik santrallerine yönelik saldırıları artarak devam ediyor. Hızlı Destek Güçleri’nin, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerdeki enerji altyapısını hedef alması sonucu birçok bölgede ciddi elektrik kesintileri yaşanırken, bu durum hem sivilleri hem de ülke içinde yerinden edilmiş binlerce kişiyi olumsuz etkiledi. Kesintilere rağmen, bölge halkı büyük bir sabır göstererek alternatif çözümler arayışına yöneldi.

‘Elektrik kesintileri özellikle kadınların yaşamlarını zorlaştırıyor’

Hartum'dan yerinden edilen Dalia Muhammed, elektrik ve hayati öneme sahip altyapı tesislerinin hedef alınmasının, sivillere doğrudan zarar verdiğini ve yaşadıkları acıyı derinleştirdiğini ifade etti. Elektrik kesintilerinin özellikle kadınların yaşamlarını zorlaştırdığını belirten Daila Muhammed, temel ihtiyaçların karşılanmasında ciddi sorunlar yaşandığını söyledi. Kesintilerin su teminini de aksattığını vurgulayan Daila Muhammed, bu durumun içme suyu sıkıntısına yol açtığını dile getirdi.

Daha önce elektrikli soba kullandığını belirten Daila Muhammed, elektrik kesintileri nedeniyle gaz ve kömür kullanmak zorunda kaldığını ve bu durumun ek masraflara yol açtığını ifade etti. Kesintilerin aile bütçesini zorladığını belirten Daila Muhammed, “Aylık harcamalarımızı bankacılık uygulamaları üzerinden yapıyoruz. Çatışmaların ardından erkekler uzak yerlerde çalışmaya başladı, eşim de onlardan biri ve bize para gönderiyor. Elektrik olmadığı için bir süre telefonum kapandı. Jeneratör noktaları hem çok uzak hem de kalabalık. Şarj için ücret ödemeniz gerekiyor ama bu da her zaman telefonun tam dolmasını sağlamıyor. Ayrıca mesafeler çok uzun” diye konuştu.

Elektrik kesintilerine bağlı olarak maliyetlerdeki artış

Kardeşlerinin elektrik kesintileri nedeniyle ders çalışmakta zorlandığını belirten Daila Muhammed, “Bu yüzden yalnızca gündüz saatlerinde ders çalışabiliyorlar. Kesintiler günlük yaşamı etkiliyor. Piyasada da bunun etkisini görüyorum. Örneğin, bir eşyayı tamir ettirmek istediğinizde, elektrik olmadığı için hizmet verilemiyor. Annemle birlikte buğday öğütüp un almak istedik ama değirmen sahibi elektrik kesintisi nedeniyle bunun mümkün olmadığını söyledi. Elektrik kesintisi yüzünden hizmetlerin fiyatı da arttı. Çünkü jeneratörleri çalıştırmak için yakıt gerekiyor ve bu maliyet doğrudan bize yansıtılıyor. Ekmek bile daha pahalı hale geldi. Aynı şekilde sağlık hizmetlerinin de fiyatı yükseldi” ifadelerini kullandı.

Elektrik kesintilerinin sağlık sektörünü de olumsuz etkilediğini belirten Dalia Muhammed, hem kendisinin hem de babasının diş tedavisi gördüğünü anlattı. Dalia Muhammed, “Röntgen çekilmesi gerekiyordu, ancak çekim sırasında jeneratör aniden durdu ve röntgeni geri vermek zorunda kaldık. Neyse ki yeniden ödeme yapmamız gerekmedi, fakat bazı kişiler iki kez ödeme yapmak zorunda kaldıklarını söylüyorlardı. Röntgen sonuçları da net çıkmıyor. Doktor neredeyse yanlış dişimi tedavi edecekti. Babam doğru dişi işaret ederek durumu düzeltti. Tüm bunlar, yeterli elektrik gücünün olmamasından kaynaklandı” şeklinde konuştu.

‘Bazı projeler için buzdolabı gerekiyor’

Dina Adam ise elektrik kesintilerinin insanların akşam saatlerindeki tüm aktivitelerini ve öğrencilerin ders çalışma imkanlarını olumsuz etkilediğini belirtti. Dina Adam, “Kına işi yapıyorum ve çoğu kadın gün batımından sonra geldiği için akşam saatleri benim için en verimli zaman. Ancak elektrik kesintilerinden sonra bu iş durdu. Ticari faaliyetlerimiz çok etkilendi. Bazı projelerimiz buzdolabı gerektiriyor. Elektrik olmayınca onları da durdurmak zorunda kaldık” sözlerine dikkat çekti.