از موانع فرهنگی تا موفقیتهای بینالمللی؛ داستان ورزش زنان الجزایری
تلاشهای جدی برای پیشبرد ورزش زنان در الجزایر در جریان است، اما موانع همچنان پابرجا هستند. با وجود این، شمار زنانی که به ورزش روی میآورند و به موفقیتهای چشمگیری دست مییابند، رو به افزایش است.

رابعه خریص
الجزایر - آسیا شویحه دندان، ورزشکار الجزایری، تأکید کرد که ورزش زنان امروزه به رکن جداییناپذیری از دگرگونیهای فرهنگی و اجتماعی تبدیل شده است، اما همچنان نیازمند حمایت گستردهتری در سطوح گوناگون است.
ورزش همواره بخش اساسی از هویت فرهنگی الجزایر بوده و در سالهای اخیر شاهد تحولی چشمگیر بوده است. این تحول تنها به ورزشهای پرطرفدار محدود نشده، بلکه گسترش یافته و رشتههای متنوعی چون جودو، بوکس و کاراته را نیز در بر گرفته است.
ورزشکار، آسیا شویحه دندان، که در دهه سوم زندگی خود به سر میبرد و از جمله زنانی است که با همت خویش به موفقیت دست یافته و با وجود تمام سختیها، چالشها و دشواریها، مسیر خود را گشوده است، میگوید: «واقعیت این است که ورزش از دوران استقلال، شاهد پیشرفت قابل توجهی بوده است. در آغاز، تمرکز تنها بر ورزشهای پرطرفدار و نامآشناترینهای آنها، یعنی فوتبال، دو و میدانی و هندبال بود. با گذشت زمان، الجزایر به ورزشهای دیگری مانند جودو، بوکس و کاراته نیز توجه نشان داد. به تدریج و پس از ظهور نسلی از قهرمانان در رشتههای گوناگون و دشوار، پرچم ملی در بزرگترین میادین بینالمللی به اهتزاز درآمد. به عنوان نمونه، میتوان از حسیبه بولمرقه، قهرمان دو و میدانی نام برد که بارها در دوهای مسافتهای متوسط و طولانی درخشید.»
وی در خصوص مهمترین عواملی که به تقویت چشمانداز ورزشی در الجزایر یاری رسانده است، بیان داشت: «میتوان به اقداماتی نظیر تأسیس آکادمیهای تخصصی ورزشی، افزایش سرمایهگذاری در زیرساختها مانند ساخت ورزشگاهها و سالنهای ورزشی و همچنین میزبانی مسابقات بینالمللی اشاره کرد؛ راهکاری که نقش بسزایی در ارتقای سطح ورزش داشته است.»
او اشاره کرد که الجزایر تلاشهای فراوانی برای توسعه ورزش زنان، از طریق برگزاری مسابقات متنوع و ارائه حمایت ویژه به ورزشکاران دارای نیازهای خاص، به کار بسته است. با این حال، این تلاشها با در نظر گرفتن نیازهای زنان قهرمان الجزایری، چه از نظر تأمین مالی، چه از نظر آموزش، و چه حتی از نظر تغییر نگرش اجتماعی، هنوز کافی به نظر نمیرسد. علیرغم آنکه ورزش زنان امروزه به رکنی اساسی در تربیت و ترویج گشایش فکری در جامعه بدل شده است، موانع دیگری نیز وجود دارند که شایسته توجهاند، ازجمله کمبود مسابقات و تعداد اندک مربیان زن متخصص در رشتههای مختلف. «توسعه ورزش زنان مستلزم فراتر رفتن از برخی نگرشها و سنتهایی است که نه تنها از آن پشتیبانی نمیکنند، بلکه گاه سد راه گسترش و ترویج آن نیز میشوند.»
وی خاطرنشان کرد که رسانهها نقش مهمی در برجستهسازی ورزش زنان و ترغیب زنان جوان به مشارکت در آن ایفا میکنند: «در مورد رسانههای الجزایری، معتقدیم که تحول بزرگی صورت گرفته است. در سالهای اخیر، شاهد توجه چشمگیر آنها به گسترش فرهنگ ورزش و در نتیجه، آگاهیبخشی پیرامون اهمیت فعالیت ورزشی برای زنان بودهایم.»
او توضیح داد که آداب و رسوم در شکلدهی به نگاه جامعه نسبت به ورزش زنان نقش دارند و معتقد است که ورزش زنان، بهویژه در مناطق محافظهکار، همچنان به دلیل پافشاری بر برخی آداب و رسوم موروثی که مانع از فعالیت ورزشی زنان جوان میشود، با مخالفت روبروست. بنابراین، میتوان تأکید کرد که محدودیتهای خانوادگی و اجتماعی یکی از چالشهای پیش روی ورزش زنان به شمار میرود. خلاصه آنکه، ورزش نیاز شدیدی به گشایش و حمایت بیشتر دارد.
وی افزود: «با وجود این، در سالهای اخیر شاهد دگرگونیهای مثبتی در برخی مناطق بودهایم؛ به گونهای که خانواده الجزایری نسبت به اهمیت ورزش برای زنان جوان آگاهتر شده است، بهویژه پس از ظهور زنانی قهرمان که توانایی خود را در درخشش به اثبات رساندهاند.»
او در مورد آغاز فعالیت خود در عرصه ورزش گفت: «من در خانوادهای ورزشدوست بزرگ شدم. بیشتر اعضای خانوادهام مربی و بازیکن بسکتبال هستند و این همان ورزشی است که از کودکی مرا شیفته خود کرد و توانستم در آن به جایگاه بسیار خوبی دست یابم. این موضوع در جلب حمایت خانوادهام بسیار مؤثر بود، چرا که از سوی پدرم که مربی بسکتبال است، پشتیبانی زیادی دریافت کردم. اما متأسفانه به دلیل شرایطی خاص، فعالیت تیم ما متوقف شد، ولی من بر ادامه تحصیلات دانشگاهی خود پافشاری کردم و در رشته علوم و فنون فعالیتهای بدنی و ورزشی به تحصیل پرداختم و در ورزش بسکتبال متخصص شدم.»
وی توضیح داد: «پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، دیدگاهم به سمت ایجاد یک باشگاه ورزشی در شهر محل سکونتم، یعنی الاغواط (معروف به دروازه صحرای الجزایر یا پایتخت استپها، که حدود ۴۰۰ کیلومتر از پایتخت الجزایر فاصله دارد)، متمایل شد. عاملی که این ایده را در من تقویت کرد، این بود که ورزش زنان در جنوب الجزایر تقریباً وجود نداشت. اهداف گوناگونی داشتم: ارتقای ورزش زنان با هدف حمایت از سلامت جسمی و روانی آنان و کاستن از حجم فشارهای روانی که در زندگی روزمره تجربه میکنند.» وی اشاره کرد که از رؤیا و علاقه خود به بسکتبال دست نکشیده و یک باشگاه بسکتبال برای زنان جوان تأسیس کرده است.
او در مورد استقبال زنان از این باشگاه گفت: «میتوانم مقایسهای کوتاه بین زمان افتتاح باشگاه در سال ۲۰۱۷ و وضعیت کنونی آن در سال ۲۰۲۵ انجام دهم. آنچه امروز به وضوح دیده میشود، تفاوت بسیار چشمگیری است که نشان از گسترش دامنه علاقه زنان به ورزش دارد.»